Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Abelcet (in lipidencomplex) XGVS Teva Nederland bv
- Toedieningsvorm
- Concentraat voor infusievloeistof
- Sterkte
- 5 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- 20 ml
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Fungizone suspensie Cheplapharm Arzneimittel GmbH
- Toedieningsvorm
- Orale suspensie
- Sterkte
- 100 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- 40 ml
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Bij de primaire behandeling van invasieve aspergillose met voor azolen gevoelige stammen is voriconazol of isavuconazol eerste keus. Isavuconazol geeft mogelijk minder bijwerkingen en interacties, maar de ervaring met isavuconazol is nog beperkt. Isavuconazol kan als alternatief dienen als niet met voriconazol behandeld kan worden vanwege contra-indicaties of intolerantie.
Het gebruik van amfotericine B lipidencomplex dient beperkt te blijven tot patiënten met ernstige systemische infecties met Candida albicans, Cryptococcus neoformans of Aspergillus fumigatus bij wie de eerste, tweede en evt. derde keus middelen niet meer gebruikt kunnen worden vanwege toxiciteit of resistentie. Zie daarom voor meer informatie over de behandeling van een invasieve schimmelinfectie met Aspergillus of Candida ook de SWAB-richtlijn invasieve schimmelinfecties (2017, respectievelijk chapter 2 en 3; op p. 16 en 33/34).
NB: Het gebruik van amfotericine B lipidencomplex is vele malen duurder dan gebruik van conventioneel amfotericine B (parenteraal).
Advies
Kies bij een eenmalige ongecompliceerde orofaryngeale Candida-infectie bij een volwassene of ouder kind met klachten, voor lokale behandeling met miconazol orale gel. Bij (ernstig) immuungecompromitteerden gaat de voorkeur uit naar systemische behandeling met fluconazol. Overweeg bij (herhaalde) recidieven, intermitterende behandeling of onderhoudsbehandeling met fluconazol. Behandel spruw bij zuigelingen met vermoedelijke pijnklachten, al dan niet in combinatie met pijn tijdens of na het voeden bij de moeder, met een lokaal antimycoticum. Kies bij zuigelingen < 4 maanden voor nystatine. Bij zuigelingen ≥ 4 maanden gaat de voorkeur uit naar het effectievere miconazol, mits het op de juiste wijze wordt aangebracht. Behandel daarnaast de tepels van de moeder met miconazolcrème, om herinfectie bij het kind te voorkomen.
Amfotericine B suspensie niet gebruiken bij systemische schimmelinfecties; hiervoor is een intraveneuze behandeling aangewezen. Voor meer informatie over de behandeling van invasieve schimmelinfecties (o.a. oesofageale en abdominale candidiasis) zie de SWAB-richtlijn invasieve schimmelinfecties (2017, Hoofdstuk 3.9 Abdominal candidiasis op p. 43 en 44).
Indicaties
- Ernstige systemische en/of diepe mycosen veroorzaakt door Candida albicans of Aspergillus spp., indien gebruik van conventioneel amfotericine B (parenteraal) vanwege toxiciteit of een nierfunctiestoornis uitgesloten is.
Indicaties
- Behandeling van Candida-stomatitis (mondspruw) veroorzaakt door Candida albicans.
- Profylaxe en behandeling van candidiasis in het maag-darmkanaal.
- Ondersteuning van lokale behandeling van hardnekkige cutane, mucocutane of vaginale Candida-infecties waarbij de ingewanden een herinfectiebron kunnen vormen.
Gerelateerde informatie
Doseringen
Let op! Geneesmiddelen die amfotericine B bevatten zijn niet onderling uitwisselbaar.
In verband met het risico van acute bijwerkingen beveelt de fabrikant aan voorafgaand aan de behandeling een testdosis van 1 mg te infunderen gedurende 15 minuten.
Ernstige systemische en/of diepe mycosen
Volwassenen (incl. ouderen ≥ 65 jaar) en kinderen ≥ 1 maand
Intraveneus: 3–5,5 mg/kg lichaamsgewicht/1× dag. Doseringen van meer dan 5,5 mg/kg lichaamsgewicht/dag zijn niet effectiever maar vergroten wel aanzienlijk de (nefro)toxiciteit. Verminder de infusiesnelheid bij het optreden van infusie-gerelateerde reacties (koorts, rillingen, hypotensie, misselijkheid, braken, anorexie, hoofd-, spier- of gewrichtspijn) of van rug– en botpijn, en dien passende medicatie toe, zoals antihistaminica, analgetica (bv. paracetamol) en/of adrenerge corticosteroïden. Overweeg bij progressieve veranderingen in lever- en nierfunctie de dosis te verlagen of de therapie met dit middel te staken. De behandelduur bedraagt ten minste 2 weken. Vermijd een cumulatieve dosis boven 10 gram.
A terme neonaat (0 jaar-1 maand)
Intraveneus: Volgens de pagina amfotericine B (parenteraal, inhalatie) van het Kinderformularium van het NKFK: 3-5 mg/kg lichaamsgewicht/dag in 1 dosis. Het NKFK merkt verder op dat er geen wetenschappelijke onderbouwing is voor de testdosis die de fabrikant aanbeveelt. Het levert ook geen betrouwbare voorspelling op voor de tolerantie.
Doseringen van meer dan 5,5 mg/kg lichaamsgewicht/dag zijn niet effectiever maar vergroten wel aanzienlijk de (nefro)toxiciteit. Vermijd daarom ook een cumulatieve dosis boven 10 gram.
Als dit middel langer dan 7 dagen wordt onderbroken, de behandeling opnieuw beginnen zoals beschreven.
Verminderde nier- of leverfunctie: Geen dosisaanpassing nodig. Kan worden toegediend aan patiënten die nierdialyse of hemofiltratie ondergaan.
Toediening
- Verdunnen met glucose 5% tot een uiteindelijk infuusvolume van ca. 500 ml. Voor pediatrische en cardiovasculair belaste patiënten kan een uiteindelijk volume van 250 ml worden gebruikt.
- Toedienen middels i.v.-infusie met een toedieningssnelheid van 2,5 mg/kg/uur, bij voorkeur via een infuuspomp. Spoel een bestaande i.v.-lijn eerst met glucose 5%; als dit niet mogelijk is, dien dit middel dan toe via een aparte i.v. lijn. Gebruik bij infusie eventueel een inline filter met een poriëngrootte van niet kleiner dan 5 micrometer.
- Het product niet mengen met een zoutoplossing of met andere elektrolyten/geneesmiddelen.
Doseringen
Behandeling van Candida-stomatitis of Candida-infecties in het maag-darmkanaal
Volwassenen en kinderen
100 mg 4×/dag, dosering zo nodig verhogen. De behandeling niet onderbreken tot de afwijking geheel is verdwenen en voortzetten tot 48 uur na verdwijnen van de klachten. Een behandeling gedurende 7–15 dagen kan nodig zijn om de ziekteverwekker te doden. Bij infecties van mond- en keelholte de suspensie enige minuten in de mond houden.
Profylaxe van candidiasis in het maag-darmkanaal
Volwassenen en kinderen
100 mg 2×/dag.
Toediening
- De suspensie schudden voor gebruik en bij voorkeur innemen na een maaltijd.
- Een kunstgebit dagelijks desinfecteren en vóór inname van de suspensie uitnemen.
Bijwerkingen
Amfotericine B lipidencomplex blijkt minder nefrotoxisch te zijn dan conventioneel amfotericine B (parenteraal).
Zeer vaak (> 10%): koorts, rillingen. Verhoogde waarden creatinine in bloed.
Vaak (1–10%): tachycardie, aritmie, hypertensie, hypotensie, pijn op de borst. Dyspneu, astma, hyperventilatie, hypoxie. Hoofdpijn, tremor, verwarde toestand. Rugpijn. Misselijkheid, braken, diarree, buikpijn. Anorexie. Trombocytopenie. Nierinsufficiëntie incl. nierfalen. Huiduitslag. Hypokaliëmie, hyperkaliëmie, hypomagnesiëmie. Abnormale leverfunctietestuitslagen, verhoging alkalische fosfatase, hyperbilirubinemie, verhoogd bloedureum.
Soms (0,1–1%): anafylactische reactie. Hartstilstand, shock. Convulsies, perifere neuropathie. Respiratoir falen. Spierpijn, gewrichtspijn. Jeuk. Reactie op de toedieningsplaats.
Verder zijn gemeld: encefalopathie, bronchospasmen, dermatitis exfoliativa, hypostenurie, nefrogene diabetes insipidus en renale tubulaire acidose. Afname van de zuurstofsaturatie, cyanose.
Toename in serumcreatinine en dyspneu wordt vaker gemeld bij patiënten ≥ 65 jaar.
Bijwerkingen
Vaak (1-10%): misselijkheid, braken. Huiduitslag.
Soms (0,1-1%): diarree.
Zelden (0,01-0,1%): angio-oedeem, urticaria, Stevens-Johnsonsyndroom (SJS) en toxische epidermale necrolyse (TEN). Afschilfering van de huid. Glossitis. Reversibele gele verkleuring van de tanden, te verwijderen door poetsen.
Interacties
Hoewel interacties van andere geneesmiddelen met amfotericine B lipidencomplex niet zijn waargenomen, wel rekening houden met de mogelijkheid ervan – zoals bij gebruik van conventioneel amfotericine B (parenteraal)#interacties.
Interacties
Er treedt antagonisme op tussen imidazoolderivaten (bv. miconazol) en amfotericine B.
Hoewel interacties van andere geneesmiddelen met oraal toegediend amfotericine B niet zijn waargenomen, wel rekening houden met de mogelijkheid ervan, zoals bij amfotericine B (parenteraal)#interacties beschreven.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij gebruik bij een zeer beperkt aantal zwangerschappen zijn geen duidelijke neveneffecten op de foetus waargenomen. Bij dieren bij normale doseringen aanwijzingen voor schadelijkheid (spontane abortus).
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Zwangerschap
Amfotericine B passeert de placenta.
Teratogenese: Bij de mens, geen aanwijzingen voor schadelijkheid. Bij dieren bij supratherapeutische doseringen schadelijk gebleken (verhoogde incidentie doodgeboren jongen).
Farmacologisch effect: Onwaarschijnlijk. Amfotericine B wordt slecht opgenomen vanuit het maag-darmkanaal.
Advies: Kan worden gebruikt.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend. Amfotericine B wordt oraal nauwelijks geabsorbeerd. Bij de zuigeling kunnen echter mogelijk toch met name lokale bijwerkingen optreden. Of er sprake is van een verhoogde absorptie door een nog niet geheel ontwikkeld darmslijmvlies is niet bekend.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel óf het geven van borstvoeding ontraden.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend. Amfotericine B wordt nauwelijks geabsorbeerd; een eventuele hoeveelheid in de moedermelk zal daarom zeer laag zijn.
Farmacologisch effect: Nadelige effecten worden niet verwacht.
Advies: Kan worden gebruikt.
Contra-indicaties
Er zijn van dit middel geen klinisch relevante contra-indicaties bekend.
Contra-indicaties
Er zijn van dit middel geen klinisch relevante contra-indicaties bekend.
Waarschuwingen en voorzorgen
De ervaring met de behandeling van systemische mycosen veroorzaakt door andere pathogenen dan Candida en Aspergillus is beperkt en wordt door de fabrikant niet aangeraden.
Controles van de nierfunctie vóór aanvang en tijdens de behandeling zijn nodig, omdat amfotericine B potentieel nefrotoxisch is. Dit is met name belangrijk bij patiënten met bestaande nierinsufficiëntie die al nierfalen hebben gehad, of wanneer gelijktijdig behandeld wordt met andere nefrotoxische geneesmiddelen. Ook wordt aanbevolen de leverfunctie en het serumelektrolytengehalte, met regelmaat met name het kalium en magnesium, te meten en de standaard bloedtellingen uit te voeren. Door het risico van hypokalïemie kan kaliumsuppletie noodzakelijk zijn tijdens deze behandeling. Er zijn echter ook gevallen van hyperkaliëmie gemeld, soms leidend tot hartritmestoornissen en hartstilstand. Meestal doet dit zich voor bij patiënten met nierinsufficiëntie en soms na kaliumsuppletie bij patiënten die eerder een hypokaliëmie hadden. De resultaten van laboratoriumonderzoek kunnen richting geven aan aanpassing van de dosering; overweeg bij progressieve veranderingen in lever- en/of nierfunctie dosisverlaging. Als de afwijkingen blijven aanhouden de mogelijke voordelen van deze behandeling afwegen tegen de bijwerkingen.
De werking en veiligheid zijn niet vastgesteld bij prematuren met een Aspergillus-infectie.
Hulpstoffen: Let op het natrium, in het concentraat voor infusievloeistof, bij een natriumarm dieet.
Waarschuwingen en voorzorgen
Een kunstgebit dagelijks desinfecteren en vóór inname van de suspensie uitnemen zodat het geneesmiddel alle weefsels goed kan bereiken.
De suspensie kan een geelverkleuring van de tanden veroorzaken, die eenvoudig weggepoetst kan worden.
Hulpstoffen
- Benzylalcohol, in de orale suspensie, bij voorkeur niet gebruiken bij pasgeborenen < 4 weken vanwege ernstige bijwerkingen, zoals het ‘gasping’-syndroom. Tevens niet langer dan één week gebruiken bij kinderen < 3 jaar, vanwege stapeling. Benzylalcohol in grote hoeveelheden kan zich ophopen in het lichaam en metabole acidose veroorzaken; wees voorzichtig tijdens zwangerschap, lactatie en bij een verminderde lever- of nierfunctie.
- Natriumbenzoaat, in de orale suspensie, kan geelzucht bij pasgeborenen < 4 weken verergeren.
- Natriumdisulfiet, in de orale suspensie, kan in zeldzame gevallen bronchospasmen geven.
Overdosering
Symptomen
In klinisch onderzoek is een dosering van 10 mg/kg/dag toegediend zonder duidelijke dosisafhankelijke toxiciteit. Bij kinderen zijn epileptische aanvallen en bradycardie gemeld bij een dosis van 25 mg/kg.
Therapie
Er is geen specifiek antidotum bekend.
Neem voor meer informatie over een overdosering van amfotericine B lipidencomplex contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Overdosering
Symptomen
Significante systemische toxiciteit is zelfs bij zeer hoge dosis niet waarschijnlijk, aangezien er nauwelijks absorptie plaatsvindt. Maag-darmreacties kunnen voorkomen.
Neem voor meer informatie over een vergiftiging met oraal toegediend amfotericine B contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Fungistatisch en, vooral bij hoge concentraties en afhankelijk van de gevoeligheid van de schimmel, fungicide werkend polyeenantibioticum, verkregen uit een stam van Streptomyces nodosus. Amfotericine B bindt aan sterolen in de celmembraan van de schimmel, waardoor de permeabiliteit van de celmembraan wordt verhoogd en kalium en andere celbestanddelen verloren gaan; de cel sterft uiteindelijk af. Doordat amfotericine B in dit product is gekoppeld aan fosfolipiden kunnen, met name in relatie tot de (nefro)toxiciteit, waarschijnlijk hogere doses worden gegeven dan van conventioneel amfotericine B (parenteraal).
Amfotericine B in lipidencomplex is in vitro werkzaam tegen:
- Schimmels: Aspergillus spp., Coccidioides immitis en Mucor spp.
- Dimorfe fungi: Blastomyces dermatitidis, Histoplasma capsulatum en Sporothrix schenckii.
- Gisten: Candida spp. en Cryptococcus neoformans.
Amfotericine B is niet werkzaam tegen bacteriën en virussen.
Kinetische gegevens
| Overig | De piekplasmaspiegels zijn lager dan van een equivalente dosis conventioneel amfotericine B (parenteraal). In de weefsels, met name in de lever, longen en milt, worden beduidend hogere, en in de nieren lagere concentraties bereikt dan na toediening van conventioneel amfotericine B (parenteraal). |
| V d | ca. 32,7 l/kg. |
| Eliminatie | Hemodialyse en peritoneale dialyse versnellen de eliminatie niet noemenswaardig. |
| T 1/2el | ca. 173,4 uur. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Eigenschappen
Amfotericine B is een fungistatisch en fungicide werkend polyeenantibioticum, verkregen uit een stam van Streptomyces nodosus. Het bindt aan sterolen in de celmembraan van de schimmel, waardoor de permeabiliteit van de celmembraan wordt verhoogd en kalium en andere celbestanddelen verloren gaan.
Amfotericine B is werkzaam tegen vele pathogene gisten en schimmels, waaronder Candida albicans, Cryptococcus neoformans, Histoplasma capsulatum en Coccidioides immitis.
Minder gevoelig kunnen zijn: andere Candida-soorten.
Resistentie van Candida kán ontstaan bij een langdurige behandeling.
Amfotericine B is niet werkzaam tegen dermatofyten, bacteriën en virussen.
Kinetische gegevens
| Resorptie | oraal nauwelijks. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
amfotericine B lipidencomplex hoort bij de groep antimycotische antibiotica.
Groepsinformatie
amfotericine B (oraal) hoort bij de groep antimycotische antibiotica.