varicella-zostervaccin (Zostavax)

vaccins J07BK02

Sluiten

bof-/mazelen-/rubellavaccin

vaccins J07BD52

Sluiten

Samenstelling

Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.

Zostavax XGVS Merck Sharp & Dohme bv

Toedieningsvorm: Poeder voor injectievloeistof
Sterkte: ≥ 29846 PFU/ml
Verpakkingsvorm: flacon met oplosmiddel voor 0,65 ml

Kan sporen van gelatine, neomycine en residuele componenten van MRC-5-cellen bevatten.

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Samenstelling

Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.

MMRVaxPro XGVS Merck Sharp & Dohme bv

Toedieningsvorm: Poeder voor injectievloeistof
Verpakkingsvorm: 1 dosis + 0,5 ml oplosmiddel

Bevat per dosis: levend verzwakt bofvirus (stam Jeryl Lynn) ten minste 12,5 × 10³ CCID ₅₀ (50% 'cell culture infective dose' ), levend verzwakt mazelenvirus (stam Enders' Edmonston) ten minste 1 × 10³ CCID ₅₀ , en levend verzwakt rubellavirus (stam Wistar RA 27/3) ten minste 1 × 10³ CCID ₅₀. Bevat tevens: sorbitol en sporen neomycinesulfaat en kippenei-eiwit.

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

Advies

Een cutane herpesinfectie verloopt in het algemeen niet ernstig en geneest meestal spontaan. Doorgaans kan volstaan worden met lokale behandeling met een indifferent middel met zinkoxide of zinksulfaat (eventueel met lidocaïne). Geef bij pijn paracetamol. Start bij acute herpes zoster neuralgie laagdrempelig met amitriptyline (bij ouderen nortriptyline). Orale antivirale behandeling met een nucleoside-analogon (aciclovir, famciclovir of valaciclovir) komt bij de herpesinfecties alleen in bepaalde situaties in aanmerking. Gezien het gebruiksgemak en de kosten gaat de voorkeur in het algemeen uit naar valaciclovir. De antivirale behandeling is slechts zinvol indien gestart binnen een bepaalde termijn na het verschijnen van de eerste symptomen. De lengte van deze termijn hangt af van het type infectie (herpes simplex of zoster, primo-infectie of recidief) en de immuunstatus van de patiënt.

Voor vaccinatie gaat de voorkeur uit naar een recombinant zostervaccin (RZV, Shingrix) boven een levend verzwakt zostervaccin (LZV, Zostavax), vanwege een betere effectiviteit, langere beschermingsduur en het feit dat een verminderde weerstand geen contra-indicatie is.

Advies

Het bof-/mazelen-/rubella-vaccin is opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP).

Indicaties

Preventie van herpes zoster (gordelroos) en daaraan gerelateerde postherpetische neuralgie bij volwassenen ≥ 50 jaar (secundaire preventie van Varicella-zosterinfectie).

Gerelateerde informatie

huidinfectie, herpes virus

Indicaties

Actieve immunisatie tegen bof, mazelen en rubella bij volwassenen en kinderen vanaf 6 maanden:
- In kader van het Rijksvaccinatieprogramma:
  - Kinderen op de leeftijd 14 maanden en rond de leeftijd van 3 jaar;
  - Kinderen tussen de 6 en 14 maanden die een reëel risico lopen op mazelen (vervroegde BMR-vaccinatie), bv. een reis naar een land waar mazelen veel voorkomt, contact met een mazelenpatiënt verblijf in een COA-opvanglocatie);
- Vrouwen met een kinderwens en zonder beschermende antistoffen tegen rodehond ter preventie van het congenitaal rubellasyndroom;
- Sommige reizigers die landen bezoeken waar mazelen veel voorkomt;
- Personen die beroepsmatig risico lopen op mazelen;
- Ongevaccineerde personen bij uitbraken en/of sommige contacten naar aanleiding van een geval en na blootstelling mazelen (postexpositieprofylaxe).

Zie voor meer informatie factsheet BMR en de LCI-richtlijnen bof, mazelen en rodehond op lci.rivm.nl.

Zie ook rubriek zwangerschap.

Doseringen

Klap alles open Klap alles dicht

Actieve immunisatie voor de secundaire preventie van varicella-zosterinfectie

Volwassenen ≥ 50 jaar

Eén enkelvoudige dosis van 0,65 ml s.c. De behoefte aan een boosterdosis is niet bekend.

Toedieningsinformatie: s.c. of i.m. toedienen, bij voorkeur in het gebied van de deltaspier. Bij ernstige trombocytopenie of een stollingsstoornis: s.c. toedienen, om bloeding te voorkomen.

Doseringen

Klap alles open Klap alles dicht

Actieve immunisatie tegen bof/mazelen/rubella

Volwassenen

i.m. of s.c. 1 dosis à 0,5 ml.

Voor medewerkers in de gezondheidszorg geldt een ander schema, zie Bescherming tegen mazelen in de gezondheidszorg op lci.rivm.nl.

Kinderen ≥ 14 maanden

In kader van het Rijksvaccinatieprogramma: 2 doses à 0,5 ml, waarvan de eerste dosis op de leeftijd van 14 maanden en de tweede dosis op de leeftijd rond 3 jaar.

Kinderen 6-13 maanden

In bepaalde gevallen is het wenselijk de BMR-vaccinatie eerder te geven, bijvoorbeeld bij reizen naar een regio waar mazelen frequent voorkomt, contact met een mazelenpatiënt en verblijf in een COA opvanglocatie. Bij leeftijd 6-11 maanden: geef vervroegd een extra dosis (BMR-0) naast die op de leeftijd van 14 maanden en 3 jaar, vanwege de grotere kans op vaccinfalen ten gevolge van nog aanwezige maternale antistoffen en een verminderd immuunsysteem. Bij leeftijd 12-13 maanden: de eerste dosis in kader van RVP vervroegd geven. Zie voor meer informatie Afweging BMR-vaccinatie gegeven voor de leeftijd van 14 maanden en de LCI-Richtlijn Mazelen op lci.rivm.nl.

Postexpositieprofylaxe mazelen

Volwassenen en kinderen vanaf 6 maanden

Zuigelingen tot de leeftijd van 9 maanden die gezinscontact zijn van een mazelenpatiënt, niet-immune zwangeren en immuungecompromitteerden passief immuniseren met immunoglobuline. Na toediening van immunoglobuline dient BMR-vaccinatie bij voorkeur minimaal 3 maanden te worden uitgesteld. Buiten deze groepen BMR-vaccinatie geven.

Vaccineer zo snel mogelijk, liefst < 72 uur maar anders ook daarna om herbesmetting en/of herintroductie op het kinderdagverblijf te voorkomen. Zie voor meer informatie Stroomschema maatregelen contacten op lci.rivm.nl. Bij 6-11 maanden: geef vervroegd een extra dosis (BMR-0) naast die op de leeftijd van 14 maanden en 3 jaar, vanwege de grotere kans op vaccinfalen ten gevolge van nog aanwezige maternale antistoffen en een verminderd immuunsysteem; Bij leeftijd 12-13 maanden: de eerste dosis in kader van RVP vervroegd geven. Zie de richtlijn Mazelen voor de geadviseerde PEP in verschillende situaties en voor het bepalen van de uiterste toedieningsdag.

Toediening

Subcutaan of intramusculair toedienen; bij trombocytopenie of een stollingsstoornis alleen s.c. toedienen. Niet intravasculair toedienen.
Bij jonge kinderen injecteren in het anterolaterale gebied van de dij; bij oudere kinderen, adolescenten en volwassenen injecteren in de deltaspier.

Bijwerkingen

Zeer vaak (> 10%): reactie op de injectieplaats (erytheem, pijn, jeuk, zwelling).

Vaak (1-10%): overige reacties op de injectieplaats (warmtegevoel, hematoom, induratie). Koorts. Huiduitslag. Pijn in ledemaat. Artralgie, myalgie. Hoofdpijn.

Soms (0,1-1%): lymfadenopathie (hals, oksel). Misselijkheid.

Zelden (0,01-0,1%: overgevoeligheidsreacties (incl. anafylaxie). Urticaria.

Zeer zelden (< 0,01%): varicella. Necrotiserende retinitis (bij gebruik van immunosuppressiva).

Verder zijn gemeld: herpes zoster (vaccinstam).

De frequentie van bijwerkingen was na een tweede injectie vergelijkbaar met na de eerste injectie.

Bijwerkingen

Zeer vaak (> 10%): reactie op de injectieplaats, koorts. Artralgie, artritis (zelden chronisch; bij volwassen vrouwen meest frequent, bij kinderen minst frequent).

Vaak (1–10%): huiduitslag.

Soms (0,1-1%): infectie van de bovenste luchtwegen. Diarree, braken. Urticaria.

Verder zijn gemeld: prikkelbaarheid. Hoofdpijn, encefalopathie, (febriele) convulsie, ataxie, paresthesie, polyneuropathie, duizeligheid, syncope, Guillain–Barrésyndroom. Optische neuritis (o.a. retrobulbaire neuritis, papillitis), conjunctivitis, retinitis. Sensorineurale doofheid, otitis media. Regionale lymfadenopathie, trombocytopenie. Anafylactische reacties, purpura, jeuk, huidverharding, Stevens–Johnsonsyndroom. Panniculitis, vasculitis. Spierpijn. Malaise, perifeer oedeem. Aseptische meningitis, orchitis, epididymitis, parotitis, mazelen, bof, rodehond. Hoest, bronchospasmen, pneumonie.

Abusievelijke toediening bij personen met een ernstig verzwakt immuunsysteem heeft geleid tot mazelen-encefalitis, pneumonitis en overlijden.

Interacties

Combinatie met immunosuppressiva (incl. hoge doses corticosteroïden) is gecontra-indiceerd, uitgezonderd lokale toediening (inhalatie, op de huid) of systemische toediening van een lage dosering van corticosteroïden.

Gelijktijdig toedienen met 23-valent polysaccharide-pneumokokkenvaccin laat in een kleinschalig onderzoek een verminderde immunogeniciteit van het varicella-zostervaccin zien. Het risico op ontwikkeling van herpes zoster is echter niet vergroot.

Kan gelijktijdig worden toegediend met influenzavaccin; de vaccinaties in dat geval op afzonderlijke plaatsen toedienen.

Interacties

Gelijktijdig gebruik van immunosuppressiva of van immunoglobulinen kan resulteren in een onvoldoende respons op de vaccinatie. Combinatie met een immunosuppressieve therapie is gecontra–indiceerd, uitgezonderd corticosteroïden die lokaal óf in een lage dosis parenteraal worden toegediend.

Na bloed- of plasmatransfusies of na de toediening van humane immunoglobulinen de vaccinatie minstens 3 maanden uitstellen; humane immunoglobulinen zo mogelijk niet eerder dan 1 maand ná vaccinatie met bof–, mazelen–, rubellavaccin geven.

Het vaccin kan de gevoeligheid van de huid voor tuberculine tijdelijk onderdrukken; een tuberculinetest vóór, tijdens of 4–6 weken ná de vaccinatie uitvoeren.

Kan gelijktijdig met hepatitis A-vaccin, pneumokokkenconjugaatvaccin en andere vaccinaties voor kinderen worden toegediend. Bij gelijktijdig toedienen van een ander levendvirusvaccin, de vaccins op verschillende injectieplaatsen toedienen, anders een tussentijd van ten minste vier weken aanhouden.

Zwangerschap

Gezien de geregistreerde indicatie niet veelvuldig van toepassing.

Vaccins met levende (verzwakte) micro-organismen kunnen de placenta passeren en in theorie infectie van de foetus veroorzaken.

Teratogenese: Zowel bij de mens als bij dieren geen gegevens. Een infectie met het

Varicella-zostervirus (VZV) kan soms schadelijke effecten bij de foetus veroorzaken.

Advies: Gebruik is gecontra–indiceerd.

Overig: Voorafgaand aan een vaccinatie zwangerschap uitsluiten en na vaccinatie gedurende 1 maand adequate anticonceptieve maatregelen nemen.

Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Zwangerschap

Teratogenese: Onbekend. Er zijn geen gevallen van congenitaal rubellasyndroom gemeld bij vrouwen die onbewust zwanger waren terwijl ze werden gevaccineerd met een rubellabevattend vaccin. In post-marketingonderzoek werd congenitaal rubellasyndroom vastgesteld die in verband gebracht werd met een rubellavaccinstam na onbedoelde vaccinatie met een BMR-vaccin.

Advies: Gebruik is volgens fabrikant gecontra-indiceerd. Lareb ontraadt vaccinatie met een verzwakt levend virus vaccin.

Overig: De fabrikant adviseert een vruchtbare vrouw anticonceptieve maatregelen te nemen tot één maand na de vaccinatie. Een vaccinatie bij vrouwen die onbewust zwanger waren is geen reden om de zwangerschap te beëindigen.

Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Lactatie

Gezien de geregistreerde indicatie niet veelvuldig van toepassing.

Overgang in de moedermelk: Onbekend. Het is echter bekend dat sommige virussen in de moedermelk worden uitgescheiden.

Advies: Weeg het risico van het gebruik van dit geneesmiddel in combinatie met het geven van borstvoeding.

Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Onbekend. Het is wel bekend dat het rubellavirus overgaat in de moedermelk.

Advies: Als een moeder geen of onvoldoende antistoffen heeft tegen rode hond (rubella), kan zij gevaccineerd worden met BMR (bof, mazelen en rode hond) vaccin tijdens de borstvoedingsperiode. Dit kan al vlak na de bevalling.

Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Contra-indicaties

immunodeficiëntie;
actieve onbehandelde tuberculose.

Zie ook de rubrieken Zwangerschap en Interacties.

Contra-indicaties

Acute infecties met koorts;
Actieve, onbehandelde tuberculose;
Bloeddyscrasieën, leukemie, lymfoom of andere maligne neoplasma van het bloed– of lymfestelsel;
Ernstige stoornissen in het afweermechanisme, waaronder humorale of cellulaire (primaire of verworven) immunodeficiëntie met inbegrip van:
- gecombineerde immunodeficiëntie;
- agammaglobulinemie;
- AIDS of symptomatische HIV–infectie;
- een leeftijdspecifiek CD4+ T–lymfocytenpercentage < 25% (leeftijd < 12 mnd.), < 20% (12–35 mnd.) en < 15% (leeftijd 36–59 mnd.);
Familiaire geschiedenis van congenitale of erfelijke immunodeficiëntie, tenzij ontvanger van vaccin aangetoond immunocompetent is.

Zie ook de rubrieken Zwangerschap en Interacties.

Waarschuwingen en voorzorgen

Stel de vaccinatie uit bij personen die een matige tot ernstige met koorts gepaard gaande ziekte of een infectie hebben.

Adviseer gedurende de eerste zes weken na vaccinatie nauw contact te vermijden tussen gezonde gevaccineerde individuen die een varicella-achtige uitslag ontwikkelen en vatbare individuen (immuungecompromitteerden, zwangeren die niet eerder waterpokken of gordelroos hebben gehad, neonaten van moeders die niet eerder waterpokken of gordelroos hebben gehad) vanwege een risico van transmissie van het vaccinvirus.

Toediening aan patiënten met immunosuppressie of immunodeficiëntie kan resulteren in verspreide varicella-zostervirusziekte, met mogelijk fatale afloop.

De werkzaamheid en veiligheid zijn niet vastgesteld bij personen met HIV, met of zonder bewijs van immunosuppressie. Bij personen met HIV en een bewezen/aangetoonde behouden immuunfunctie (CD4+ T celtelling ≥ 200 cellen/microl) lijkt vaccinatie met Zostavax veilig en werkzaam te zijn (fase II studie met zowel 1 als 2 doses).

De veiligheid en effectiviteit bij kinderen < 18 jaar zijn niet vastgesteld.

Waarschuwingen en voorzorgen

Wees voorzichtig bij allergische aandoeningen, anafylactoïde reacties ten gevolge van kippenei-eiwit, convulsies of hersenletsel in de (familie)anamnese en tevens bij recente trombocytopenie.

Indien het vaccin binnen 72 uur na blootstelling aan natuurlijke mazelen wordt toegediend, kan nog een beperkte bescherming worden verkregen.

Kinderen < 1 jaar geven soms onvoldoende reactie op het vaccin vanwege circulerende antilichamen afkomstig van de moeder en/of onvoldoende ontwikkeling van het immuunsysteem. Het kan echter nodig zijn toch extra te vaccineren, bv. bij uitbraaksituaties of reizen naar een regio waar mazelen frequent voorkomt. Zie Afweging BMR-vaccinatie gegeven voor de leeftijd van 14 maanden.

Eigenschappen

Levend, verzwakt Varicella-zostervirus (Oka/Merck-stam), gekweekt in menselijke diploïde cellen. Werking: na 4 weken.

Eigenschappen

Vaccin met levend-verzwakte virale antigenen. Werkt immuniserend tegen bof, mazelen en rubella (rodehond). De werking berust op de vorming van circulerende antistoffen en een immunologisch geheugen.

varicella-zostervaccin (Zostavax)

bof-/​mazelen-/​rubellavaccin

Samenstelling

Zostavax XGVS Merck Sharp & Dohme bv

Uitleg symbolen

Samenstelling

MMRVaxPro XGVS Merck Sharp & Dohme bv

Uitleg symbolen

Advies

Advies

Indicaties

Gerelateerde informatie

Indicaties

Doseringen

Actieve immunisatie voor de secundaire preventie van varicella-zosterinfectie

Volwassenen ≥ 50 jaar

Doseringen

Actieve immunisatie tegen bof/mazelen/rubella

Volwassenen

Kinderen ≥ 14 maanden

Kinderen 6-13 maanden

Postexpositieprofylaxe mazelen

Volwassenen en kinderen vanaf 6 maanden

Toediening

Bijwerkingen

Bijwerkingen

Interacties

Interacties

Zwangerschap

Zwangerschap

Lactatie

Lactatie

Contra-indicaties

Contra-indicaties

Waarschuwingen en voorzorgen

Waarschuwingen en voorzorgen

Eigenschappen

Eigenschappen

Groepsinformatie

Groepsinformatie

Kosten

Kosten

Zie ook

Geneesmiddelgroep

Indicaties

Externe links

Zie ook

Geneesmiddelgroep

Externe links

Service

Over

Web-App

bof-/mazelen-/rubellavaccin