dantroleen (oraal)

Samenstelling

Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.

Dantrium (Na-zout) Norgine bv

Toedieningsvorm: Capsule
Sterkte: 25 mg

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

dantroleen (oraal) vergelijken met een ander geneesmiddel.

Advies

Zie de VRA-Richtlijn Cerebrale en/of spinale spasticiteit op richtlijnendatabase.nl voor aanbevelingen voor de behandeling met orale spasmolytica.

Indicaties

Ernstige chronische spasticiteit van skeletspieren ten gevolge van aandoeningen zoals een cerebrovasculair accident (CVA), ruggenmergletsel, cerebrale parese en multiple sclerose, bij volwassenen en kinderen vanaf 5 jaar die 25 kg of meer wegen.

Doseringen

Dantroleen stapsgewijs titreren tot het gewenste individuele effect is bereikt; daarbij streven naar de laagst effectieve dosering. Dantroleen niet sneller titreren dan zoals aanbevolen in onderstaande doseerschema's.

Controleer de leverenzymenwaarden (ASAT en ALAT) vóór aanvang van en regelmatig tijdens de behandeling; zie voor meer informatie de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.

Klap alles open Klap alles dicht

Chronische spasticiteit

Volwassenen en kinderen > 50 kg lichaamsgewicht

Starten met 25 mg 1×/dag in week 1; vervolg met 25 mg 2×/dag in week 2; 50 mg 2×/ dag in week 3 en 50 mg 3×/dag in week 4. Bij het bereiken van de optimale dosis de totale dagdosis verdelen over 2 tot 4 doses. Max. 200 mg per dag bij langdurig gebruik. Bij drukte of stressvolle situaties tijdelijk geleidelijk verhogen tot 400 mg per dag waarbij 75 mg 3×/dag wordt gegeven in week 5; 75 mg 4×/dag in week 6 en 100 mg 4×/dag in week 7; max. 400 mg per dag. Doseringen > 200 mg per dag niet langer dan 2 maanden toepassen.

Kinderen ≥ 5 jaar (25–50 kg lichaamsgewicht)

Starten met 25 mg 1×/ dag in week 1; vervolg met 25 mg 2×/dag in week 2; 25 mg 3×/dag in week 3; 50 mg 2×/dag in week 4; 50 mg 3×/dag in week 5 en 50 mg 4×/dag in week 6. Indien na 6–8 weken behandelen geen gewenst effect is bereikt, de behandeling staken.

Offlabel: Kinderen ≥ 18 maanden (< 25 kg lichaamsgewicht)

Volgens het Kinderformularium van het NKFK: Startdosering: 0,5 mg/kg/dag lichaamsgewicht in 1 dosis. Onderhoudsdosering: zonodig wekelijks verhogen met 0,5–1 mg/kg/dag tot 0,5–8 mg/kg/dag in 3–4 doses, max. 12 mg/kg/dag, maar niet hoger dan 200 mg/dag.

Bijwerkingen

Zeer vaak (> 10%): (ernstige) diarree (die kan leiden tot tijdelijk staken dantroleen). Duizeligheid, slaperigheid. Vermoeidheid, malaise, asthenie.

Vaak (1-10%): ademhalingsdepressie, respiratoir falen. Hepatotoxiciteit/hepatitis, geelzucht, cholestase. Afwijkende leverfunctietesten. Pericarditis. Spierzwakte. Verminderde eetlust. Buikkrampen, misselijkheid en braken. Rillingen, koorts. Depressie, verwardheid, nervositeit, slapeloosheid. Hoofdpijn, verstoorde spraak, epileptische aanvallen (m.n. bij kinderen met cerebrale parase). Visusstoornis.

Soms (0,1-1%): tachycardie, hartfalen, pleuropericarditis. Wisselende bloeddruk, flebitis. (Lymfocytair) lymfoom. (Aplastische) anemie, leukopenie, trombocytopenie. Anafylactische reactie, overgevoeligheid. Hallucinaties. Dysgeusie, toegenomen parese bij amyotrofische laterale sclerose (ALS) of bij aanwezigheid van symptomen van bulbaire paralyse. Myalgie, rugpijn. Obstipatie (leidend tot intestinale obstructie), dysfagie, gastro-intestinale bloeding, pijn in bovenbuik, speekselhypersecretie. Urine-incontinentie, pollakisurie, kristalurie, hematurie, urineretentie. Dubbelzien, toegenomen traanvorming. Abnormale haargroei, hyperhidrose, jeuk, fotosensibilisatie.

Zeer zelden (< 0,01%): Erectiestoornis. Mictiestoornis. Urticaria, eczeem.

Verder zijn gemeld: bradycardie. Pleurale of pericardiale effusie (beide gaan gepaard met eosinofilie). Desoriëntatie. Hypotonie. Dyspepsie, droge mond. Chromaturie, nycturie.

Houd bij doses > 200 mg dantroleen per dag rekening met toename van bijwerkingen.

Interacties

Vermijd gelijktijdig gebruik van alcohol en andere centraal depressieve stoffen (zoals benzodiazepinen, anxiolytica, sederende antihistaminica, hypnotica en sedativa) vanwege de versterkte remming op het centrale zenuwstelsel en verzwakking van de spieren.

Bij gelijktijdig gebruik van hepatotoxische stoffen of van oestrogenen (vooral bij vrouwen > 30 jaar) is er een verhoogd risico op leverschade.

Bij gelijktijdige toediening kan dantroleen het effect van niet-depolariserende spierrelaxantia (bv. rocuronium) versterken.

Metoclopramide kan de opnamesnelheid van dantroleen verhogen en zo leiden tot een versterkte werking en bijwerkingen.

Bij patiënten gevoelig voor maligne hyperthermie zijn bij gelijktijdige toediening van intraveneus dantroleen met calciumantagonisten (zoals verapamil) en/of β-blokkers hyperkaliëmie en hartfalen waargenomen.

Zwangerschap

Dantroleen passeert de placenta.

Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren schadelijk gebleken. Dantroleen kan spierhypotonie induceren, vooral in de uterus. De veiligheid tijdens de zwangerschap is niet vastgesteld.

Advies: Volgens de fabrikant is gebruik gecontra-indiceerd.

Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja. Een nadelig effect bij de zuigeling kan niet worden uitgesloten, vooral tijdens langdurige behandeling.

Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding is gecontra-indiceerd.

Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Contra-indicaties

leveraandoeningen;
verminderde ademhalingsfunctie;
ernstige hartfunctiestoornissen als gevolg van hartziekte;
gevallen waarbij een abnormaal verhoogde tonus is vereist teneinde beter te functioneren, of om een rechte houding of balans gedurende beweging te bewerkstelligen;
overgevoeligheid voor tarwe (anders dan coeliakie).

Voor meer contra-indicaties zie de rubrieken Zwangerschap en Lactatie.

Waarschuwingen en voorzorgen

Wees voorzichtig bij amyotrofe laterale sclerose (ALS) of in de aanwezigheid van bulbaire verlammingsverschijnselen, omdat de parese kan worden versterkt door dantroleen.

Patiënten met een hartaandoening, vooral patiënten met myocardiale schade en/of hartritmestoornissen, moeten specifiek medisch toezicht krijgen; zie ook de rubriek Contra-indicaties.

Dantroleen leidt tot milde tot ernstige leverschade bij ongeveer 9 van de 100.000 behandelde patiënten, bij wie het sterftecijfer 10-20% bedraagt. Het risico op leverschade lijkt vooral verhoogd bij dagelijkse doses > 300 mg, langdurig gebruik, vrouwen, patiënten > 30 jaar of met een voorgeschiedenis van leverschade en bij gelijktijdig gebruik van andere hepatotoxische geneesmiddelen. Bij multipele sclerose lijkt het risico op ernstige leverschade verder te zijn verhoogd. Frequente controle van de leverfunctie is noodzakelijk voor aanvang van en tijdens de behandeling. Instrueer de patiënt zich te melden bij symptomen van leverschade (plotse onverklaarde vermoeidheid of lusteloosheid, anorexie, misselijkheid, braken, gegeneraliseerde jeuk, geelzucht of ontkleurde ontlasting). Bij symptomen van leverschade of stijging van de leverfunctiewaarden tot boven de normaalwaarden, de behandeling staken.

Bij het ontwikkelen van een pleurale of pericardiale effusie of pleuro pericarditis het gebruik staken.

Bij ernstige diarree kan een tijdelijke onderbreking van de behandeling noodzakelijk zijn.

Blootstelling aan fel zonlicht (en zonnebank) zoveel mogelijk vermijden, vanwege risico op fotosensibilisatie.

Bij kinderen < 5 jaar zijn er onvoldoende gegevens over toepassing.

Dit middel kan invloed hebben op de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen. Raadpleeg ‘Rij Veilig met Medicijnen’ van het IVM.

Rij Veilig met Medicijnen

Overdosering

Symptomen

Wijzigingen in het bewustzijn (lethargie, coma), spierzwakte, verontrustende hypotonie, duizeligheid, gezichtsstoornissen (dubbelzien), braken, diarree, kristalurie, tachycardie, hypo- of hypertensie, jeuk en schadelijke hepatotoxische reacties.

Voor meer informatie over een vergiftiging met oraal toegediend dantroleen neem contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.

Eigenschappen

Dantroleen is een perifeer werkend spierrelaxans met een directe werking op de dwarsgestreepte musculatuur. Het grijpt aan op de contractiele respons van de skeletspier voorbij de neuromusculaire synaps, in de spier zelf. Dit gebeurt waarschijnlijk door remming van de afgifte van calciumionen vanuit het sarcoplasmatisch reticulum, dit geeft relaxatie van de spier. Binnen het therapeutische dosisbereik worden de hartspier en gladde spieren over het algemeen niet beïnvloed door dantroleen.

Kinetische gegevens

Resorptie	ca. 70%.
T _max	ca. 3–4 uur.
F	ca. 84%.
Metabolisering	in de lever door CYP-enzymen, tot o.a. de metabolieten 5-hydroxydantroleen (farmacologisch actief) en acetylamino-dantroleen (geen spierverslappende werking).
Eliminatie	met de urine en via de gal, waarvan < 4 % in onveranderde vorm via de urine.
T _1/2el	bij volwassenen, na een orale dosis van 100 mg: biologische halfwaardetijd ca. 8,7 uur. Bij kinderen met chronische spasticiteit: eliminatie-halfwaardetijd ca. 7,3 uur.

Uitleg afkortingen

F	biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T _max	tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V _d	verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T _1/2	plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T _1/2el	plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd