Samenstelling

Samenstelling

Advies

Voor fenylbutazon is geen plaats in de behandeling vanwege de kans op levensbedreigende bloedbeeldafwijkingen.

Advies

Voor flurbiprofen zuigtablet is geen advies vastgesteld over de plaats in de medicamenteuze behandeling.

Indicaties

• Uitsluitend sero-negatieve spondyloartropathieën, zoals spondylitis ankylopoetica (M. Bechterew) en reactieve artritis, indien deze niet of onvoldoende reageren op andere NSAID's (niet-steroïde anti-inflammatoire middelen).

Indicaties

• Kortdurend ter verlichting van keelpijn bij volwassenen en kinderen > 12 jaar. De keelspray is alleen bedoeld voor volwassenen.

Doseringen

Toediening: De capsules in hun geheel innemen tijdens of na de maaltijd met een ruime hoeveelheid water.

Doseringen

Verminderde lever- of nierfunctie: bij een lichte tot matige lever- of nierfunctiestoornis is geen dosisaanpassing nodig; bij een ernstige lever- of nierfunctiestoornis is de toepassing gecontra-indiceerd.

Toediening: de zuigtablet tijdens het opzuigen in de mond rondbewegen om lokale irritatie te voorkomen.

Bijwerkingen

Gemeld zijn (frequentie van optreden onbekend):

• Ernstige beenmergdepressie met acuut of geleidelijk ontstaan van agranulocytose, aplastische anemie (met hoge sterftekans), leukopenie, pancytopenie en trombocytopenie;
• Maag-darmstoornissen zoals misselijkheid, braken, zuurbranden, epigastrische pijn en diarree. Maag- en darmulcera, reactivatie van oude ulcera, soms leidend tot (mogelijk fatale) bloeding en perforatie;
• Water- en zoutretentie met oedeem, hypertensie, hartfalen;
• Hypothyroïdie en struma als gevolg van gestoorde opname van jodium;
• Hepatitis, acute nierinsufficiëntie;
• Verergering van astma en verhoging van de aanvalfrequentie;
• Hoofdpijn, duizeligheid;
• Exantheem.

Zelden: Stevens-Johnsonsyndroom en toxische epidermale necrolyse (TEN; Lyellsyndroom). Positief LE-fenomeen met koorts. Pancreatitis. Parotitis en/of ontsteking van de submaxillaire speekselklieren. Ulcererende stomatitis. Serumziekte. Conjunctivitis, toxische amblyopie, retinabloedingen en ernstige oogbeschadiging.

• Informatie van Lareb over dit middel
• Meldformulier bijwerkingen

Bijwerkingen

Zeer vaak (> 10%): irritatie van de mond.

Vaak (1-10%): buikpijn, misselijkheid, diarree, droge mond, mondzweren, orale paresthesie.

Soms (0,1-1%): dyspepsie, dysgeusie, winderigheid, braken. Hoofdpijn, duizeligheid. Huiduitslag. Blaarvorming in de keel (keelspray).

Zelden (0,01-0,1%): ulceratie en perforatie van het maag-darmkanaal. Slapeloosheid, slaperigheid. Dyspneu, astma-longaanval en bronchospasme. Interstitiële nefritis, nefrotisch syndroom, nierfalen. Koorts. Verlengde bloedingstijd, anemie.

Zeer zelden (< 0,01%): hematopoëtische stoornissen, met als eerste verschijnselen koorts, keelpijn, mondzweren, griepachtige verschijnselen, ernstige uitputting, onverklaarbare bloedingen en hematomen. Ernstige huidreacties zoals Stevens-Johnsonsyndroom en toxische epidermale necrolyse (syndroom van Lyell). Anafylactische shock. Hepatitis, cholestatische icterus.

Verder zijn gemeld: trombocytopenie. Bij gebruik van andere NSAID's, dus mogelijk ook bij flurbiprofen keeltablet: oedeem, verhoogde bloeddruk, hartfalen, licht verhoogd risico op arteriële trombotische incidenten.

• Informatie van Lareb over dit middel
• Meldformulier bijwerkingen

Interacties

Fenylbutazon kan de werking van orale anticoagulantia (DOAC's, vitamine K-antagonisten) en orale bloedglucoseverlagende middelen versterken.

Gelijktijdig gebruik met andere NSAID's, SSRI's en corticosteroïden kan gastro-intestinale bijwerkingen en nefrotoxiciteit potentiëren (m.n. ouderen zijn hiervoor gevoelig).

Fenylbutazon kan de werking van antihypertensiva verminderen.

De uitscheiding van penicillinen, cefalosporinen, sulfonamiden en lithium wordt vertraagd.

De plasmaspiegel van fenytoïne en methotrexaat kan worden verhoogd.

Interacties

Bij gelijktijdig gebruik van andere NSAID's (met uitzondering van lage doses, dat wil zeggen tot maximaal 75 mg per dag acetylsalicylzuur), alcohol, SSRI's en corticosteroïden neemt het risico op gastro-intestinale complicaties toe.

NSAID's kunnen het effect van diuretica verkleinen; andere antihypertensiva kunnen nefrotoxiciteit versterken met name bij een verminderde nierfunctie. Zorg voor voldoende hydratie en controleer eventueel de nierfunctie.

Bij gelijktijdig gebruik van anticoagulantia kan de protrombinetijd verlengd zijn.

De plasmaspiegel van digoxine, lithium, fenytoïne en methotrexaat kan toenemen. Het effect van bloeddrukverlagende middelen en mifepriston kan afnemen, de nefrotoxiciteit van ciclosporine of tacrolimus kan toenemen.

De bloedspiegel van orale bloedglucoseverlagende middelen kan wijzigen.

Bij comedicatie met fluorchinolonen neemt het risico op convulsies toe.

Bij comedicatie met zidovudine is er meer kans op hematologische toxiciteit.

Zwangerschap

Fenylbutazon passeert de placenta.

Teratogenese: Bij de mens schadelijk gebleken.

Farmacologisch effect: Voor gebruik van NSAID's in de tweede helft van de zwangerschap is een verminderde foetale urineproductie beschreven, met mogelijk oligohydramnie (vanaf week 20) en irreversibele neonatale oligo- en anurie als gevolg. In het 3^e trimester is er kans op verminderde weeënactiviteit, versterkt bloedverlies tijdens de bevalling, vroegtijdige sluiting van de ductus arteriosus Botalli (vernauwing in het 2^e trimester) en persisterende pulmonale hypertensie bij de neonaat.

Advies: Tijdens de eerste helft van de zwangerschap bestaat met andere NSAID's meer ervaring. Alleen op strikte indicatie toepassen en dan zo weinig en kort mogelijk (max. 1 week). Overweeg als NSAID's op indicatie langdurig of in een hoge dosering worden gebruikt (zoals bij reumatoïde artritis), vanaf 20 weken prenatale controle op oligohydramnie en vernauwing van de ductus arteriosus. Gebruik tijdens het 3^e trimester is gecontra-indiceerd.

Vruchtbaarheid: Het gebruik van een NSAID kan door een effect op de ovulatie de conceptiekans verkleinen en wordt ontraden bij vrouwen die zwanger willen worden. Dit effect is reversibel na staken.

• Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Zwangerschap

Teratogenese: Epidemiologisch onderzoek suggereert dat gebruik van NSAID's in de vroege fase van de zwangerschap de kans op miskramen, cardiale malformaties en gastroschisis toeneemt. In dierproeven is een verhoogd pre- en post-implantatie verlies, embryo-foetale letaliteit en een verhoogde incidentie van malformaties gezien.

Farmacologisch effect: Bij gebruik van NSAID's tijdens het 3^e trimester zijn farmacologische effecten mogelijk, zoals weeënremming en verlengde bloedingstijd, en bij de foetus voortijdige sluiting van de ductus arteriosus Botalli (vernauwing in het 2^e trimester), pulmonale hypertensie, bloedstollingsstoornis met als gevolg bloeding, nierfunctiestoornissen of nierinsufficiëntie met oligohydramnie (vanaf week 20).

Advies: De fabrikant ontraadt toepassing tijdens de gehele zwangerschap. Gebruik van NSAID's is gecontra-indiceerd tijdens het 3^e trimester.

Vruchtbaarheid: Het gebruik van een NSAID kan door een effect op de ovulatie de conceptiekans verkleinen en wordt ontraden bij vrouwen die zwanger willen worden. Dit effect is reversibel na staken.

• Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja, in geringe mate.

Advies: Gebruik ontraden wegens onvoldoende gegevens.

• Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja, in geringe mate.

Advies: Gebruik ontraden, vanwege mogelijke bijwerkingen van NSAID's bij de zuigeling, hoewel kortdurend gebruik waarschijnlijk veilig is.

• Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Contra-indicaties

• ulcus pepticum en maag-darmbloedingen, zowel actief als in de anamnese;
• gastro-intestinale bloeding of perforatie als gevolg van gebruik van NSAID's;
• overgevoeligheid voor pyrazolinonderivaten;
• optreden van astma-aanval, urticaria, angio-oedeem, neuspoliepen of rinitis na gebruik van acetylsalicylzuur of andere NSAID's;
• hernia diaphragmatica;
• reflux-oesofagitis;
• cerebrovasculaire bloedingen;
• hemorragische diathese of andere bloeddyscrasieën;
• ernstige lever- en nierfunctiestoornis;
• ernstige hypertensie, ook indien deze adequaat wordt behandeld;
• ernstig hartfalen;
• schildklieraandoening;
• syndroom van Sjögren;
• kinderen onder 14 jaar;
• patiënten ouder dan 60 jaar, indien instelling op fenylbutazon nog moet geschieden;
• lupus erythematodes disseminatus.

Zie ook de rubriek Zwangerschap.

Contra-indicaties

• gastro-intestinale bloeding of perforatie;
• bloeding na eerder NSAID-gebruik;
• ernstige colitis na eerder NSAID-gebruik;
• hematopoëtische stoornissen bij eerder NSAID-gebruik;
• maagzweer of -bloeding of intestinale ulceratie in de voorgeschiedenis;
• ernstig hart-, nier- of leverfalen;

Zie ook de rubriek Zwangerschap.

Waarschuwingen en voorzorgen

Fenylbutazon mag uitsluitend worden toegepast door gespecialiseerde artsen met ruime ervaring in de therapie van reumatische aandoeningen, onder regelmatige en zorgvuldige controle van het bloedbeeld; de eerste 2 maanden wekelijks, daarna maandelijks.

Aangeraden wordt fenylbutazon slechts te gebruiken in de acute beginfase van de te behandelen aandoeningen en zo spoedig mogelijk over te gaan op andere niet-steroïde anti-inflammatoire middelen (andere NSAID's).

Bij afwijkingen van het bloedbeeld, toename van gewicht, ontstaan van oedemen of gastro-intestinale ulceratie of bloedingen de toediening staken.

Instrueer de patiënt om bij koorts, keelpijn, ulcera in de mond, maagklachten, melaena of andere bloedingen, schildklierzwelling, huidafwijkingen of ontstaan van oedemen direct contact op te nemen met de arts. Bij de eerste tekenen van huiduitslag, mucosale laesies of andere tekenen van overgevoeligheid de behandeling staken, aangezien ernstige en soms fatale huidreacties met NSAID's zijn gemeld. Bij ontstaan van huidafwijkingen het bloedbeeld onmiddellijk controleren.

Wees voorzichtig bij

• meerkans op gastro-intestinale complicaties (begin met de laagst mogelijke dosering en overweeg combinatie met beschermende middelen);
• ouderen;
• colitis ulcerosa, M. Crohn;
• stollingsstoornissen;
• lever- of nierfunctiestoornissen;
• ischemische hartziekten;
• ongecontroleerde hypertensie;
• licht tot matig hartfalen, oedeem en andere condities die tot vochtretentie leiden.

Alleen na zorgvuldige afweging toepassen bij patiënten met significante risicofactoren voor cardiovasculaire ziekte (o.a. hypertensie, diabetes mellitus, hyperlipidemie, roken). Om het optreden van bijwerkingen te beperken zo laag mogelijk doseren en voor een zo kort mogelijke periode.

Sommige NSAID's (vooral bij langdurig gebruik en in hoge doses) zijn geassocieerd met een klein toegenomen risico van arteriële trombose; er zijn onvoldoende gegevens om dit risico voor fenylbutazon uit te sluiten.

Regelmatige controle van lever- en nierfunctie is gewenst, evenals oogheelkundig onderzoek bij optreden van visusklachten.

Waarschuwingen en voorzorgen

Overweeg bij purulente bacteriële faryngitis of tonsillitis combinatie met een antibioticum. Wees alert op tekenen van ontstaan van een bacteriële infectie.

Wees voorzichtig bij:

• ouderen;
• uitdrogingsverschijnselen (bv. als gevolg van diuretica-gebruik);
• astma (i.v.m. bronchospasmen);
• stollingsstoornissen;
• colitis ulcerosa, M. Crohn;
• een voorgeschiedenis van hypertensie en/of hartfalen, lever- en nierfunctiestoornissen en andere condities die tot vochtretentie predisponeren.

Flurbiprofen kan de trombocytenaggregatie remmen. Er zijn onvoldoende gegevens om een verhoogde kans op myocardinfarct of CVA uit te sluiten.

Bij de eerste tekenen van huiduitslag, mucosale laesies of andere tekenen van overgevoeligheid de behandeling staken, aangezien ernstige en soms fatale huidreacties met NSAID's zijn gemeld.

NSAID's kunnen symptomen van infecties maskeren, bijvoorbeeld bij buiten het ziekenhuis opgelopen (ofwel community-acquired) bacteriële pneumonie en bacteriële complicaties bij varicella.

Staak de behandeling ook bij optreden van mondirritatie.

Toepassing bij systemische lupus erythematodes (SLE) en gemengde bindweefselziekte vermeerdert de kans op aseptische meningitis.

Bij langdurig gebruik van analgetica kan hoofdpijn ontstaan.

Bij ouderen neemt de frequentie van bijwerkingen toe; toepassing wordt afgeraden.

De keelspray is gecontra-indiceerd bij een leeftijd < 18 jaar, wegens onvoldoende gegevens.

Hulpstoffen:

• Wees voorzichtig met glucose, sucrose (in de zuigtablet) bij diabetes mellitus, vanwege het suikergehalte;
• Isomalt of maltitol (in de zuigtablet suikervrij) kan een mild laxerend effect hebben.

Overdosering

Symptomen

Maag-darmstoornissen zoals misselijkheid, braken, diarree en CZS-symptomen (verwardheid, duizeligheid, hallucinaties, psychotische verschijnselen). Water- en zoutretentie, verstoring zuur/base-evenwicht en hyperventilatie tot convulsies, shock en coma. Late complicaties (hepatitis, nierinsufficiëntie, beenmergdepressie en perforerende maagulcera) kunnen optreden.

Neem voor meer informatie over de symptomen en behandeling van een vergiftiging met fenylbutazon contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.

Overdosering

Zie voor de symptomen en behandeling toxicologie.org, NSAID's of vergiftigingen.info.

Eigenschappen

NSAID. Fenylbutazon is een pyrazolinonderivaat met een analgetische, antiflogistische en antipyretische werking.

Kinetische gegevens

Eigenschappen

Flurbiprofen is een NSAID en propionzuurderivaat met analgetische, antipyretische en anti-inflammatoire eigenschappen. Gemengde COX-1- en COX-2-remmer met enige selectiviteit voor COX-1.

Werking: de keelpijn begint af te nemen na ca. 15 min, en de keelzwelling na ca. 60 min. Werkingsduur: ca. 2–4 uur.

Kinetische gegevens

Groepsinformatie

fenylbutazon hoort bij de groep NSAID's, systemisch.

• aceclofenac (M01AB16) Vergelijk
• dexketoprofen (M01AE17) Vergelijk
• diclofenac (systemisch) (M01AB05) Vergelijk
• flurbiprofen (R02AX01) Vergelijk
• ibuprofen (systemisch) (M01AE01) Vergelijk
• indometacine (systemisch) (M01AB01) Vergelijk
• ketoprofen (M01AE03) Vergelijk
• meloxicam (M01AC06) Vergelijk
• metamizol (N02BB02) Vergelijk
• nabumeton (M01AX01) Vergelijk
• naproxen (M01AE02) Vergelijk
• piroxicam (M01AC01) Vergelijk

Groepsinformatie

flurbiprofen hoort bij de groep NSAID's, systemisch.

• aceclofenac (M01AB16) Vergelijk
• dexketoprofen (M01AE17) Vergelijk
• diclofenac (systemisch) (M01AB05) Vergelijk
• fenylbutazon (M01AA01) Vergelijk
• ibuprofen (systemisch) (M01AE01) Vergelijk
• indometacine (systemisch) (M01AB01) Vergelijk
• ketoprofen (M01AE03) Vergelijk
• meloxicam (M01AC06) Vergelijk
• metamizol (N02BB02) Vergelijk
• nabumeton (M01AX01) Vergelijk
• naproxen (M01AE02) Vergelijk
• piroxicam (M01AC01) Vergelijk

Kosten

Kosten

Zie ook

Geneesmiddelgroep

• NSAID's, systemisch

Externe links

• Medicijnkosten.nl
• GIPdatabank
• Geneesmiddelinformatie voor patiënten

Zie ook

Geneesmiddelgroep

• NSAID's, systemisch

Externe links

• Officiële productinformatie CBG/EMA
• Medicijnkosten.nl
• Geneesmiddelinformatie voor patiënten
• Kinderformularium (NKFK)