Samenstelling

Samenstelling

Advies

Geef bij psoriasis altijd een indifferent middel als basisbehandeling. Overweeg een dikke schilferlaag te behandelen met een ontschilferingsmiddel vóór start van de lokale medicamenteuze behandeling. Start bij volwassenen bij laesies op de romp of extremiteiten met een klasse-3-corticosteroïd en bij laesies in lichaamsplooien of gelaat met een klasse-2-corticosteroïd. Combineer dit bij onvoldoende effect met een lokaal vitamine-D-analoog. Als een remissie of het maximaal haalbare behandeldoel is bereikt, blijft minder frequente of minder intensieve onderhoudsbehandeling vaak nodig. Bij onvoldoende resultaat van een lokale therapie, worden in de tweedelijnszorg intensievere vormen van lokale behandeling, lichttherapie of systemische middelen toegepast. Zie voor meer informatie de NVDV-richtlijn Psoriasis.

Behandeling met deucravacitinib is aan te bevelen als inductie- of onderhoudsbehandeling bij patiënten met matige tot ernstige chronische plaque-psoriasis, wanneer orale toediening gewenst is en indien foto(chemo)therapie en conventionele systemische behandelingen ontoereikend of gecontra-indiceerd zijn, of niet worden verdragen.

• ZIN-rapport 2024 deucravacitinib Sotyktu® bij matige tot ernstige plaque-psoriasis bij volwassenen die in aanmerking komen voor systemische behandeling

Advies

Belimumab s.c. als toegevoegde therapie bij volwassenen met actieve, auto-antilichaampositieve SLE en een hoge mate van ziekteactiviteit (bv. positief anti-dsDNA en laag complement), ondanks een gebruikelijke behandeling, verhoogt waarschijnlijk (aanzienlijk) de kans op een klinisch relevante afname in SLE-ziekteactiviteit. Het heeft daarmee een therapeutische meerwaarde in vergelijking met de gebruikelijke behandeling. De subcutane en de intraveneuze toedieningsvorm van belimumab hebben op basis van farmacokinetische studies een gelijke therapeutische waarde.

• ZIN-rapport 2018 belimumab Benlysta® actieve SLE met hoge mate van ziekteactiviteit

Indicaties

• Matige tot ernstige plaque-psoriasis bij volwassenen die in aanmerking komen voor systemische behandeling.

Gerelateerde informatie

• psoriasis

Indicaties

• Toegevoegde therapie bij volwassenen en kinderen vanaf 5 jaar met actieve, auto-antilichaampositieve systemische lupus erythematodes (SLE) met een hoge mate van ziekteactiviteit (bv. positief anti-dsDNA en laag complement), ondanks een standaardbehandeling.
• Actieve lupusnefritis bij volwassenen in combinatie met immunosuppressieve achtergrondbehandelingen.

Doseringen

Toediening

• Innemen met of zonder voedsel.
• Tablet heel innemen; niet fijnmalen, kauwen of breken.

Doseringen

Houd rekening met het risico van overgevoeligheidsreacties (zie ook Waarschuwingen en voorzorgen); de patiënt gedurende enkele uren onder klinisch toezicht houden, in ieder geval na de eerste twee infusies of de eerste subcutane injectie.

Vóór intraveneuze infusie kan profylactisch een antihistaminicum, met of zonder een antipyreticum, worden gegeven.

Ouderen: als toediening noodzakelijk wordt geacht is een dosisaanpassing niet nodig.

Verminderde nierfunctie: er is geen dosisaanpassing nodig bij licht, matig of ernstig verminderde nierfunctie. Wees wel voorzichtig bij een ernstig verminderde nierfunctie wegens een gebrek aan gegevens.

Verminderde leverfunctie: de verwachting is dat een dosisaanpassing niet nodig is.

Een gemiste subcutane dosis zo snel mogelijk toedienen en daarna het schema hervatten op de gebruikelijke dag, of met een nieuw schema beginnen vanaf de dag dat de gemiste dosis is toegediend.

Toediening met pen

• subcutaan toedienen in de dij of buik.
• niet injecteren waar de huid gevoelig, gekneusd, rood of hard is.
• bij toediening van 400 mg op dezelfde plaats twee afzonderlijke injecties geven van 200 mg, ten minste 5 cm van elkaar.

Bijwerkingen

Zeer vaak (> 10%): (virale) bovensteluchtweginfectie, nasofaryngitis, faryngitis, sinusitis, acute sinusitis, rinitis, tonsillitis, peritonsillair abces, laryngitis, tracheïtis en rhinotracheïtis).

Vaak (1-10%): Herpes-simplexinfectie (orale herpes, herpes simplex, genitale herpes en herpesvirusinfectie). Orale ulceratie (aften, mond- of tongzweer, stomatitis). Acneïforme huiduitslag (acne, acneïforme dermatitis, roodheid, rosacea, pustula, pustuleuze roodheid en papulae). Folliculitis. Verhoogde waarden creatinekinase.

Soms (0,1-1%): Herpes zoster.

• Informatie van Lareb over dit middel
• Meldformulier bijwerkingen

Bijwerkingen

Zeer vaak (> 10%): Bacteriële infecties bijvoorbeeld bronchitis, cystitis.

Vaak (1-10%): infusie- of injectiegerelateerde systemische reacties (bv. hypotensie, hypertensie, bradycardie, duizeligheid, hoofdpijn, myalgie, artralgie, koorts, huiduitslag, urticaria). Reacties op de injectieplaats (bv. pijn, erytheem, hematoom, jeuk en induratie). Overgevoeligheidsreacties (bv. hypotensie, urticaria of andere vormen van huiduitslag, jeuk, dyspneu). Pijn in extremiteit. Migraine, depressie. Leukopenie. (Naso)faryngitis, virale bovenste luchtweginfectie, virale gastro-enteritis.

Soms (0,1-1%): anafylactische reactie, angio-oedeem. Suïcidaal gedrag.

Zelden (0,01-0,1%): niet acute overgevoeligheidsreacties van het vertraagde type (bv. huiduitslag, misselijkheid, vermoeidheid, spierpijn, hoofdpijn en gezichtsoedeem).

• Informatie van Lareb over dit middel
• Meldformulier bijwerkingen

Interacties

Er zijn geen klinisch relevante interacties bij gelijktijdig gebruik van rosuvastatine, methotrexaat, mycofenolaatmofetil of orale anticonceptiva (norethisteron en ethinylestradiol). Er is geen dosisaanpassing van deze middelen nodig.

Geneesmiddelen die remmers of inductoren zijn van cytochroom P450 (CYP)-enzymen of transporteiwitten, zoals ciclosporine (Pgp/BCRP remmer), fluvoxamine (krachtige CYP1A2-remmer), ritonavir (matige CYP1A2-inductor), pyrimethamine (OCT1-remmer), famotidine (H₂-receptorantagonist) of rabeprazol (protonpompremmer) hebben geen betekenisvolle invloed op de plasmablootstelling aan deucravacitinib.

Interacties

Geen levende vaccins toedienen vanaf 30 dagen vóór of gelijktijdig met een behandeling met belimumab.

Zwangerschap

Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegeven. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.

Advies: Gebruik ontraden.

Zwangerschap

Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.

Farmacologisch effect: Bij dieren zijn gezien: reversibele afname van het aantal B-cellen en van IgM bij neonaten. Het aantal B-cellen herstelde binnen 3 maanden na de geboorte en het IgM niveau binnen 6 maanden.

Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.

Overig: Vrouwen in de vruchtbare jaren dienen adequate anticonceptieve maatregelen te nemen gedurende en ten minste vier maanden na de laatste behandeling.

• Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Onbekend. Ja, bij dieren. Een nadelig effect bij de zuigeling kan niet worden uitgesloten.

Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel óf het geven van borstvoeding ontraden.

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja, bij dieren. Waarschijnlijk ook bij mensen, omdat IgG antilichamen in de moedermelk worden uitgescheiden.

Farmacologisch effect: Reversibele afname van het aantal B-cellen en van IgM.

Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.

• Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Contra-indicaties

• Actieve infectie.

Contra-indicaties

Er zijn geen contra-indicaties bekend.

Waarschuwingen en voorzorgen

Deucravacitinib kan de kans op infecties verhogen. Behandel eerst klinisch relevante actieve infecties; niet starten met deucravacitinib voordat de infectie is verdwenen of adequaat is behandeld. Wees voorzichtig bij een chronische infectie of bij een recidiverende infectie in de anamnese. Bij het optreden van een klinisch relevante of ernstige infectie tijdens de behandeling, deucravacitinib staken en de patiënt nauwlettend volgen totdat de infectie is verdwenen.

Vóór aanvang van de behandeling screenen op tuberculose; latente of actieve tuberculose eerst behandelen voordat behandeling met deucravacitinib wordt begonnen. Controleer tijdens de behandeling op klachten en symptomen van actieve tuberculose.

MACE, DVT en PE: Het is niet bekend of tyrosinekinase 2 (TYK2)-remming in verband kan worden gebracht met de bijwerkingen van JAK-remming (Janus Kinase). Bij patiënten ≥ 50 jaar met RA met ten minste één extra cardiovasculaire risicofactor werd een hoger percentage van ernstige nadelige cardiovasculaire voorvallen (MACE), gedefinieerd als cardiovasculair overlijden, niet-fataal myocardinfarct (MI) en niet-fataal CVA, en een dosisafhankelijk hoger percentage veneuze trombo-embolie waaronder diepveneuze trombose (DVT) en longembolie (PE) waargenomen met een JAK-remmer, in vergelijking met TNF-α–remmers. Een verhoogd risico op MACE, DVT en PE is niet waargenomen voor deucravacitinib. Beoordeling van de veiligheid op lange termijn is gaande. Weeg risico's en voordelen af vóór start van de behandeling.

Maligniteiten zijn gemeld, in het bijzonder lymfoom en niet-melanoom huidkanker (NMSC). Het is niet bekend of tyrosinekinase 2 (TYK2)-remming gerelateerd is aan de bijwerkingen van JAK-remming (Janus Kinase). Onderzoek naar een JAK-remmer bij patiënten ≥ 50 jaar met RA met ten minste één aanvullende cardiovasculaire risicofactor gaf hogere percentages maligniteiten, met name longkanker, lymfoom en NMSC, in vergelijking met TNF-α-remmers. Beoordeling van de veiligheid op lange termijn is gaande. Weeg risico's en voordelen af vóór start van de behandeling.

Gebruik geen levende, verzwakte vaccins tijdens de behandeling wegens het ontbreken van gegevens over de respons op vaccinatie met levende of geïnactiveerde vaccins. Zorg vóór start behandeling voor voldoende vaccinaties.

Wees voorzichtig bij ouderen ≥ 75 jaar wegens zeer beperkte klinische ervaring.

Bij kinderen zijn de veiligheid en werkzaamheid niet vastgesteld.

Waarschuwingen en voorzorgen

Belimumab is niet onderzocht bij ernstige actieve lupus van het centrale zenuwstelsel, HIV, (een voorgeschiedenis van) hepatitis B of C, hypogammaglobulinemie of IgA-deficiëntie, een belangrijke orgaantransplantatie of een hematopoëtische stamcel-/beenmergtransplantatie in het verleden.

Bij actieve ernstige infectie waaronder ernstige chronische infecties, behandeling niet beginnen en voorzichtig bij patiënten met een verleden van een steeds terugkerende infectie. Belimumab zou de kans op het ontwikkelen van soms fatale infecties kunnen verhogen. Instrueer de patiënt om zich te melden bij symptomen van een infectie. Bij ontstaan van een infectie tijdens de behandeling, eventueel deze onderbreken. Overweeg pneumokokkenvaccinatie voordat behandeling wordt gestart.

Een op B-cellen gerichte therapie bij gelijktijdig gebruik, voorzichtig toepassen. Beschikbare gegevens ondersteunen gelijktijdige toediening van rituximab niet bij patiënten met SLE.

Schat vóór aanvang het risico van depressie en suïcidaal gedrag in; controleer op nieuwe tekenen hiervan tijdens de behandeling. Adviseer de patiënt direct medische hulp te zoeken als een depressie of verergering hiervan ontstaat, suïcidaal gedrag ontstaat of zelfverwonding wordt ervaren.

Overgevoeligheidsreacties kunnen ernstig en fataal zijn; ze treden direct na de toediening op, of enkele dagen erna, meestal bij de eerste twee doses. De patiënt daarom enkele uren onder klinisch toezicht houden, in ieder geval na de eerste subcutane injectie of de eerste twee infusies. Bij een ernstige reactie de toediening onderbreken. De patiënt voorlichten over de mogelijkheid van een allergische reactie op de dag van, of tot enkele dagen na de toediening.

Maligniteiten en lymfoproliferatieve aandoeningen: wees voorzichtig bij maligniteiten (in het verleden); immunomodulerende middelen kunnen het risico van een maligniteit doen toenemen.

Controleer op symptomen van progressieve multifocale leuko-encefalopathie (PML) zoals cognitieve, neurologische of psychiatrische klachten. Bij vermoeden van PML, de immunosuppressieve behandeling onderbreken totdat PML is uitgesloten. Bij bevestiging van PML, de immunosuppressieve behandeling, waaronder belimumab, staken.

Over de werkzaamheid en veiligheid zijn weinig gegevens bekend bij mensen met een leeftijd ≥ 65 jaar, of bij zwarte patiënten die belimumab subcutaan toegediend krijgen. Er is een gebrek aan gegevens over het gebruik bij een ernstig verminderde nierfunctie. Belimumab is niet onderzocht bij patiënten met een verminderde leverfunctie en bij SLE voor de leeftijd < 5 jaar (i.v.) en < 18 jaar (subcutaan) en bij lupusnefritis voor < 18 jaar.

Overdosering

Neem voor informatie over een vergiftiging met deucravacitinib contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.

Eigenschappen

Deucravacitinib is een selectieve remmer van het tyrosinekinase 2 (TYK2)-enzym (behorend tot de JAK-familie). TYK2 medieert de signalering van interleukine-23 (IL-23), interleukine-12 (IL-12) en type I-interferonen (IFN). Deucravacitinib remt het vrijkomen van deze pro-inflammatoire cytokinen en chemokinen, betrokken bij ontstekings- en immuunreacties. Het remt de ontsteking en vermindert de symptomen van plaque psoriasis.

Kinetische gegevens

Eigenschappen

Humaan IgG1-lambda monoklonaal antilichaam, geproduceerd met recombinant DNA-technologie in een cellijn afkomstig van zoogdieren. Blokkeert specifiek de binding van oplosbaar B-lymfocytenstimulerend eiwit (BLyS, ook wel BAFF en TNFSF13B genoemd) aan de receptoren hiervan op B-cellen. Hierdoor remt belimumab de overleving van B-cellen, waaronder autoreactieve B-cellen, en vermindert het de differentiatie van B-cellen tot plasmacellen die immunoglobuline produceren. Bij SLE zijn de BLyS-niveaus in het plasma verhoogd en gerelateerd aan de ziekteactiviteit.

Kinetische gegevens

Groepsinformatie

deucravacitinib hoort bij de groep immunosuppressiva, selectieve.

• abatacept (L04AA24) Vergelijk
• anifrolumab (L04AG11) Vergelijk
• apremilast (L04AA32) Vergelijk
• avacopan (L04AJ05) Vergelijk
• baricitinib (L04AF02) Vergelijk
• belatacept (L04AA28) Vergelijk
• belimumab (L04AG04) Vergelijk
• danicopan (L04AJ09) Vergelijk
• eculizumab (L04AJ01) Vergelijk
• everolimus (bij transplantatie) (L04AH02) Vergelijk
• filgotinib (L04AF04) Vergelijk
• imlifidase (L04AA41) Vergelijk
• leflunomide (L04AK01) Vergelijk
• mycofenolaatmofetil (L04AA06) Vergelijk
• mycofenolzuur (L04AA06) Vergelijk
• pegcetacoplan (L04AJ03) Vergelijk
• ravulizumab (L04AJ02) Vergelijk
• sirolimus (L04AH01) Vergelijk
• sutimlimab (L04AJ04) Vergelijk
• thymocytenglobuline (L04AA04) Vergelijk
• tofacitinib (L04AF01) Vergelijk
• upadacitinib (L04AF03) Vergelijk
• vedolizumab (L04AG05) Vergelijk

Groepsinformatie

belimumab hoort bij de groep immunosuppressiva, selectieve.

• abatacept (L04AA24) Vergelijk
• anifrolumab (L04AG11) Vergelijk
• apremilast (L04AA32) Vergelijk
• avacopan (L04AJ05) Vergelijk
• baricitinib (L04AF02) Vergelijk
• belatacept (L04AA28) Vergelijk
• danicopan (L04AJ09) Vergelijk
• deucravacitinib (L04AF07) Vergelijk
• eculizumab (L04AJ01) Vergelijk
• everolimus (bij transplantatie) (L04AH02) Vergelijk
• filgotinib (L04AF04) Vergelijk
• imlifidase (L04AA41) Vergelijk
• leflunomide (L04AK01) Vergelijk
• mycofenolaatmofetil (L04AA06) Vergelijk
• mycofenolzuur (L04AA06) Vergelijk
• pegcetacoplan (L04AJ03) Vergelijk
• ravulizumab (L04AJ02) Vergelijk
• sirolimus (L04AH01) Vergelijk
• sutimlimab (L04AJ04) Vergelijk
• thymocytenglobuline (L04AA04) Vergelijk
• tofacitinib (L04AF01) Vergelijk
• upadacitinib (L04AF03) Vergelijk
• vedolizumab (L04AG05) Vergelijk

Kosten

Kosten

Zie ook

Geneesmiddelgroep

• immunosuppressiva, selectieve

Indicaties

• psoriasis

Externe links

• Geneesmiddelinformatie voor patiënten

Zie ook

Geneesmiddelgroep

• immunosuppressiva, selectieve

Externe links

• Geneesmiddelinformatie voor patiënten
• Kinderformularium (NKFK)