Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Folinezuur oogdruppels FNA (calciumfolinaat) Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Oogdruppels
- Sterkte
- 0,3 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- 10 ml
Oculoguttae acidi folinici 0,03% FNA. Conserveermiddel: benzalkoniumchloride.
- Toedieningsvorm
- Oogdruppels
- Sterkte
- 0,3 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- 1 ml
Oculoguttae acidi folinici 0,03% FNA. Conserveermiddel: geen.
- Toedieningsvorm
- Oogdruppels
- Sterkte
- 10 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- 10 ml
Oculoguttae acidi folinici 1% FNA. Conserveermiddel: benzalkoniumchloride.
- Toedieningsvorm
- Oogdruppels
- Sterkte
- 10 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- 1 ml
Oculoguttae acidi folinici 1% FNA. Conserveermiddel: geen.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Uromitexan injectie (Na-2-mercapto-ethaansulfonaat) Baxter bv
- Toedieningsvorm
- Injectievloeistof
- Sterkte
- 100 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- ampul 4 ml, 10 ml
Uromitexan tablet XGVS Baxter bv
- Toedieningsvorm
- Tablet, omhuld
- Sterkte
- 400 mg, 600 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Voor folinezuur bij conjunctivitis door hoge doses methotrexaat is geen advies vastgesteld over de plaats in de medicamenteuze behandeling.
Advies
Mercapto-ethaansulfonzuur kan bij de genoemde indicatie worden voorgeschreven.
Indicaties
Ter vermindering van conjunctivitis ten gevolge van hoge doses methotrexaat.
Indicaties
- Ter preventie en het onder controle houden van de toxische werking van de oxazafosforinen (cyclofosfamide, ifosfamide) op de blaas en lagere urinewegen (hemorragische cystitis).
Doseringen
Conjunctivitis door hoge doses methotrexaat
Volwassenen en kinderen van 3 jaar en ouder
Oogdruppels 0,3 mg/ml: 3×/dag 2 druppels in ieder oog; bij contaminatie in het oog eventueel oogdruppels 10 mg/ml gebruiken.
Door dichtdrukken van de traanbuis of het gesloten houden van de ogen gedurende 3 minuten wordt de kans op systemische reacties verminderd en de lokale werkzaamheid bevorderd.
Bij gebruik van meerdere soorten oogpreparaten deze toedienen met een interval van ten minste vijf minuten. De oogdruppels die de minste irritatie geven als eerste en viskeuze druppels of oogzalven als laatste toedienen.
Doseringen
De duur van de behandeling met mercapto-ethaansulfonzuur moet overeenkomen met die van de oxazafosforinebehandeling, verlengd met de periode die nodig is totdat de concentratie van oxazafosforinemetabolieten in de urine is gedaald tot een niet-toxisch gehalte: meestal binnen 8–12 uur na beëindiging van de oxazafosforinebehandeling.
Bij de berekening van de benodigde hoeveelheid oraal toe te dienen mercapto-ethaansulfonzuur naar beneden afronden op hele tabletten.
Bij kinderen kan het, in verband met een mogelijk toegenomen urineproductie, in individuele gevallen noodzakelijk zijn het interval tussen twee doseringen mercapto-ethaansulfonzuur te verkorten (bv. 3 uur) en/of het aantal doseringen te verhogen.
Ook bij patiënten met een ziektegeschiedenis van de urinewegen of met een beschadigd urotheel (bv. door bekkenbestraling) dienen de toedieningsintervallen minder dan 4 uur te zijn en/of dienen er meerdere doseringen te worden gegeven.
De i.v.-toediening heeft de voorkeur bij braken, bij operatieve ingreep aan het maag-darmkanaal en indien wordt behandeld met totale lichaamsbestraling in combinatie met cyclofosfamide.
Ter preventie en voor het onder controle houden van toxische effecten van oxazafosforinen:
Volwassenen (incl. ouderen) en kinderen:
Oraal: starten 2 uur vóór de oxazafosforinebehandeling met een dosis die overeenkomt met 40% van de oxazafosforinedosis. Deze dosis tevens toedienen 2 en 6 uur na de start van de oxazafosforinebehandeling.
I.v.: op de tijdstippen 0 (toediening dosis oxazafosforine), na 4 en na 8 uur: bolusinjectie: telkens een dosis mercapto-ethaansulfonzuur van 20% van de oxazafosforinedosis (= in totaal 60%). Bij zeer hoge doseringen met oxazafosforine (bv. beenmergtransplantatie bij cytostatische therapie) kan de dosering van mercapto-ethaansulfonzuur worden verhoogd tot in totaal 120–160% van de totale oxazafosforinedosis. Mercapto-ethaansulfonzuur kan ook, na een bolusinjectie (20% van de oxazafosforinedosis), verder als infuus worden gegeven (tot 100% van de dosis ifosfamide), waarbij na beëindiging van het oxazafosforine-infuus het uromitexan-infuus nog 6–12 uur langer wordt doorgegeven. Bij overschakeling van infuus op tabletten (tabl.: 40% van de dosering van oxazafosforine) dient mercapto-ethaansulfonzuur te worden ingenomen op het moment dat het gecombineerde infuus (mercapto-ethaansulfonzuur + oxazafosforine) is beëindigd èn 2 en 6 uur erna.
Mercapto-ethaansulfonzuur niet gemengd met een dosis oxazafosforine injecteren.
Bijwerkingen
Lokale reacties (zoals irritatie) door het conserveermiddel benzalkoniumchloride.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): hoofdpijn, licht gevoel in het hoofd, lethargie. Koorts, griepachtige reacties. Misselijkheid, kolieken, buikpijn, diarree. Overmatig blozen. Huiduitslag. Jeuk op de infusieplaats.
Vaak (1-10%): hypotensie. Hartkloppingen, tachycardie. Lymfadenopathie. Faryngitis. Hoesten, neusverstopping, pijnlijke pleuritis, droge mond, bronchospasme, dyspneu, bloedneus. Duizeligheid, paresthesie, hyper- of hypo-esthesie, syncope, aandachtsstoornis. Slapeloosheid, nachtmerrie, vermoeidheid. Braken, obstipatie, flatulentie, substernale/epigastrische pijn, gingivale bloeding, irrititatie van het orale/rectale slijmvlies. Anorexie, gevoel van dehydratie. Jeuk, overmatig zweten. Conjunctivitis, fotofobie, wazig zien. Artralgie, myalgie, rugpijn, pijn in extremiteiten, kaak of borstkas. Dysurie. Rigor. Malaise. Transaminasen verhoogd. Infusieplaatsreacties zoals pijn, erytheem, urticaria, zwelling.
Zeer zelden (< 0,01%): roodheid, vorming van blaasjes, toxische epidermale necrolyse.
Verder zijn gemeld: hypertensie. Depressie, irritatie. Leukopenie, lymfopenie, trombocytopenie, eosinofilie, pancytopenie. Overgevoeligheidsreacties (incl. anafylaxie) zoals jeuk, erytheem, erythema multiforme, branderig gevoel, blaren op huid en slijmvliezen, oedeem, urticaria, Stevens-Johnsonsyndroom, angio-oedeem, 'fixed-drug eruption'. Convulsies. Periorbitaal oedeem. Electrocardiogram abnormaal. Stomatitis, smaakstoornis. Acuut nierfalen. Hepatitis, γ–GT verhoogd, bloed alkalinefosfatase verhoogd. Tachypneu, hypoxie, haemoptysis. Gezichtsoedeem, perifeer oedeem. Asthenie. Diffuse intravasculaire stolling, protrombinetijd verlengd, geactiveerde partiële tromboplastinetijd (aPTT) verlengd. Infusieplaatsreacties zoals tromboflebitis of irritatie.
Zwangerschap
Teratogenese: Zowel bij de mens als bij dieren, onvoldoende gegevens over oculair gebruik. Gezien de lage systemische belasting bij gebruik van oogdruppels gecombineerd met het feit dat het hier een lichaamseigen stof betreft, worden geen nadelige effecten bij de foetus verwacht.
Advies: Kan overeenkomstig het voorschrift worden gebruikt.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend. Gezien de lage systemische belasting bij gebruik van oogdruppels gecombineerd met het feit dat het hier een lichaamseigen stof betreft, worden geen nadelige effecten bij de foetus verwacht.
Advies: Kan worden gebruikt tijdens borstvoeding.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden.
Contra-indicaties
- Overgevoeligheid voor mercapto- of thiolverbindingen (bv. captopril).
Waarschuwingen en voorzorgen
Bij droge ogen of een beschadigde cornea is er bij langdurig gebruik kans op keratitis punctata en/of toxische ulceratieve keratopathie door het conserveermiddel benzalkoniumchloride. Benzalkoniumchloride kan tevens zachte contactlenzen doen verkleuren; draag daarom geen zachte contactlenzen, eventueel harde contactlenzen pas 15 minuten na indruppelen indoen.
Waarschuwingen en voorzorgen
Hydratie en nierfunctie: De beschermende werking van mercapto-ethaansulfonzuur heeft alléén betrekking op de blaas en lagere urinewegen. De overige, bij de behandeling met oxazafosforinen geldende waarschuwingen, voorzorgsmaatregelen en aanvullende behandelingen blijven gehandhaafd, met name zorgvuldige bewaking van de nierfunctie en een goede hydratietoestand van de patiënt. De diurese handhaven op 100 ml/uur.
Tijdens de behandelperiode controleren op hematurie en proteïnurie, omdat niet bij alle patiënten hemorragische cystitis wordt voorkomen; indien ondanks het gebruik van mercapto-ethaansulfonzuur toch hematurie optreedt, de dosering van de oxazafosforine verlagen of de behandeling staken.
(Levensbedreigende) overgevoeligheidsreacties zijn gemeld, meestal tijdens of na de eerste behandeling, maar soms ook na weken tot maanden behandelen. Meestal treden symptomen op de dag van blootstelling op, vaak sneller na volgende blootstellingen, soms is het optreden en/of de ernst van de reactie dosisafhankelijk. Bij nieuwe blootstelling kunnen de symptomen (soms ernstiger) terugkeren, of niet meer optreden. Sommige patiënten met een overgevoeligheidsreactie hadden een positieve vertraagde huidtest, maar een negatieve huidtest sluit overgevoeligheid niet uit. Wees extra voorzichtig bij auto-immuunziekten, omdat hierbij vaker anafylactische reacties optreden dan bij maligne aandoeningen en omdat de symptomen kunnen lijken op een exacerbatie van de auto-immuunziekte.
Mercapto-ethaansulfonzuur kan bij gebruik van een 'dipstick' leiden tot een fout-positieve reactie op ketonen in de urine en een fout-positieve of fout-negatieve reactie op erytrocyten in de urine. Microscopisch onderzoek kan aangewezen zijn.
Overdosering
Symptomen
misselijkheid, braken, buikpijn, diarree, hoofdpijn, vermoeidheid, pijn aan de ledematen en gewrichten, huiduitslag, overmatig blozen, hypotensie, bradycardie, tachycardie, paresthesie, koorts, bronchospasmen.
Neem voor meer informatie over een vergiftiging met mercapto-ethaansulfonzuur contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Folinezuur (5-formyl-tetrahydrofoliumzuur) is de via reductie gevormde, werkzame metaboliet van foliumzuur. Het maakt als deel van enzymen of als co-enzym de synthese van nucleïnezuren en eiwitten mogelijk. Methotrexaat remt de omzetting van dihydrofoliumzuur naar het tetrahydrofoliumzuur, een tussenstap in de biologische synthese naar folinezuur. Door deze remming wordt de bouw van cellen en celonderdelen van vooral sneldelende weefsels verstoord met als gevolg o.a. conjunctivitis.
Kinetische gegevens
| Metabolisering | In de lever en het darmslijmvlies merendeels tot actief 5-methyltetrahydrofolaat. |
| Eliminatie | Voornamelijk (80–90%) met de urine als metabolieten; 5–8% met de feces. |
| T 1/2el | ca. 32–35 min, ca. 6 uur (metaboliet). |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Eigenschappen
Ontgift de metabolieten van oxazafosforinen (bv. cyclofosfamide) in de urine, doordat de SH-groepen van mercapto-ethaansulfonzuur met deze stofwisselingsproducten reageren en daarmee de toxiciteit opheffen. De cytostatische werkzaamheid van deze preparaten wordt daarbij niet beïnvloed.
Kinetische gegevens
| Resorptie | na orale toediening: in de dunne darm. |
| Eiwitbinding | zeer sterk, waardoor het zich nauwelijks buiten het vaatstelsel verdeelt. De beschikbaarheid van mercapto-ethaansulfonzuur in de urine is na orale toediening 50% in vergelijking met de i.v.-toediening. Na 2–4 uur treden in de urine piekconcentraties vrije thiolverbindingen op. |
| Metabolisering | in de lever snel tot mercapto-ethaansulfonzuurdisulfide. |
| Eliminatie | na terugvorming tot mercapto-ethaansulfonzuur in de niertubuli bijna volledig met de urine. Na intraveneuze toediening begint de renale eliminatie direct, na orale toediening is de eliminatie vertraagd (urinepiekconcentraties na 2-4 uur) en verlengd. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
folinezuur (oculair) hoort bij de groep detoxificantia bij oncolytica.
Groepsinformatie
mercapto-ethaansulfonzuur hoort bij de groep detoxificantia bij oncolytica.