Samenstelling

Samenstelling

Advies

Actieve immunisatie van risicogroepen tegen hepatitis B, met een hepatitis B-vaccin gebeurt in Nederland via preventieprogramma’s en naar aanleiding van risicocontacten. Soms, bv. wanneer een directe bescherming is gewenst, is passieve immunisatie met hepatitis B-immunoglobuline geïndiceerd, meestal gecombineerd met of gevolgd door actieve immunisatie. De behandeling van chronische hepatitis B bestaat uit entecavir of tenofovirdisoproxil of –alafenamide of, in selecte gevallen, peginterferon alfa.

Aan de vergoeding van hepatitis B-vaccin zijn voorwaarden verbonden, zie Regeling zorgverzekering, bijlage 2.

Advies

Pre-expositieprofylaxe van hepatitis A met een hepatitis A-vaccin komt in aanmerking bij personen met een verhoogd risico op een hepatitis A-virusinfectie. Kies als postexpositieprofylaxe voor contacten van de indexpatiënt voor passieve immunisatie met immunoglobuline en/of actieve immunisatie met een hepatitis A-vaccin. Dit is afhankelijk van comorbiditeit, leeftijd en de tijd die is verstreken sinds het eerste waarschijnlijke besmettelijke contact met de indexpatiënt. De behandeling van hepatitis A is vooral symptomatisch.

Aan de vergoeding van hepatitis A-vaccin zijn voorwaarden verbonden, zie Regeling zorgverzekering, bijlage 2.

Indicaties

• Vaccinatie tegen het hepatitis B-virus bij personen met een toegenomen kans op deze infectie.

Gerelateerde informatie

• hepatitis B

Indicaties

• Actieve immunisatie tegen een hepatitis A-virusinfectie bij mensen die kans lopen op blootstelling aan het hepatitis A-virus.

Gerelateerde informatie

• hepatitis A

Doseringen

Het vaccinatieschema omvat 3 doses vaccin, de eerste op een zelf gekozen datum, de tweede één maand later en de derde dosis een half jaar na de eerste (0, 1 en 6 mnd.). Indien snellere bescherming vereist is (bv. reizigers): de derde dosis een maand na de tweede dosis en een extra vierde dosis 12 maanden na de eerste (0, 1, 2, 12 mnd.) toedienen. Met name bij kinderen is bij de snelle immunisatie de boosterdosis op 12 maanden nodig om hogere antilichaamtiters te krijgen.

Toedieningsinformatie: Het vaccin bij volwassenen en kinderen i.m. in de deltaspier toedienen. Bij pasgeborenen en zuigelingen (< 3 jaar) i.m. toedienen in het anterolaterale gebied van de dij. Subcutane toediening kan leiden tot een suboptimale immuunrespons, daarom alleen bij trombocytopenie of een stollingsstoornis s.c. toedienen. Het vaccin nooit i.v. toedienen.

Doseringen

De verschillende hepatitis-A-vaccins zijn onderling uitwisselbaar.

Bij blootstelling aan, of veel kans op besmetting met hepatitis A-virus kan het vaccin gelijktijdig met immunoglobulinen worden toegediend, echter op afzonderlijke injectieplaatsen.

Voor toediening goed schudden zodat een homogene suspensie ontstaat.

De injectievloeistof i.m. toedienen in de regio deltoideae, bij jonge kinderen in het anterolaterale deel van de dij. Niet toedienen in de bilstreek wegens wisselende hoeveelheden vetweefsel in deze regio welke bijdragen aan schommelingen in de doeltreffendheid. In uitzonderlijke gevallen (bv. trombocytopenie of bij risico van bloeding) mag het vaccin subcutaan worden toegediend.

Bijwerkingen

Vaak (1-10%): lokale reacties op de injectieplaats zoals voorbijgaande gevoeligheid, erytheem en verharding.

Zeer zelden (< 0,01%): misselijkheid, braken, diarree, buikpijn. Vermoeidheid, koorts, malaise, griepachtige symptomen. Paresthesie, (aangezichts-)verlamming, perifere neuropathie, neuritis, myelitis, encefalitis, demyelinisatie CZS, (verergerende) multiple sclerose, hoofdpijn, duizeligheid, syncope. Uveïtis. Op bronchospasme gelijkende symptomen. Myalgie, artralgie, artritis, pijn in de ledematen. Trombocytopenie, lymfadenopathie. Anafylaxie, serumziekte, polyarteriitis nodosa. Hypotensie, vasculitis. Huiduitslag, alopecia, jeuk, urticaria, erythema multiforme, angio-oedeem, eczeem. Stijging van leverenzymwaarden.

Verder zijn gemeld: apneu bij zeer premature kinderen (≤ 28 weken zwangerschap).

• Informatie van Lareb over dit middel
• Meldformulier bijwerkingen

Bijwerkingen

Zeer vaak (> 10%): prikkelbaarheid, hoofdpijn, vermoeidheid, slaperigheid. Asthenie. Reactie op de injectieplaats (pijn, gevoeligheid, warmte, zwelling, erytheem, knobbel).

Vaak (1-10%): misselijkheid, braken, diarree, anorexie, buikpijn. Koorts, malaise. Myalgie, artralgie. Ecchymose, zwelling of verharding van injectieplaats. Pijn in geïnjecteerde arm.

Soms (0,1-1%): jeuk, hematoom en doof gevoel op de injectieplaats. Koude rillingen, griepachtige aandoening, pijn. Bovensteluchtweginfectie, faryngitis, congestie van de ademhalingswegen, rinitis, neusverstopping, hoest. Lymfadenopathie. Oorpijn. Opvliegers. Flatulentie. Jeuk. Duizeligheid. Huiduitslag, urticaria. Stijve spieren. Paresthesie.

Zelden (0,01-0,1%): branderig gevoel op injectieplaats. Pijn op de borst. Bronchitis, faryngeaal oedeem, sinusaandoening, infectieuze gastro-enteritis. Jeukend oog, fotofobie, tranende ogen. Droge mond, mondzweer. Nachtzweten. Verhoogde transaminasewaarden (mild, reversibel). Hypo-esthesie. Apathie, slapeloosheid. Migraine, slaperigheid. Tremor. Spierkrampen, spiertrillingen. Menstruatiestoornissen.

Verder zijn gemeld: anafylaxie, allergische reacties zoals anafylactische reactie, hypotensie, serumziekte-achtige symptomen, vasovagale syncope, angio-oedeem, gegeneraliseerd oedeem, erythema multiforme. Neuritis, convulsies, Guillain-Barrésyndroom, transverse myelitis, encefalopathie. Vasculitis. Trombocytopenie, trombocytopenische purpura.

Bij kleine kinderen komen vooral voor: prikkelbaarheid, koorts, diarree en verder dehydratie, slaperigheid, slapeloosheid en huilen.

• Informatie van Lareb over dit middel
• Meldformulier bijwerkingen

Interacties

Gelijktijdige toediening van specifiek hepatitis A-immunoglobuline is mogelijk (verschillende injectieplaatsen gebruiken), maar kan leiden tot relatief lagere antilichaamtiters van hepatitis A-virus. Indien gelijktijdige toediening met andere vaccins noodzakelijk is (dit is bv. mogelijk (Avaxim, Vaqta Junior en Adult) met het gelekoortsvaccin en het parenteraal tyfusvaccin); deze op afzonderlijke injectieplaatsen toedienen. Er zijn geen klinische gegevens over gelijktijdige toediening met andere geïnactiveerde (dode) vaccins of recombinante hepatitis B vaccins.

Bij behandeling met immunosuppressiva kunnen mogelijk onvoldoende hoge antistoftiters worden bereikt.

Zwangerschap

Teratogenese: Zowel bij de mens als bij dieren geen gegevens. Zoals voor alle geïnactiveerde virusvaccins geldt, zijn er naar verwachting geen schadelijke gevolgen voor de foetus.

Advies: Kan waarschijnlijk veilig worden gebruikt.

• Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Zwangerschap

Teratogenese: Bij de mens, onbekend. Bij dieren, onvoldoende gegevens. Aangenomen wordt dat het risico voor de foetus te verwaarlozen is.

Advies: Kan waarschijnlijk veilig worden gebruikt.

• Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Onbekend.

Farmacologisch effect: Er zijn geen negatieve effecten van geïnactiveerde virusvaccins bekend.

Advies: Kan waarschijnlijk veilig worden gebruikt.

• Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Onbekend. Wel kunnen antistoffen van de moeder via de moedermelk bij de zuigeling terecht komen. Er zijn voorts geen negatieve effecten bekend van het vaccineren tijdens de lactatie.

Advies: Kan waarschijnlijk veilig worden gebruikt.

• Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Contra-indicaties

• een ernstige met koorts gepaard gaande ziekte of acute infectie.

Contra-indicaties

• met hoge koorts gepaard gaande ziekte.

Waarschuwingen en voorzorgen

Verminderde respons: Bij immuundeficiëntie of bij behandeling met immunosuppressiva kunnen hogere doses van het vaccin nodig zijn om adequate concentraties van circulerende antistoffen te ontwikkelen; ook bij deze hogere dosering is het aantal dat reageert met inductie van antistoffen lager dan bij gezonde personen. Een hogere leeftijd, mannelijk geslacht, obesitas, roken en sommige chronische aandoeningen (bv. immuundeficiëntie) zijn andere factoren die de immuunrespons op het vaccin kunnen verminderen; in deze gevallen een serologische test overwegen en eventueel aanvullende doses toedienen.

Bij primaire immunisatie in zeer premature kinderen (≤ 28 weken zwangerschap) rekening houden met het risico van apneu en met de noodzaak om de respiratoire functies gedurende 48–72 uur te monitoren, vooral bij kinderen met een nog niet volledig ontwikkeld ademhalingsstelsel. Gezien het belang van vaccineren, de vaccinatie echter níet uitstellen of deze kinderen de vaccinatie onthouden.

Het is mogelijk dat een niet-herkende infectie aanwezig is ten tijde van de toediening, vanwege de lange incubatietijd van hepatitis B. Het vaccin biedt dan geen bescherming tegen hepatitis B.

De hulpstoffen formaldehyde en kaliumthiocyanaat kunnen leiden tot overgevoeligheidsreacties.

Waarschuwingen en voorzorgen

Zoals bij elk vaccin kan het zijn dat een beschermende immuunrespons niet gehaald wordt bij alle gevaccineerden. Immunodeficiëntie of behandeling met immunosuppressiva kan de immuunrespons verminderen; bepaal de antistofrespons om zeker te zijn van bescherming tegen het virus. Wacht zo mogelijk tot de immunosuppressieve therapie afgelopen is.

Mensen die opgroeiden in gebieden waar geelzucht hoog endemisch is en/of mensen met een ziektegeschiedenis van geelzucht, kunnen immuun zijn voor hepatitis A; in dit geval is vaccinatie niet nodig. Bepaal bij deze mensen de hepatitis A-antistoffen. Seropositiviteit voor hepatitis A is geen contra-indicatie; de vaccinatie is gelijk te verdragen als het geval is bij seronegatieve mensen.

Wegens de lange incubatietijd van hepatitis A is het mogelijk dat een niet-herkende infectie reeds aanwezig is ten tijde van de toediening. Het vaccin biedt dan mogelijk geen bescherming tegen deze infectie.

Wees voorzichtig bij leveraandoeningen, vanwege onvoldoende gegevens.

Hulpstof: fenylalanine in Havrix en Avaxim kan schadelijk zijn voor mensen met fenylketonurie (PKU).

Eigenschappen

Niet-infectieus (geïnactiveerd) subunit-virusvaccin, afkomstig van het oppervlakte-antigeen (HBsAg- of 'Australië'-antigeen) van het hepatitis B-virus. Het antigeen wordt verkregen uit kweken van een recombinante stam van de gist Saccharomyces cerevisiae. Dit recombinante vaccin is geheel vrij van menselijk bloed of bloedproducten.

Volgens klinisch onderzoek induceert het vaccin bij ruim 90% van de gezonde personen na drie doses een beschermende antistoftiter tegen hepatitis B-virus, bij kinderen van 1–10 jaar blijkt dit nagenoeg 100% te zijn.

Eigenschappen

Vaccin van geïnactiveerd hepatitis A-virus (Avaxim van GBM-stam, Havrix van HM 175-stam, Vaqta van CR326F-stam) geadsorbeerd aan een aluminiumverbinding. Na vaccinatie worden bij vrijwel iedereen specifieke antilichamen tegen het hepatitis A-virus gevormd en is een hoog percentage tegen het virus beschermd. De immuniteit treedt snel in; binnen twee weken is circa 90% van de immunocompetente patiënten beschermd, na een maand circa 100%. Serologische gegevens tonen aan dat mensen die op primaire vaccinatie reageren, 3–5 jaar tegen hepatitis A beschermd zijn.

Voor het opwekken van langdurige antilichaamtiters bij voorkeur 6–18 maanden na de primaire vaccinatie een tweede vaccinatie geven. Zie voor geneesmiddelspecifieke informatie hierover bij Dosering. Aan de hand van gegevens 17 jaar na vaccinatie van gezonde volwassenen, is berekend dat hepatitis A-antistoffen bij minimaal 95% van de gevaccineerden 30 jaar na de boostervaccinatie nog aanwezig (≥ 15 IU/l) zijn en bij 90% na 40 jaar.

Groepsinformatie

hepatitis B-vaccin (HBVAX) hoort bij de groep vaccins.

• BCG-vaccin (als vaccin) (J07AN01) Vergelijk
• bof-/mazelen-/rubellavaccin (J07BD52) Vergelijk
• choleravaccin, geïnactiveerd, hele cel (J07AE01) Vergelijk
• choleravaccin, levend verzwakt (J07AE02) Vergelijk
• COVID-19 mRNA vaccin (Comirnaty) (J07BN01) Vergelijk
• denguevaccin (J07BX04) Vergelijk
• difterie-/acellulair kinkhoest-/tetanus-/polio-/haemophilus influenzae B-/hepatitis B-vaccin (J07CA09) Vergelijk
• difterie-/acellulair kinkhoest-/tetanusvaccin (J07AJ52) Vergelijk
• difterie-/tetanus-/poliovaccin (J07CA01) Vergelijk
• gelekoortsvaccin (J07BL01) Vergelijk
• haemophilus influenzae B-vaccin (J07AG01) Vergelijk
• hepatitis A+B-vaccin (J07BC20) Vergelijk
• hepatitis A-vaccin (J07BC02) Vergelijk
• hepatitis B-vaccin (Engerix) (J07BC01) Vergelijk
• hepatitis B-vaccin (Fendrix) (J07BC01) Vergelijk
• hepatitis B-vaccin (PreHevbri) (J07BC01) Vergelijk
• influenzavaccin (J07BB02) Vergelijk
• japanse-encefalitisvaccin (J07BA02) Vergelijk
• leptospirosevaccin (J07AX01) Vergelijk
• meningokokkenvaccin type A, C, W135, Y (J07AH08) Vergelijk
• meningokokkenvaccin type B (J07AH09) Vergelijk
• meningokokkenvaccin type C (J07AH07) Vergelijk
• papillomavirusvaccin (2-valent) (J07BM02) Vergelijk
• papillomavirusvaccin (4-valent) (J07BM01) Vergelijk
• papillomavirusvaccin (9-valent) (J07BM03) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (10-valent) (J07AL52) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (13-valent) (J07AL02) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (15-valent) (J07AL02) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (20-valent) (J07AL02) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (23-valent) (J07AL01) Vergelijk
• pokkenvaccin (J07BX01) Vergelijk
• poliomyelitisvaccin (J07BF03) Vergelijk
• rabiësvaccin (J07BG01) Vergelijk
• rotavirusvaccin (J07BH01) Vergelijk
• RS-virusvaccin (J07BX05) Vergelijk
• tekenencefalitisvaccin (J07BA01) Vergelijk
• tetanusvaccin (J07AM01) Vergelijk
• tyfusvaccin (parenteraal) (J07AP03) Vergelijk
• varicella-zostervaccin (Provarivax) (J07BK01) Vergelijk
• varicella-zostervaccin (Shingrix) (J07BK03) Vergelijk
• varicella-zostervaccin (Zostavax) (J07BK02) Vergelijk

Groepsinformatie

hepatitis A-vaccin hoort bij de groep vaccins.

• BCG-vaccin (als vaccin) (J07AN01) Vergelijk
• bof-/mazelen-/rubellavaccin (J07BD52) Vergelijk
• choleravaccin, geïnactiveerd, hele cel (J07AE01) Vergelijk
• choleravaccin, levend verzwakt (J07AE02) Vergelijk
• COVID-19 mRNA vaccin (Comirnaty) (J07BN01) Vergelijk
• denguevaccin (J07BX04) Vergelijk
• difterie-/acellulair kinkhoest-/tetanus-/polio-/haemophilus influenzae B-/hepatitis B-vaccin (J07CA09) Vergelijk
• difterie-/acellulair kinkhoest-/tetanusvaccin (J07AJ52) Vergelijk
• difterie-/tetanus-/poliovaccin (J07CA01) Vergelijk
• gelekoortsvaccin (J07BL01) Vergelijk
• haemophilus influenzae B-vaccin (J07AG01) Vergelijk
• hepatitis A+B-vaccin (J07BC20) Vergelijk
• hepatitis B-vaccin (Engerix) (J07BC01) Vergelijk
• hepatitis B-vaccin (Fendrix) (J07BC01) Vergelijk
• hepatitis B-vaccin (HBVAX) (J07BC01) Vergelijk
• hepatitis B-vaccin (PreHevbri) (J07BC01) Vergelijk
• influenzavaccin (J07BB02) Vergelijk
• japanse-encefalitisvaccin (J07BA02) Vergelijk
• leptospirosevaccin (J07AX01) Vergelijk
• meningokokkenvaccin type A, C, W135, Y (J07AH08) Vergelijk
• meningokokkenvaccin type B (J07AH09) Vergelijk
• meningokokkenvaccin type C (J07AH07) Vergelijk
• papillomavirusvaccin (2-valent) (J07BM02) Vergelijk
• papillomavirusvaccin (4-valent) (J07BM01) Vergelijk
• papillomavirusvaccin (9-valent) (J07BM03) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (10-valent) (J07AL52) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (13-valent) (J07AL02) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (15-valent) (J07AL02) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (20-valent) (J07AL02) Vergelijk
• pneumokokkenvaccin (23-valent) (J07AL01) Vergelijk
• pokkenvaccin (J07BX01) Vergelijk
• poliomyelitisvaccin (J07BF03) Vergelijk
• rabiësvaccin (J07BG01) Vergelijk
• rotavirusvaccin (J07BH01) Vergelijk
• RS-virusvaccin (J07BX05) Vergelijk
• tekenencefalitisvaccin (J07BA01) Vergelijk
• tetanusvaccin (J07AM01) Vergelijk
• tyfusvaccin (parenteraal) (J07AP03) Vergelijk
• varicella-zostervaccin (Provarivax) (J07BK01) Vergelijk
• varicella-zostervaccin (Shingrix) (J07BK03) Vergelijk
• varicella-zostervaccin (Zostavax) (J07BK02) Vergelijk

Kosten

Kosten

Zie ook

Geneesmiddelgroep

• vaccins

Indicaties

• hepatitis B

Externe links

• Officiële productinformatie CBG/EMA
• Medicijnkosten.nl
• GIPdatabank
• Geneesmiddelinformatie voor patiënten
• Kinderformularium (NKFK)

Zie ook

Geneesmiddelgroep

• vaccins

Indicaties

• hepatitis A

Externe links

• Officiële productinformatie CBG/EMA
• Medicijnkosten.nl
• GIPdatabank
• Geneesmiddelinformatie voor patiënten
• Kinderformularium (NKFK)