Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Benzac XGVS OTC Galderma Benelux bv
- Toedieningsvorm
- Hydrogel (5%)
- Sterkte
- 50 mg/g
- Verpakkingsvorm
- 40 g
Benzoylperoxide XGVS OTC Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Hydrogel (5%)
- Sterkte
- 50 mg/g
- Verpakkingsvorm
- 30 g, 100 g
- Toedieningsvorm
- Hydrogel (10%)
- Sterkte
- 100 mg/g
- Verpakkingsvorm
- 30 g, 100 g
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Formule W XGVS OTC Remark Pharma
- Toedieningsvorm
- Applicatievloeistof (17%)
- Sterkte
- 170 mg/g
- Verpakkingsvorm
- 6 ml, met applicator
Salicylzuur FNA XGVS Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Zalf (20% en 40%)
- Sterkte
- 200 mg/g, 400 mg/g
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
De behandeling van acne vulgaris in de eerstelijnszorg wordt bepaald door de ernst van de acne en de eerder toegepaste (zelf)behandeling. Behandel milde acne in eerste instantie met benzoylperoxide 5% of een lokaal retinoïde; combineer dit bij onvoldoende effect met een lokaal antibioticum. Bij matig-ernstige acne direct starten met een lokaal antibioticum in combinatie met benzoylperoxide 5% of een lokaal retinoïde. Vervang bij onvoldoende effect het lokaal antibioticum door een oraal antibioticum. Bij ernstige acne direct starten met een oraal antibioticum in combinatie met benzoylperoxide 5% of een lokaal retinoïde. Overweeg monotherapie met isotretinoïne bij ernstige of therapieresistente matig ernstige acne bij onvoldoende effect van een oraal antibioticum; verwijs hiervoor naar de dermatoloog of behandel eventueel zelf.
Advies
Bij hand- en voetwratten kan in eerste instantie worden volstaan met een afwachtend beleid. Ongeveer de helft van de wratten verdwijnt spontaan binnen een jaar. Overweeg bij aanzienlijke hinder (pijn, irritatie of cosmetische klachten) tot behandeling over te gaan. Kies in samenspraak met (ouders van) de patiënt uit behandeling met salicylzuurzalf 40%, cryotherapie of een combinatiebehandeling van beide. Er is geen verschil in effectiviteit tussen de verschillende behandelingen voor zowel hand- als voetwratten.
Indicaties
- Acne vulgaris.
Gerelateerde informatie
Indicaties
- Wratten;
- Likdoorns;
- Overmatige eeltvorming onder de bal van de voet;
- Hyperkeratotische nagels.
Gerelateerde informatie
Doseringen
Niet gebruiken op een beschadigde huid of vlak vóór, tijdens of kort ná het zonnebaden.
Acne vulgaris
Volwassenen en kinderen ≥ 10 jaar
Volgens de NHG-Standaard Acne: monotherapie (milde acne) of combinatietherapie: gel 5%: 1×/dag bij voorkeur 's avonds dun aanbrengen, gedurende ten minste 6 weken. Langdurig gebruiken om remissie te behouden.
Bij een gevoelige of donkere huid: start met applicatie om de dag; zie ook de rubriek Waarschuwingen en Voorzorgen.
Volgens de fabrikant: gel 5%: aanvankelijk 1×/dag, bij voorkeur 's avonds, voorzichtig dun op de huid aanbrengen; niet inmasseren. Na enkele dagen eventueel de gel 2×/dag aanbrengen. Bij onvoldoende resultaat van de gel 5% en indien deze goed wordt verdragen, eventueel overgaan op de gel 10%.
Bij een gevoelige huid alleen de gel 5% 1×/dag 's avonds gebruiken. Zo nodig met een proefapplicatie op een klein oppervlak de reactie van de huid testen.
Bij bijwerkingen: de behandeling staken bij het optreden van jeuk, zwelling of blaarvorming. Bij ernstige irritatie de gel minder vaak aanbrengen of (tijdelijk) staken. Indien in de loop van de behandeling bijwerkingen optreden bij gebruik van de gel 10%, dan overgaan op de gel 5%.
Toediening
- Reinig vooraf de huid voorzichtig met een milde, zeepvrije reiniger of was met lauw water. Dep daarna de huid zachtjes en volledig droog;
- Contact met ogen, mond en slijmvliezen vermijden; zie ook de rubriek Waarschuwingen en Voorzorgen;
- Na gebruik de handen wassen.
Doseringen
Wratten
Volwassenen en kinderen ≥ 2 jaar
Applicatievloeistof: de wrat 1×/dag druppelsgewijs geheel bedekken met 1 of meer druppels. De applicatievloeistof zorgvuldig laten opdrogen. Na aanbrengen op grote wratten of een wrat op de voet afdekken met een pleister. Gedurende 6–7 dagen elke dag een nieuw laagje op de wrat aanbrengen. Bij hardnekkige wratten de behandeling herhalen. Binnen twee weken dient resultaat zichtbaar te zijn.
Salicylzuurzalf 20% en 40% FNA: 1×/dag op de wrat aanbrengen. Behandeling voortzetten totdat de wrat helemaal is verdwenen, doorgaans na enkele weken.
Volgens de NHG-behandelrichtlijn Wratten: salicylzuurzalf 40% FNA: 1×/dag voor de nacht op de wrat aanbrengen gedurende maximaal 3 maanden. Bij te veel irritatie salicylzuurzalf 40% om de dag aanbrengen of salicylzuurzalf 20% gebruiken.
Likdoorns
Volwassenen en kinderen ≥ 2 jaar
Applicatievloeistof: de likdoorn 1×/dag druppelsgewijs geheel bedekken met 1 of meer druppels. De applicatievloeistof zorgvuldig laten opdrogen. Gedurende 6–7 dagen elke dag een nieuw laagje op de likdoorn aanbrengen. Binnen twee weken dient resultaat zichtbaar te zijn.
Salicylzuurzalf 40% FNA: 1× per dag op de likdoorn aanbrengen als voorbehandeling voor excisie.
Overmatige eeltvorming
Volwassenen
Salicylzuurzalf 20% FNA: 1×/dag aanbrengen bij overmatige eeltvorming op de bal van de voet. Behandeling voortzetten totdat de eeltknobbel helemaal is verdwenen, doorgaans na enkele weken.
Hyperkeratotische nagels
Volwassenen
Salicylzuurzalf 20% en 40% FNA: 1–2×/dag dun aanbrengen op de nagel en afdekken met een pleister of tape. Behandeling voortzetten totdat de nagel er weer normaal uitziet, doorgaans na 1–2 weken. De schimmelinfectie zelf is dan niet weg en zal opnieuw in de nagel groeien.
Toediening
- Wratten, likdoorns of eeltknobbels: vóór het aanbrengen de wrat, likdoorn of eeltknobbel zo mogelijk 5 min in warm water weken en zorgvuldig afdrogen. De omringende huid beschermen met wat vaseline of een ringpleister. Na het aanbrengen de wrat, likdoorn of eeltknobbel eventueel afdekken met een pleister of tape. Na een week behandeling de huid in warm water weken en verweekte huid verwijderen, bijvoorbeeld met een vijl, rasp of puimsteen.
- Hyperkeratotische nagels: de omringende huid van de nagel vóór toediening beschermen met wat vaseline. Na een week behandeling de nagel in warm water weken en verweekte nageldeeltjes afschaven met een vijl.
- Zie voor meer informatie met betrekking tot de toepassing de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.
Bijwerkingen
Lokaal
Zeer vaak (> 10%): lichte branderigheid, erytheem en schilfering (de eerste dagen). Toenemende schilfering (de eerste weken) reversibel na tijdelijk staken. Droge huid.
Vaak (1-10%): huidklachten (jeuk, irritatie, pijn), irritatieve contacteczeem. Zie ook de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.
Soms (0,1-1%): allergische contacteczeem.
Verder is gemeld: overgevoeligheid.
Systemisch
Gemeld zijn: opgezwollen gelaat, anafylactische reacties (angio-oedeem).
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): jeuk, branderigheid en prikkend gevoel enkele minuten na aanbrengen gedurende 1 tot 2 uur. Deze bijwerkingen zijn gewoonlijk mild; in enkele gevallen houden ze langer aan. In extreme gevallen kan het noodzakelijk zijn de behandeling tijdelijk te onderbreken.
Vaak (1-10%): droogheid of trekkerig gevoel op de aangedane plek, pijnlijke wratten bij aanraken of stoten. Beschadiging van de gezonde huid (huidulceratie, necrose) rondom de wrat of likdoorn.
Zelden (0,1-1%): overgevoeligheid, contactallergie.
Interacties
Vermijd gelijktijdig gebruik met lokale retinoïden; wanneer gelijktijdig gebruik geïndiceerd is, benzoylperoxide in de morgen en het lokale retinoïde in de avond toepassen. Gelijktijdig gebruik van lokale antimicrobiële middelen kan de huidirritatie verergeren.
Gelijktijdig gebruik van keratolytische (salicylzuur), uitdrogende (middelen met een hoog alcoholgehalte), schurende, reinigende, adstringerende of irriterende middelen kan een additief irriterend effect hebben. Indien mogelijk gelijktijdig gebruik vermijden.
Interacties
Niet combineren met andere op dezelfde plaats aangebrachte producten.
Zwangerschap
Teratogenese: Ruime ervaring bij de mens geeft geen aanwijzingen voor schadelijkheid. Benzoylperoxide wordt minimaal geabsorbeerd door de huid.
Advies: Kan worden gebruikt.
Zwangerschap
Teratogenese: Ervaring met het systemische gebruik van lage doses salicylaten (≤ 160 mg/dag) wijst niet op schadelijke effecten. Bij cutane toepassing is de systemische blootstelling afhankelijk van de gebruikte concentratie, de gebruikte hoeveelheid, de behandelduur en het behandelde huidoppervlak. Bij toepassing van de applicatievloeistof is volgens de fabrikant 65-85% absorptie mogelijk, voor de zalf is dit niet duidelijk gespecificeerd (mogelijk 9-25%).
Advies: Kan alleen kortdurend (max. 2 weken) worden gebruikt op één kleine wrat of likdoorn.
Lactatie
Overgang in moedermelk: Onbekend, maar detecteerbare hoeveelheden in de moedermelk zijn onwaarschijnlijk door de minimale systemische absorptie.
Advies: Kan worden gebruikt.
Overig: Bij toepassing op de borst, het gebied rond de tepel vóór het voeden goed schoon maken.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja. Het lijkt niet waarschijnlijk dat salicylzuur bij beperkt gebruik in hoge concentraties in de moedermelk komt.
Advies: Kan kortdurend waarschijnlijk veilig worden gebruikt.
Contra-indicaties
- wratten in het gezicht;
- wratten op slijmvliezen;
- genitale wratten;
- wratten met afwijkend aspect (donker gekleurd, behaard);
- moedervlekken, wijnvlekken;
- rode, geïrriteerde of geïnfecteerde huid;
- overgevoeligheid voor salicylaten.
Waarschuwingen en voorzorgen
Vermijd contact met ogen, mond en slijmvliezen, bij incidenteel contact, direct spoelen met veel water.
Behandeling staken bij het optreden van jeuk, zwelling of blaarvorming. Bij ernstige irritatie de gel minder vaak aanbrengen of (tijdelijk) staken. Indien in de loop van de behandeling bijwerkingen optreden bij gebruik van de gel 10%, dan overgaan op de gel 5%. Zie ook de rubriek Bijwerkingen.
Blootstelling aan overmatig zonlicht of zonnebank vermijden vanwege het risico van fotosensibilisatie.
Post-inflammatoire hyperpigmentatie: Benzoylperoxide kan de huid irriteren waardoor de kans op hyperpigmentatie toeneemt. De kans op post-inflammatoire hyperpigmentatie is groter bij een donkere huid. Start daarom bij mensen met een gevoelige of donkere huid met behandeling om de dag en adviseer in de zomer een zonnebrandcrème met minimaal factor 15.
Benzoylperoxide kan een blekende werking hebben op kleding, beddengoed, het haar en de wenkbrauwen.
Hulpstoffen: Propyleenglycol kan huidreacties (zoals contacteczeem) geven.
Waarschuwingen en voorzorgen
Niet toepassen op het gezicht, de genitaliën, op slijmvliezen of nabij wondjes. Vermijd contact met de ogen en de mond (bv. via de handen); bij contact direct spoelen met water. Applicatie op de gezonde huid kan leiden tot huidulceratie en necrose; indien de applicatievloeistof of zalf op de gezonde huid komt, dit meteen afvegen en wassen met water en zeep.
Wees voorzichtig bij kinderen 2–4 jaar. De veiligheid en werkzaamheid zijn niet vastgesteld bij kinderen jonger dan 2 jaar; gebruik bij hen wordt ontraden.
Hulpstoffen: de applicatievloeistof bevat alcohol en aceton en is ontvlambaar; vermijd contact met open vuur.
Eigenschappen
Benzoylperoxide heeft een bactericide werking tegen het vaak bij acne betrokken anaerobe Cutibacterium acnes (voorheen Propionibacterium acnes). Benzoylperoxide werkt daarnaast mild keratolytisch door oxidatie van disulfidebruggen in het keratine van het stratum corneum, waardoor de vorming en omvang van comedonen wordt verminderd. Ook heeft benzoylperoxide een sebostatische werking, waardoor excessieve sebumproductie onderdrukt wordt.
Kinetische gegevens
| Resorptie | gedeeltelijk als benzoëzuur, na metabolisatie in de dermis. |
| Metabolisering | in de huid (vnl. in de dermis) tot benzoëzuur. |
| Eliminatie | met de urine. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Eigenschappen
Salicylzuur heeft een keratolytische werking en in hoge concentraties tevens een caustisch effect. Toediening bij wratten en likdoorns zorgt voor aantasting en zo geleidelijke loslating van het hyperkeratotische weefsel door een directe invloed op de intercellulaire desmosomen van de wrat of likdoorn. Toediening bij hyperkeratotische nagels zorgt voor verweking van de nagel, waardoor de bovenste laag makkelijker kan worden afgeschaafd of afgevijld.
Kinetische gegevens
| Resorptie | applicatievloeistof: volgens de fabrikant ca. 65-85%, voor de zalf is dit niet duidelijk gespecificeerd (mogelijk 9-25%); occlusie verhoogt de percutane absorptie. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
benzoylperoxide hoort bij de groep keratolytica.
Groepsinformatie
salicylzuur (bij wratten) hoort bij de groep keratolytica.