Samenstelling
Keforal (als monohydraat) EuroCept bv
- Toedieningsvorm
- Tablet, filmomhuld
- Sterkte
- 500 mg
Uitleg symbolen
XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Zavicefta (ceftazidim als pentahydraat), (avibactam als Na-zout) XGVS Pfizer bv
- Toedieningsvorm
- Poeder voor concentraat voor infusievloeistof
Bevat per flacon: ceftazidim 2 g, avibactam 0,5 g.
Uitleg symbolen
XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Cefalosporinen dienen in het algemeen als reserve-antimicrobiële middelen te worden beschouwd.
Cefalexine komt pas in aanmerking voor de behandeling van infecties op basis van onderzoek naar de aard en de gevoeligheid van de verwekker; dit onderzoek is noodzakelijk bij onvoldoende effect van de middelen die geadviseerd worden voor de initiële empirische behandeling. Zie voor de standaardbehandeling: acute faryngotonsillitis, community-acquired pneumonie, bacteriële huidinfecties of urineweginfecties (of hier onder).
Bij een bacteriële community-acquired pneumonie (CAP) is behandeling met antibiotica doorgaans aangewezen. De verwekker ervan bepaalt de keuze voor een antibioticum, zie tabel 9 van de SWAB-richtlijn CAP. Bij een onbekende verwekker bepaalt de ernst van de CAP, de initiële keuze van het antibioticum:
• bij een milde pneumonie bij volwassenen en kinderen is oraal amoxicilline eerste keus;
• behandel een matig-ernstige pneumonie bij voorkeur met intraveneus benzylpenicilline of amoxicilline;
• behandel een ernstige pneumonie op een verpleegafdeling met intraveneus cefotaxim, ceftriaxon of cefuroxim;
• geef bij een ernstige pneumonie op de IC intraveneus ciprofloxacine gecombineerd met cefotaxim, ceftriaxon of cefuroxim, óf monotherapie met intraveneus moxifloxacine.
Cefalosporinen hebben geen plaats in de behandeling van CAP in de huisartsenpraktijk; dit zijn doorgaans reservemiddelen voor de tweedelijnszorg. Cefalexine (een oraal 1e generatie cefalosporine) is in de tweedelijnszorg derde keus bij een CAP veroorzaakt door een meticillinegevoelige S. aureus.
Ga bij een cystitis bij personen behorend tot een risicogroep, waaronder zwangeren en mannen, direct over tot behandeling met antibiotica om complicaties te voorkomen. Start de behandeling ‘blind’, en pas het beleid zo nodig aan op basis van de kweekuitslag en/of resistentiebepaling. De belangrijkste middelen zijn: nitrofurantoïne (bijna altijd eerste keus), fosfomycine (oraal), trimethoprim en bij zwangeren ook amoxicilline/clavulaanzuur.
Advies
In het algemeen dienen de cefalosporinen als 'reserve' antimicrobiële middelen te worden beschouwd. De Commissie adviseert de toepassing van parenterale cefalosporinen te reserveren voor de kliniek.
Bij een nosocomiale pneumonie (HAP) wordt de keuze voor een specifiek antibioticum bepaald door de lokale situatie met betrekking tot de aard en de resistentie van de ziekenhuisflora.
Start bij een urineweginfectie met tekenen van weefselinvasie bij volwassenen met antibiotica met voldoende weefselpenetratie, zoals in de eerstelijnszorg met ciprofloxacine, cotrimoxazol of amoxicilline/clavulaanzuur. Start in de tweedelijnszorg met intraveneuze toediening van amoxicilline óf een tweede generatie cefalosporine mét een aminoglycoside óf een i.v. derde generatie cefalosporine als monotherapie. Neem altijd een kweek af, start daarna de behandeling ‘blind’ en pas deze zo nodig aan op basis van de kweekuitslag en/of resistentiebepaling.
Indicaties
Behandeling van matige tot ernstige infecties door micro-organismen die gevoelig zijn voor cefalexine:
- Faryngitis;
- Tonsillitis;
- Buiten het ziekenhuis verkregen bacteriële pneumonie (CAP);
- Acute bronchitis;
- Ongecompliceerde infecties van huid en weke delen;
- Cystitis.
Gerelateerde informatie
Indicaties
Behandeling van de volgende infecties bij volwassenen en kinderen vanaf de leeftijd van 3 maanden:
- gecompliceerde intra-abdominale infecties;
- gecompliceerde urineweginfecties, waaronder pyelonefritis;
- in het ziekenhuis opgelopen pneumonie ('hospital acquired' pneumonie; HAP), waaronder beademingspneumonie ('ventilator-associated' pneumonie; VAP);
- (andere) infecties als gevolg van aerobe, Gram-negatieve organismen bij beperkte behandelopties (bv. t.g.v. van bacteriële resistentie);
- bacteriëmie (sepsis) (vermoedelijk) gepaard gaande met een van de hierboven genoemde infecties, bij volwassenen.
Gerelateerde informatie
Doseringen
De tabletten hebben een breukstreep waarmee gedoseerd kan worden per 250 mg.
Bij infecties van luchtwegen, huid en weke delen en cystitis
Volwassenen
250–500 mg elke 6 uur. Bij ernstige infecties kunnen hogere doses nodig zijn; max. 4 g per dag.
Kinderen ≥ 12 jaar
25–50 mg/kg lichaamsgewicht per dag, verdeeld over 4 gelijke doses elke 6 uur. Bij ernstige infecties tot 100 mg/kg per dag; max. 4 g per dag.
Behandelduur: Volgens de productinformatie: Bij streptokokkeninfecties ten minste 10 dagen behandelen om acuut (gewrichts)reuma of glomerulonefritis te voorkomen. De behandelduur bij een andere verwekker dan een streptokok wordt niet benoemd in de productinformatie; raadpleeg hiervoor een deskundige op dit gebied.
Verminderde nierfunctie, volwassenen: Volgens de productinformatie: oplaaddosis 1–2 g, daarna het toedieningsinterval aanpassen op geleide van de creatinineklaring:
- > 50 ml/min: geen aanpassing nodig;
- 15–50 ml/min: elke 8–12 uur;
- 5–14 ml/min: elke 24 uur;
- < 5 ml/min: elke 48 uur.
Toediening: Bij voorkeur innemen op een lege maag.
Doseringen
Geef ceftazidim/avibactam in combinatie met een antibioticum tegen Gram-positieve bacteriën wanneer bekend is of vermoed wordt dat deze bijdragen aan het infectieproces en/of in combinatie met metronidazol bij (verdenking op) betrokkenheid van anaerobe bacteriën, zoals bij intra-abdominale infecties mogelijk is.
Gecompliceerde intra-abdominale infecties
Volwassenen (incl. ouderen)
I.v-infusie: 2 g/0,5 g elke 8 uur. Behandelduur: 5–14 dagen, afhankelijk van de ernst van de infectie, de pathogenen en de bacteriologische progressie van de patiënt.
Kinderen vanaf 6 maanden tot 18 jaar
I.v-infusie: 50 mg/12,5 mg/kg lichaamsgewicht elke 8 uur, tot maximaal 2 g/0,5 g elke 8 uur. Behandelduur: 5–14 dagen, afhankelijk van de ernst van de infectie, de pathogenen en de bacteriologische progressie van de patiënt.
Kinderen van 3 tot 6 maanden
I.v-infusie: 40/10 mg/kg lichaamsgewicht, elke 8 uur. Behandelduur: 5–14 dagen, afhankelijk van de ernst van de infectie, de pathogenen en de bacteriologische progressie van de patiënt.
Gecompliceerde urineweginfecties, waaronder pyelonefritis
Volwassenen (incl. ouderen)
I.v-infusie: 2 g/0,5 g elke 8 uur. Behandelduur: 5–10 dagen, afhankelijk van de ernst van de infectie, de pathogenen en de bacteriologische progressie van de patiënt. De totale duur kan bestaan uit intraveneus toegediend ceftazidim/avibactam gevolgd door een geschikte orale vervolgbehandeling.
Kinderen vanaf 6 maanden tot < 18 jaar
I.v-infusie: 50/12,5 mg/kg lichaamsgewicht elke 8 uur, tot maximaal 2 g/0,5 g elke 8 uur. Behandelduur: 5–14 dagen, afhankelijk van de ernst van de infectie, de pathogenen en de bacteriologische progressie van de patiënt. De totale duur kan bestaan uit intraveneus toegediend ceftazidim/avibactam gevolgd door een geschikte orale vervolgbehandeling.
Kinderen van 3-6 maanden
I.v-infusie: 40/10 mg/kg lichaamsgewicht, elke 8 uur. Behandelduur: 5–14 dagen. De totale duur kan bestaan uit intraveneus toegediend ceftazidim/avibactam gevolgd door een geschikte orale vervolgbehandeling. Er is beperkte ervaring met het gebruik van ceftazidim/avibactam bij deze leeftijdsgroep.
HAP, waaronder VAP
Volwassenen (incl. ouderen)
I.v-infusie: 2 g/0,5 g elke 8 uur. Behandelduur: 7–14 dagen, afhankelijk van de ernst van de infectie, de pathogenen en de bacteriologische progressie van de patiënt.
Kinderen vanaf 6 maanden tot < 18 jaar
I.v-infusie:50/12,5 mg/kg lichaamsgewicht elke 8 uur, tot maximaal 2 g/0,5 g elke 8 uur. Behandelduur: 7-14 dagen, afhankelijk van de ernst van de infectie, de pathogenen en de bacteriologische progressie van de patiënt .
Kinderen van 3-6 maanden
I.v-infusie: 40/10 mg/kg lichaamsgewicht, elke 8 uur. Behandelduur: 7–14 dagen, afhankelijk van de ernst van de infectie, de pathogenen en de bacteriologische progressie van de patiënt. Er is beperkte ervaring met het gebruik van ceftazidim/avibactam bij deze leeftijdsgroep.
Infecties met aerobe, Gram-negatieve organismen bij patiënten met beperkte behandelopties
Volwassenen (incl. ouderen)
I.v-infusie: 2 g/0,5 g elke 8 uur. Behandelduur: Afhankelijk van de ernst van de infectie, de pathogenen en de bacteriologische progressie van de patiënt. Er is zeer beperkte ervaring met gebruik langer dan 14 dagen.
Kinderen vanaf 6 maanden tot < 18 jaar
I.v-infusie: 50/12,5 mg/kg lichaamsgewicht elke 8 uur, tot maximaal 2 g/0,5 g elke 8 uur. Behandelduur: Afhankelijk van de ernst van de infectie, de pathogenen en de bacteriologische progressie van de patiënt. Er is zeer beperkte ervaring met gebruik langer dan 14 dagen.
Kinderen van 3-6 maanden
I.v-infusie: 40/10 mg/kg lichaamsgewicht, elke 8 uur. Behandelduur: Afhankelijk van de ernst van de infectie, de pathogenen en de bacteriologische progressie van de patiënt. Er is beperkte ervaring met het gebruik van ceftazidim/avibactam bij deze leeftijdsgroep. Er is zeer beperkte ervaring met gebruik langer dan 14 dagen.
Verminderde nierfunctie (volgens de officiële productinformatie) bij geschatte creatinineklaring (eGFR, bij volwassenen middels Cockcroft-Gault, voor kinderen met behulp van de 'bedside'-formule van Schwartz):
Bij volwassenen
- ≥ 51 ml/min: geen dosisaanpassing nodig;
- 31-50 ml/min: 1 g/0,25 g elke 8 uur;
- 16-30 ml/min: 0,75 g/0,1875 g elke 12 uur;
- 6-15 ml/min: 0,75 g/0,1875 g elke 24 uur;
- Eindstadium nierziekte (ESRD), waaronder met hemodialyse: 0,75 g/0,1875 g elke 48 uur. Op dialysedagen toedienen ná voltooiing van de hemodialyse, omdat ceftazidim en avibactam via hemodialyse verwijderd worden.
- Zie ook de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.
Bij kinderen ≥ 2 jaar)
- ≥ 51 ml/min/1,73 m²: geen dosisaanpassing nodig;
- 31-50 ml/min/1,73 m²: 25 mg/6,25 mg/kg lichaamsgewicht elke 8 uur, tot maximaal 1 g/0,25 g elke 8 uur;
- 16-30 ml/min/1,73 m²: 18,75 mg/4,7 mg/kg lichaamsgewicht elke 12 uur, tot maximaal 0,75 g/0,1875 g elke 12 uur;
- 6-15 ml/min/1,73 m²: 18,75 mg/4,7 mg/kg lichaamsgewicht elke 24 uur, tot maximaal 0,75 g/0,1875 g elke 24 uur;
- Eindstadium nierziekte (ESRD), waaronder met hemodialyse: 18,75 mg/4,7 mg/kg lichaamsgewicht elke 48 uur, tot maximaal 0,75 g/0,1875 g elke 48 uur. Op dialysedagen toedienen ná voltooiing van de hemodialyse, omdat ceftazidim en avibactam via hemodialyse verwijderd worden.
Bij kinderen 6 maanden - 2 jaar
- ≥ 51 ml/min/1,73 m²: geen dosisaanpassing nodig;
- 31-50 ml/min/1,73 m²: 25 mg/6,25 mg/kg lichaamsgewicht elke 8 uur;
- 16-30 ml/min/1,73 m²: 18,75 mg/4,7 mg/kg lichaamsgewicht elke 12 uur, tot maximaal 0,75 g/0,1875 g elke 12 uur;
- < 16 ml/min/1,73 m²: onvoldoende gegevens om tot een doseerschema te komen.
Bij kinderen 3-6 maanden
- ≥ 51 ml/min/1,73 m²: geen dosisaanpassing nodig;
- 31-50 ml/min/1,73 m²: 20 mg/5 mg/kg lichaamsgewicht elke 8 uur;
- 16-30 ml/min/1,73 m²: 15 mg/3,75 mg/kg lichaamsgewicht elke 12 uur;
- < 16 ml/min/1,73 m²: onvoldoende gegevens om tot een doseerschema te komen.
Verminderde leverfunctie: Geen dosisaanpassing nodig.
Toediening: Na reconstitutie in 100 ml infunderen middels i.v. infusie gedurende 2 uur. NB. bij toevoeging van vancomycine aan ceftazidim in oplossing kan neerslagvorming optreden.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): diarree.
Soms (0,1–1%): dyspepsie, buikpijn. Duizeligheid, hoofdpijn, vermoeidheid, koorts. Huiduitslag, urticaria, angio-oedeem. Candidiasis. Neutropenie, trombocytopenie, eosinofilie.
Zelden (0,01–0,1%): misselijkheid, braken, pseudomembraneuze colitis. Cholestatische icterus, (voorbijgaande) hepatitis. Artritis, gewrichtspijn. Anale en genitale jeuk, vaginale candidiasis, vaginitis, leukorroe. Erythema multiforme, Stevens-Johnsonsyndroom (SJS), toxische epidermale necrolyse (TEN). (Reversibele) interstitiële nefritis. Agitatie, verwardheid, hallucinaties. Agranulocytose, hemolytische anemie.
Zeer zelden (< 0,01%): anafylactische reactie.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): positieve directe Coombs-test (kan indicatief zijn voor een hemolytische anemie, de incidentie daarvan is lager maar niet goed bekend).
Vaak (1-10%): candidiase (bv. vulvovaginale of orale candidiasis). Hoofdpijn, duizeligheid. Misselijkheid, braken, buikpijn, diarree. Urticaria, maculopapuleuze huiduitslag, jeuk. Koorts. Eosinofilie, trombocytose of juist trombocytopenie. (Voorbijgaande) stijgingen van één of meer leverenzymen (ALAT, ASAT, LDH, γ-GT, alkalische fosfatase). (Trombo)flebitis op de toedieningsplaats.
Soms (0,1-1%): (pseudomembraneuze) colitis door Clostridioides difficile. Paresthesie, smaakstoornis. Leukopenie, neutropenie, lymfocytose. (Voorbijgaande) verhogingen van bloedureum en/of serumcreatinine, acuut nierfalen.
Zeer zelden (< 0,01%): tubulo-interstitiële nefritis.
Verder zijn gemeld: angio-oedeem, anafylactische reactie, Kounis-syndroom (acuut coronairsyndroom in samenhang met een allergische reactie). Neurologische verschijnselen (bij relatieve overdosering bij verminderde nierfunctie) zoals tremor, myoklonieën, convulsies, niet-convulsieve status epilepticus, encefalopathie, coma). Geelzucht. Toxische epidermale necrolyse (TEN), Stevens-Johnsonsyndroom (SJS), erythema multiforme, geneesmiddelreactie met eosinofilie en systemische symptomen (DRESS-syndroom). Agranulocytose, hemolytische anemie.
Interacties
De werking van cefalexine kan in vitro worden geantagoneerd door bacteriostatische antibiotica (zoals macroliden en tetracyclinen). Klinisch is hiervan het belang alleen gezien bij levensbedreigende infecties als meningitis, endocarditis, sepsis en daarnaast bij patiënten met ernstige neutropenie.
Gelijktijdig gebruik van andere nefrotoxische stoffen zoals aminoglycosiden, furosemide, polymyxinen en amfotericine B vermeerdert de kans op nefrotoxiciteit; aanbevolen wordt de nierfunctie te controleren, vooral bij ouderen en patiënten met een pre-existente verminderde nierfunctie.
Cefalosporinen kunnen de protrombinetijd verlengen, voornamelijk in combinatie met orale anticoagulantia.
Probenecide vermindert de renale tubulaire excretie van een aantal cefalosporinen, waaronder cefalexine, maar dit geldt bv. niet voor ceftazidim, ceftriaxon en cefepim. Als resultaat treedt er een aanzienlijk hogere bloedspiegel van cefalexine op.
Interacties
Bij gelijktijdig gebruik van nefrotoxische middelen, zoals aminoglycosiden of lisdiuretica, is er meer kans op nefrotoxiciteit.
Gelijktijdige toediening van bacteriostatische antibiotica (tetracyclinen, macroliden) kan (in vitro) de werkzaamheid van ceftazidim verminderen; klinisch is het belang hiervan alleen gezien bij levensbedreigende infecties als meningitis, endocarditis, sepsis en daarnaast bij patiënten met ernstige neutropenie. Er is in vitro géén synergie of antagonisme gezien bij de combinatie met metronidazol, tobramycine, levofloxacine, vancomycine, linezolid, colistine of tigecycline.
Avibactam is in vitro substraat van de transporters OAT1 en OAT3; krachtige OAT-remmers kunnen mogelijk de eliminatie van avibactam beïnvloeden. Mogelijk kan probenecide (een OAT3-remmer) de halfwaardetijd van avibactam verlengen, doordat het de renale eliminatie reduceert.
Ceftazidim en avibactam zijn geen klinisch significante remmers of induceerders van de CYP450 enzymen of van andere hepatische of renale transporters; het interactiepotentieel via dergelijke mechanismen wordt als laag beschouwd.
Bij toevoeging van vancomycine aan ceftazidim in oplossing kan neerslagvorming optreden.
Zwangerschap
Cefalexine passeert de placenta.
Teratogenese: Ruime ervaring bij de mens wijst niet op een hogere incidentie van aangeboren afwijkingen.
Advies: Kan worden gebruikt.
Zwangerschap
Ceftazidim passeert de placenta gemakkelijk.
Teratogenese: Bij de mens onvoldoende gegevens (ceftazidim, avibactam). Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid (ceftazidim, avibactam).
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja, in geringe mate. De meeste cefalosporinen hebben een relatieve kinddosis tot ca. 1%.
Farmacologisch effect: Nadelige effecten worden niet verwacht. In theorie is het mogelijk dat de darmflora van de zuigeling beïnvloed wordt, dit leidt hooguit tot diarree.
Advies: Kan worden gebruikt.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja, ceftazidim in geringe hoeveelheden. Onbekend voor avibactam.
Farmacologisch effect: Ceftazidim wordt oraal niet of nauwelijks geabsorbeerd. Hierdoor zijn van ceftazidim geen systemische effecten bij de zuigeling te verwachten. Een nadelig effect van avibactam bij de zuigeling kan niet worden uitgesloten.
Advies: Ceftazidim als monotherapie kan gebruikt worden; in verband met de aanwezigheid van avibactam wordt gebruik van het combinatiepreparaat óf het geven van borstvoeding ontraden.
Contra-indicaties
- Overgevoeligheid voor cefalosporinen.
Contra-indicaties
- Overgevoeligheid voor cefalosporinen;
- Ernstige overgevoeligheid (anafylaxie, ernstige huidreactie) voor andere β-lactamantibiotica (penicillinen, carbapenems, monobactams).
Waarschuwingen en voorzorgen
Kruisovergevoeligheid én kruisresistentie tussen cefalosporinen onderling en, in mindere mate, met penicillinen komt voor; wees voorzichtig bij overgevoeligheid voor penicillinen of carbapenems. Bij overgevoeligheidsreacties de toediening staken.
Controleer de nierfunctie bij ernstig zieke patiënten die maximale doses krijgen toegediend. Doe dit ook bij langdurig gebruik. Bij een verminderde nierfunctie de dosering aanpassen; zie rubriek Dosering.
Bij langdurig gebruik ook het bloedbeeld en de leverfunctie controleren.
Bij ernstige, aanhoudende diarree de diagnose pseudomembraneuze colitis overwegen.
Door gebruik van cefalosporinen kan de Coombs-test fout-positief worden evenals glucosebepalingen in de urine met koperbevattende reagentia (Benedict-suikerreactie of Fehling-reagens e.d.).
Waarschuwingen en voorzorgen
Kruisovergevoeligheid en kruisresistentie tussen cefalosporinen onderling, en met penicillinen komen voor. Ernstige en soms fatale overgevoeligheidsreacties zijn mogelijk. Er zijn meldingen geweest van overgevoeligheidsreacties die zich ontwikkelen tot acute allergische kransslagaderspasmen, die weer kunnen leiden tot een myocardinfarct (het Kounis-syndroom). Ga voor de start van dit middel na of de patiënt een voorgeschiedenis heeft van overgevoeligheidsreacties op ceftazidim, andere cefalosporinen of antibiotica uit de andere β-lactamklassen. Wees voorzichtig bij gebleken lichte overgevoeligheid voor andere β-lactamantibiotica (penicillinen, monobactams, carbapenems).
Controleer bij langdurig gebruik het bloedbeeld regelmatig. Als een patiënt tijdens de behandeling een anemie ontwikkelt, de diagnose van cefalosporine-geassocieerde anemie overwegen en de behandeling staken totdat de oorzaak is vastgesteld. Deze immuun-gemedieerde hemolytische anemie kan fataal verlopen.
Bij nierfunctiestoornissen de geschatte creatinineklaring controleren en zo nodig de dosering aanpassen; zie rubriek Doseringen.
Voortgezette toediening van ceftazidim kan resulteren in overgroei van niet-gevoelige micro-organismen zoals C. difficile, enterokokken en schimmels. Bij optreden van ernstige diarree de diagnose pseudomembraneuze colitis overwegen; in dat geval, evenals bij optreden van hemorragische colitis en overgevoeligheidsreacties, het gebruik staken.
Door gebruik van cefalosporinen kan de Coombs-test fout-positief worden evenals glucosebepalingen in de urine met koperbevattende reagentia (Benedict-suikerreactie of Fehling-reagens, Clinitest e.d.).
Bij kinderen < 3 maanden zijn de werkzaamheid en veiligheid niet vastgesteld; er zijn geen gegevens beschikbaar. Er is beperkte ervaring met het gebruik van ceftazidim/avibactam bij een leeftijd van 3-6 maanden.
Hulpstoffen: Let op het natrium, in de infusievloeistof, bij een natriumarm dieet.
Overdosering
Symptomen
Neurologische gevolgen zoals encefalopathie, convulsies en coma door de component ceftazidim.
Therapie
Hemodialyse of peritoneale dialyse.
Neem voor meer informatie over de symptomen en behandeling van een overdosering van ceftazidim/tazobactam contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Cefalexine is een semi-synthetisch, bactericide breedspectrum antibioticum van de 1e generatie van de groep cefalosporinen. Cefalexine bindt zich aan penicilline bindende eiwitten (PBP's) in de celwand van bacteriën, waardoor de synthese van peptidoglycaan wordt geremd. Dit resulteert in celdood. Mechanismen die kunnen leiden tot resistentie van bacteriën voor cefalexine omvatten o.a.: veranderingen in de aangrijpingspunten (de PBP's), veranderde toegang tot het aangrijpingspunt en enzymatische afbraak door β–lactamasen; cefalexine is gevoelig voor β-lactamasen. Er bestaat kruisresistentie tussen cefalosporinen en penicillinen.
Doorgaans gevoelig zijn:
- Gram-positief: stafylokokken (meticilline-gevoelig), Streptococcus pneumoniae (penicilline-gevoelig) en β-hemolytische streptokokken.
- Gram-negatief: Escherichia coli, Haemophilus influenzae, Klebsiella pneumoniae en Proteus mirabilis.
Een verworven resistentie kan een probleem zijn bij: Moraxella catarrhalis.
Resistent zijn:
- Gram-positief: stafylokokken (meticilline-resistent) en Streptococcus pneumoniae (penicilline-resistent).
- Gram-negatief: Enterobacter spp., Morganella morganii, Proteus vulgaris en Pseudomonas aeruginosa.
Gram-negatieve micro-organismen die induceerbare chromosoom-gebonden β-lactamasen bevatten, zoals Enterobacter spp., Serratia spp., Citrobacter spp. en Providentia spp. moeten als resistent voor cefalexine worden beschouwd, ondanks (eventuele) aangetoonde in vitro gevoeligheid.
Kinetische gegevens
Resorptie | snel en volledig. Voedsel vertraagt de absorptie, de bloedspiegels zijn dan ook lager. |
T max | 1–1½ uur. |
V d | ca. 16 l/1,73 m². Ca. 0.26 l/kg. |
Overig | passeert de bloed-hersenbarrière vrijwel niet. Cefalexine is aantoonbaar in de gal. Het gehalte in (oog)kamerwater is ca. 10-15% van dat in het bloed. |
Metabolisering | niet. |
Eliminatie | door glomerulaire filtratie en tubulaire secretie, > 90% binnen 8 uur onveranderd. |
T 1/2el | ca. 1 uur. |
Uitleg afkortingen
F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Eigenschappen
Ceftazidim is een bactericide antibioticum uit de groep van cefalosporinen (derde generatie). Ceftazidim bindt zich aan penicilline-bindende eiwitten in de celwand van bacteriën, waardoor de synthese van peptidoglycaan wordt geremd. Dit resulteert in celdood. Ceftazidim wordt geïnactiveerd door β-lactamasen (ESBL's).
Avibactam is een β-lactamaseremmer en verbreedt het werkingsspectrum van ceftazidim door de β-lactamasen die sommige bacteriën produceren te remmen. Het remmende spectrum van avibactam bevat Ambler klasse A en C β-lactamasen, daarnaast bepaalde klasse D-enzymen waaronder 'extended spectrum' β–lactamasen (ESBL's) en AmpC-enzymen. Avibactam remt geen klasse B-enzymen (de metallo-β-lactamasen). Er is in vitro géén synergie of antagonisme gezien bij de combinatie met metronidazol, tobramycine, levofloxacine, vancomycine, linezolid, colistine of tigecycline.
In klinisch onderzoek is werkzaamheid aangetoond bij de volgende pathogenen, die in vitro (o.b.v. het antibiogram) gevoelig waren gebleken voor ceftazidim/tazobactam:
- Bij gecompliceerde urineweginfecties: Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Proteus mirabilis, Enterobacter cloacae en Pseudomonas aeruginosa.
- Bij gecompliceerde intra-abdominale infecties: Citrobacter freundii, Enterobacter cloacae, Escherichia coli, Klebsiella oxytoca, Klebsiella pneumoniae en Pseudomonas aeruginosa.
- Bij een nosocomiale pneumonie, ook wel ziekenhuispneumonie, waaronder ventilator-geassocieerde pneumonie (VAP): Enterobacter cloacae, Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Proteus mirabilis, Serratia marcescens en Pseudomonas aeruginosa.
Er is géén klinische werkzaamheid aangetoond bij de goedgekeurde indicaties bij de volgende pathogenen, hoewel uit in vitro gegevens bleek dat zij wel gevoelig zouden zijn bij afwezigheid van verworven resistentiemechanismen: Citrobacter koseri, Klebsiella aerogenes, Morganella morganii, Proteus vulgaris en Providencia rettgeri.
Ceftazidim heeft weinig tot geen activiteit tegen de meeste Gram-positieve organismen zoals Staphylococcus aureus (zowel meticilline-gevoelige als meticilline-resistente stammen; 'MSSA' en 'MRSA') en Enterococcus spp.
Ongevoelig zijn (op basis van in vitro gegevens): Stenotrophomonas maltophilia, Acinetobacter spp. en anaerobe bacteriën.
Kinetische gegevens
V d | ca. 0,31 l/kg (ceftazidim), ca. 0,26 l/kg (avibactam) |
Overig | penetratie in de liquor: ceftazidim voldoende bij ontstoken hersenvliezen. Onbekend voor avibactam, wel bij dieren met ontstoken hersenvliezen. |
Overig | penetratie in bronchiale epitheelvloeistof: concentratie ca. 30% van plasmaconcentratie (ceftazidim, avibactam). |
Metabolisering | niet of nauwelijks (ceftazidim, avibactam). Geen metabolisering van avibactam in humane leverpreparaten. |
Eliminatie | ceftazidim vnl. onveranderd met de urine, d.m.v. glomerulaire filtratie; < 1% via de gal. Avibactam onveranderd met de urine door actieve tubulaire secretie naast glomerulaire filtratie, < 0,25% met de feces. Ceftazidim wordt verwijderd door hemodialyse en peritoneale dialyse. Een hemodialysesessie van 4 uur verwijderd ca. 55% van een dosis avibactam. |
T 1/2el | ca. 2 uur (ceftazidim, avibactam), bij ouderen ≥ 80 jaar 3,5-4 uur (ceftazidim), bij afname nierfunctie verlengd (ceftazidim, avibactam). |
Uitleg afkortingen
F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
cefalexine hoort bij de groep cefalosporinen.
- cefaclor (J01DC04) Vergelijk
- cefazoline (J01DB04) Vergelijk
- cefepim (J01DE01) Vergelijk
- cefiderocol (J01DI04) Vergelijk
- cefotaxim (J01DD01) Vergelijk
- ceftarolinefosamil (J01DI02) Vergelijk
- ceftazidim (J01DD02) Vergelijk
- ceftazidim/avibactam (J01DD52) Vergelijk
- ceftolozaan/tazobactam (J01DI54) Vergelijk
- ceftriaxon (J01DD04) Vergelijk
- cefuroxim (systemisch) (J01DC02) Vergelijk
- cefuroximaxetil (J01DC02) Vergelijk
Groepsinformatie
ceftazidim/avibactam hoort bij de groep cefalosporinen.
- cefaclor (J01DC04) Vergelijk
- cefalexine (J01DB01) Vergelijk
- cefazoline (J01DB04) Vergelijk
- cefepim (J01DE01) Vergelijk
- cefiderocol (J01DI04) Vergelijk
- cefotaxim (J01DD01) Vergelijk
- ceftarolinefosamil (J01DI02) Vergelijk
- ceftazidim (J01DD02) Vergelijk
- ceftolozaan/tazobactam (J01DI54) Vergelijk
- ceftriaxon (J01DD04) Vergelijk
- cefuroxim (systemisch) (J01DC02) Vergelijk
- cefuroximaxetil (J01DC02) Vergelijk
Kosten
Kosten laden…Kosten
Kosten laden…Zie ook
Geneesmiddelgroep
Indicaties
- acute faryngotonsillitis
- bacteriële huidinfecties
- community-acquired pneumonie (CAP)
- cystitis bij risicogroepen ouder dan 12 jaar