retinol

Samenstelling

Raadpleeg voor hulpstoffen een apotheker.

Vitamine A Drank FNA (palmitaat, in waterige oplossing) Formularium der Nederlandse Apothekers

Toedieningsvorm: Drank
Sterkte: 50.000 IE/ml

10.000 IE = 3.000 microg.

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

retinol vergelijken met een ander geneesmiddel.

Advies

Er is voor dit middel geen advies opgesteld. Volgens de LCI-richtlijn Mazelen wordt retinol in ontwikkelingslanden, gezien de vaak aanwezige pre-existente deficiëntie, toegediend aan kinderen om de ernst van de ziekte te verminderen.

Indicaties

Vitamine A-deficiëntie;
Suppletie bij aangetoonde onvoldoende absorptie bij kinderen;
Complicaties bij mazeleninfectie;
Suppletie bij cystische fibrose.

Doseringen

Klap alles open Klap alles dicht

Vitamine A-deficiëntie

Volwassenen en kinderen ≥ 8 jaar

maximaal 100.000 IE/dag gedurende 3 dagen, vervolgens 50.000 IE/dag gedurende 2 weken, daarna 10.000–20.000 IE/dag gedurende 2 maanden. Volgens het Kinderformularium van het NKFK: 25.000–50.000 IE/dag in 1 dosis, tot deficiëntieverschijnselen verdwenen zijn.

Kinderen < 8 jaar

volgens het Kinderformularium van het NKFK: 10.000–20.000 IE/dag in 1 dosis, tot deficiëntieverschijnselen verdwenen zijn.

Suppletie bij aangetoonde onvoldoende absorptie

Kinderen ≥ 10 jaar

volgens het Kinderformularium van het NKFK: 3.300 IE/dag in 1 dosis.

Kinderen 6 maanden–10 jaar

volgens het Kinderformularium van het NKFK: 2.300 IE/dag in 1 dosis.

Kinderen < 6 maanden

volgens het Kinderformularium van het NKFK: 1.500 IE/dag in 1 dosis.

Complicaties bij mazelen

Kinderen ≥ 1 jaar

200.000 IE/dosis eenmalig. Soms wordt geadviseerd de dosering de volgende dag te herhalen. Volgens het Kinderformularium van het NKFK: elke 4–6 maanden herhalen.

Kinderen 6 maanden–1 jaar

100.000 IE/dosis eenmalig. Soms wordt geadviseerd de dosering de volgende dag te herhalen. Volgens het Kinderformularium van het NKFK: elke 4–6 maanden herhalen.

Suppletie bij cystische fibrose

Kinderen ≥ 8 jaar

volgens het Kinderformularium van het NKFK: 10.000 IE/dag in 1 dosis onder monitoring van serumconcentraties van retinol.

Kinderen 4–8 jaar

volgens het Kinderformularium van het NKFK: 5.000–10.000 IE/dag in 1 dosis onder monitoring van serumconcentraties van retinol.

Kinderen 1–4 jaar

volgens het Kinderformularium van het NKFK: 5.000 IE/dag in 1 dosis onder monitoring van serumconcentraties van retinol.

Kinderen 0–1 jaar

volgens het Kinderformularium van het NKFK: 1.500 IE/dag in 1 dosis onder monitoring van serumconcentraties van retinol.

Verminderde nierfunctie: geen dosisaanpassing nodig. Bij kinderen > 3 maanden is volgens het Kinderformularium van het NKFK dosisaanpassing bij een creatinineklaring ≥ 10 ml/min/1,73 m² niet nodig; bij een creatinineklaring < 10 ml/min/1,73 m² kan geen algemeen advies gegeven worden.

Bij een vergeten dosis, deze alsnog innemen.

Bijwerkingen

Vitamine A geeft geen bijwerkingen in de dosering die nodig is om een deficiëntie op te heffen of te voorkomen. Bij overmatig gebruik kunnen zich intoxicatieverschijnselen voordoen. Zie de rubriek Overdosering.

Interacties

Gelijktijdig gebruik van systemische retinoïden (acitretine, alitretinoïne, isotretinoïne en tretinoïne (systemisch)) vermijden, in verband met de mogelijke versterking van de symptomen van hypervitaminose A. Volgens de fabrikant van bexaroteencapsules is het gezien de verwantschap van bexaroteen met vitamine A, raadzaam het gebruik van vitamine A te beperken tot ≤ 15.000 IE/dag.

Zwangerschap

Teratogenese: Bij gebruik tot maximaal 10.000 IE (3000 microg) per dag geen teratogene effecten gezien. In hoge dosering is vitamine A teratogeen.

Advies: Bij een vitamine A-deficiëntie kan retinol tot maximaal 10.000 IE (3000 microg)/dag worden gebruikt. Gebruik van meer dan 10.000 IE/dag wordt vanwege de hoge dosering ontraden. De dagelijkse behoefte aan vitamine A van gezonde vrouwen tijdens de zwangerschap is 2.500 IE (750 microg)/dag. De voorkeur gaat uit naar vitaminepreparaten met bètacaroteen, een pro-vitamine A. Het lichaam zet alleen de hoeveelheid bètacaroteen om in vitamine A die het nodig heeft.

Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja.

Advies: Bij een vitamine A-deficiëntie kan retinol tot maximaal 10.000 IE (3000 microg)/dag worden gebruikt. Gebruik van meer dan 10.000 IE/dag wordt vanwege de hoge dosering ontraden. De dagelijkse behoefte aan vitamine A van gezonde vrouwen die borstvoeding geven is 1.100 microg/dag.

Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Contra-indicaties

Zie voor contra-indicaties de rubriek Interacties.

Waarschuwingen en voorzorgen

Bij cystische fibrose en galgangatresie de plasmaconcentratie 1× per 6 maanden meten bij kinderen. Bij cystische fibrose, bij leverziekte ook nog jaarlijks serum 'retinol binding protein' en retinolesters meten bij kinderen.

Hulpstoffen: Saccharose kan bij gebruik ≥ 2 weken de tanden beschadigen.

Overdosering

Symptomen

Bij gebruik van enkele zeer hoge doses, van 75.000 IE bij jonge kinderen of 1.000.000 IE bij volwassenen: verhoogde intracraniële druk en hallucinaties (bij zuigelingen en jonge kinderen), duizeligheid, braken, diarree, slaperigheid, geïrriteerdheid, hoofdpijn, wazig zien en een rode, schilferige huid. Bij langdurig gebruik (maanden) van > 4000 IE/kg/dag of meer, kunnen zich intoxicatieverschijnselen voordoen. Veel geziene symptomen bij een chronische vitamine A-intoxicatie bestaan uit verhoogde intracraniële druk, vermoeidheid, droge/schilferige huid en slijmvliezen, haaruitval, anorexie, misselijkheid, braken, buikpijn, levertoxiciteit, botveranderingen en hypercalciëmie.

Voor meer informatie over symptomen en behandeling zie de stofmonografie vitamine A-groep via het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (zoek bv. op retinol).

Eigenschappen

Vitamine A (retinol) is van groot belang voor het goed verlopen van verschillende intracellulaire processen. Het is noodzakelijk voor het goed functioneren van de retina, voor de groei en differentiatie van epitheelweefsel (zoals cornea, huid en slijmvliezen), voor de groei en botontwikkeling bij het kind, voor de instandhouding van een adequaat immuunsysteem en voor de reproductie en embryonale ontwikkeling. Werking: een vitaminegebrek is in enkele dagen tot weken opgeheven.

Kinetische gegevens

Resorptie	in fysiologische dosering waarschijnlijk < 75%; neemt af bij vetabsorptie-, pancreasfunctie- of leverfunctiestoornissen en bij lage inname van eiwit.
T _max	na 3–4 uur.
Overig	wordt na verestering, voornamelijk tot palmitaatester, opgeslagen in de lever.
Metabolisering	wordt gedeeltelijk geconjugeerd tot β-glucuronide en gedeeltelijk geoxydeerd tot retinal en retinoïnezuur. β-glucuronide doorloopt een enterohepatische kringloop.
Eliminatie	met de urine en de feces als metabolieten.

Uitleg afkortingen

F	biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T _max	tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V _d	verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T _1/2	plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T _1/2el	plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd