pivmecillinam

Samenstelling

Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.

Selexid (als hydrochloride) Eureco Pharma B.V.

Toedieningsvorm: Tablet
Sterkte: 400 mg

Uitleg symbolen

XGVS	Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS).
OTC	'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel.
Bijlage 2	Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering.
Aanvullende monitoring	Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb.

pivmecillinam vergelijken met een ander geneesmiddel.

Advies

Een cystitis bij gezonde niet-zwangere vrouwen kan vanzelf overgaan; overweeg in de eerstelijnszorg daarom in overleg met de patiënte een afwachtend beleid (met zo nodig pijnstilling). Als toch voor behandeling met antibiotica wordt gekozen, dan zijn de voorkeursmiddelen hetzelfde als voor personen behorend tot een risicogroep (zie hieronder). Pas het beleid zo nodig aan op basis van de kweekuitslag en/of resistentiebepaling.

Ga bij een cystitis bij personen behorend tot een risicogroep, waaronder zwangeren en mannen, direct over tot behandeling met antibiotica om complicaties te voorkomen. Start de behandeling ‘blind’, en pas het beleid zo nodig aan op basis van de kweekuitslag en/of resistentiebepaling. De belangrijkste middelen zijn: nitrofurantoïne (bijna altijd eerste keus), fosfomycine (oraal), trimethoprim en bij zwangeren ook amoxicilline/clavulaanzuur.

Voor dit geneesmiddel is geen advies vastgesteld over de plaats in de behandeling van een acute ongecompliceerde cystitis.

Indicaties

Behandeling van volwassenen met een acute ongecompliceerde cystitis veroorzaakt door bacteriën gevoelig voor mecillinam.

Doseringen

Klap alles open Klap alles dicht

Acute ongecompliceerde cystitis veroorzaakt door bacteriën gevoelig voor mecillinam

Volwassenen (incl. ouderen)

400 mg 3×/dag. Behandelduur: 3 dagen.

Verminderde nierfunctie: Geen dosisaanpassing nodig; de renale excretie is vertraagd, maar aanzienlijke accumulatie is onwaarschijnlijk bij gebruik van de aanbevolen dosering voor volwassenen.

Verminderde leverfunctie: Geen dosisaanpassing nodig.

Toediening: Innemen met ten minste een half glas vloeistof, vanwege het risico op oesofagus-ulceratie. Kan met voedsel worden ingenomen.

Bijwerkingen

Vaak (1-10%): vulvovaginale schimmelinfectie. Misselijkheid, diarree.

Soms (0,1-1%): anafylactische reactie. Hoofdpijn, (draai)duizeligheid. Dyspepsie, braken, buikpijn, oraal ulcus, oesofagusulcus, oesofagitis. Clostridioides difficile-colitis (fatale pseudomembraneuze colitis is gemeld). Huiduitslag (erythemateus, maculeus, maculopapuleus), urticaria, jeuk. Trombocytopenie. Abnormale leverfunctie. Verlaagde carnitinespiegel. Vermoeidheid.

Verder zijn gemeld: anafylactische shock, angio-oedeem.

Bijwerkingen van de klasse β-lactamantibiotica omvatten ook lichte, reversibele, stijgingen van ALAT, ASAT, alkalische fosfatase en bilirubine, neutropenie en eosinofilie. Mogelijk kunnen deze bijwerkingen ook optreden bij gebruik van pivmecillinam.

Interacties

Gelijktijdig gebruik van probenecide verhoogt de bloedspiegel van mecillinam, door de excretie te verminderen.

De excretie van methotrexaat kan afnemen bij gelijktijdig gebruik van penicillinen.

Vermijd gelijktijdige behandeling met valproïnezuur of valproaat of andere geneesmiddelen die pivalinezuur vrijlaten, vanwege een toegenomen risico op carnitinedepletie. Voor symptomen hiervan zie rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.

Bacteriostatische antibiotica, zoals erytromycine en de tetracyclinen, kunnen het bactericide effect van mecillinam verhinderen bij gelijktijdig gebruik.

Zwangerschap

Teratogenese: Een groot aantal gegevens (> 1000 zwangerschapsuitkomsten) duidt niet op misvormende effecten of op foetale of neonatale toxiciteit van pivmecillinam/mecillinam.

Advies: Kan, wanneer klinisch noodzakelijk, worden gebruikt.

Vruchtbaarheid: Geen klinische studies verricht. Uit preklinisch onderzoek is bij ratten geen effect op de vruchtbaarheid gebleken.

Overig: Gemeld zijn enkele gevallen van fout-positieve neonatale screeningstests die isovaleriaanacidemie simuleren bij inname kort voor de bevalling. Zie voor meer informatie rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.

Informatie van Lareb over dit middel bij zwangerschap

Lactatie

Overgang in de moedermelk: Ja.

Farmacologisch effect: Geen effecten bij de zuigeling verwacht bij therapeutische doseringen.

Advies: Kan worden gebruikt.

Informatie van Lareb over dit middel bij lactatie

Contra-indicaties

Alle aandoeningen waarbij er een verminderde passage via de slokdarm ontstaat;
Genetische metabole afwijkingen waarvan bekend is dat zij leiden tot ernstige carnitinedeficiëntie, zoals een stoornis van het transport van carnitine, methylmalonacidurie en propionacidemie;
Overgevoeligheid voor penicillinen of cefalosporinen.

Waarschuwingen en voorzorgen

Bij porfyrie niet gebruiken, aangezien pivmecillinam in verband is gebracht met acute aanvallen van porfyrie.

Vanwege een toegenomen risico op carnitinedepletie een regelmatig herhaalde of langdurige behandeling met voorzichtigheid toepassen. Om dezelfde reden een gelijktijdige behandeling met valproïnezuur, valproaat of andere geneesmiddelen die pivalinezuur vrijlaten, vermijden. Symptomen van carnitinedepletie omvatten spierpijn, verwardheid en vermoeidheid.

Houd er bij optreden van diarree rekening mee dat pseudomembraneuze colitis veroorzaakt door Clostridioides difficile kan voorkomen. Geef bij bevestiging van deze diagnose geen middelen die de peristaltiek remmen.

Interferentie met neonatale screeningstests kan optreden bij inname kort voor de bevalling. Zo kan een fout-positief resultaat voor isovaleriaanacidemie optreden tijdens de neonatale screening. Dit kan het gevolg zijn van de vorming van pivaloylcarnitine, dat de aanwezigheid van isovalerylcarnitine nabootst. Bij vermoeden van een fout-positief resultaat door gebruik van pivmecillinam, een tweedelijnstest uitvoeren op alle bloedmonsters van neonaten die positief hebben getest op isovaleriaanacidemie.

Bij kinderen (< 18 jaar) niet gebruiken omdat de werkzaamheid en veiligheid bij deze doelgroep nog niet zijn vastgesteld.

Overdosering

Symptomen

Vermoedelijk misselijkheid, braken, buikpijn en diarree.

Neem voor meer informatie over een vergiftiging met pivmecillinam contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.

Eigenschappen

Prodrug voor mecillinam, een β-lactamantibioticum. Pivmecillinam - de pivaloxymethylester van het amidinepenicillinezuur mecillinam - wordt door niet-specifieke esterasen aanwezig in bloed, maag- en darmslijmvlies en andere weefsels, gehydrolyseerd tot de actieve metaboliet, mecillinam. Dit β-lactamantibioticum heeft een smal werkingsspectrum, waardoor het een gering effect heeft op de normale dermale, orale, intestinale en vaginale microflora. Het is voornamelijk actief tegen Gram-negatieve bacteriën, door de biosynthese van de bacteriële celwand te remmen. Mecillinam heeft een hoge specificiteit voor het penicillinebindende eiwit 2 (PBE-2). Hierdoor is er weinig kruisresistentie met andere β-lactamantibiotica (penicillinen en cefalosporinen). Verder heeft mecillinam een beperkte gevoeligheid voor de meeste β-lactamasen (incl. ESBL's) die door Enterobacteriaceae worden geproduceerd. Resistentie voor mecillinam kan het gevolg zijn van duidelijke productie van sommige β-lactamasen en door modificatie van PBE's. Als β-lactamantibioticum zal het bacteriologische effect van pivmecillinam bij de behandeling van een acute ongecompliceerde cystitis naar verwachting afhangen van de tijd boven MIC ('Minimum Inhibitory Concentration')

Doorgaans gevoelig zijn de volgende Gram-negatieve bacteriën: Enterobacter spp., Escherichia coli, Klebsiella spp. en Proteus mirabilis.

Inherent resistent zijn:

Gram-positief: Enterococcus faecalis, Enterococcus faecium, Staphylococcus saprophyticus.
Gram-negatief: Pseudomonas spp.

Synergie is waargenomen bij combinatie met andere β-lactamantibiotica, waaronder amoxicilline, cefazoline, ceftazidim en ceftriaxon, gericht tegen geselecteerde isolaten van de meeste Enterobacteriaceae.

Kinetische gegevens

Overig	Na hydrolyse van pivmecillinamhydrochloride tot de actieve metaboliet, mecillinam:
T _max	1–1,5 uur.
F	60–70%.
Eliminatie	vnl. (60–70%) onveranderd met de urine (door filtratie en actieve tubulaire secretie), bijna alles binnen 6 uur. Er is enige biliaire excretie. De eliminatie bij patiënten met ernstige nierinsufficiëntie is met ca. 75% verminderd.
T _1/2el	ca. 1 uur.

Uitleg afkortingen

F	biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt)
T _max	tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening
V _d	verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam)
T _1/2	plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren)
T _1/2el	plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd