Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Dantrium (Na-zout) Norgine bv
- Toedieningsvorm
- Capsule
- Sterkte
- 25 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Inhibin (hydrobromide) XGVS Mylan bv
- Toedieningsvorm
- Dragee
- Sterkte
- 100 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Zie de VRA-Richtlijn Cerebrale en/of spinale spasticiteit op richtlijnendatabase.nl voor aanbevelingen voor de behandeling met orale spasmolytica.
Advies
Voor de plaatsbepaling van hydrokinine in de behandeling van nachtelijke spierkrampen, zie Nachtelijke beenkrampen van de NHG-standaard Slaapproblemen en slaapmiddelen.
Indicaties
- Ernstige chronische spasticiteit van skeletspieren ten gevolge van aandoeningen zoals een cerebrovasculair accident (CVA), ruggenmergletsel, cerebrale parese en multiple sclerose, bij volwassenen en kinderen vanaf 5 jaar die 25 kg of meer wegen.
Indicaties
- Nachtelijke spierkrampen, indien medicamenteuze therapie noodzakelijk is.
Doseringen
Dantroleen stapsgewijs titreren tot het gewenste individuele effect is bereikt; daarbij streven naar de laagst effectieve dosering. Dantroleen niet sneller titreren dan zoals aanbevolen in onderstaande doseerschema's.
Controleer de leverenzymenwaarden (ASAT en ALAT) vóór aanvang van en regelmatig tijdens de behandeling; zie voor meer informatie de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.
Chronische spasticiteit
Volwassenen en kinderen > 50 kg lichaamsgewicht
Starten met 25 mg 1×/dag in week 1; vervolg met 25 mg 2×/dag in week 2; 50 mg 2×/ dag in week 3 en 50 mg 3×/dag in week 4. Bij het bereiken van de optimale dosis de totale dagdosis verdelen over 2 tot 4 doses. Max. 200 mg per dag bij langdurig gebruik. Bij drukte of stressvolle situaties tijdelijk geleidelijk verhogen tot 400 mg per dag waarbij 75 mg 3×/dag wordt gegeven in week 5; 75 mg 4×/dag in week 6 en 100 mg 4×/dag in week 7; max. 400 mg per dag. Doseringen > 200 mg per dag niet langer dan 2 maanden toepassen.
Kinderen ≥ 5 jaar (25–50 kg lichaamsgewicht)
Starten met 25 mg 1×/ dag in week 1; vervolg met 25 mg 2×/dag in week 2; 25 mg 3×/dag in week 3; 50 mg 2×/dag in week 4; 50 mg 3×/dag in week 5 en 50 mg 4×/dag in week 6. Indien na 6–8 weken behandelen geen gewenst effect is bereikt, de behandeling staken.
Offlabel: Kinderen ≥ 18 maanden (< 25 kg lichaamsgewicht)
Volgens het Kinderformularium van het NKFK: Startdosering: 0,5 mg/kg/dag lichaamsgewicht in 1 dosis. Onderhoudsdosering: zonodig wekelijks verhogen met 0,5–1 mg/kg/dag tot 0,5–8 mg/kg/dag in 3–4 doses, max. 12 mg/kg/dag, maar niet hoger dan 200 mg/dag.
Doseringen
Nachtelijke spierkrampen
Volwassenen
200 mg bij de avondmaaltijd, gevolgd door 100 mg voor het slapen gaan, gedurende 14 dagen. Indien de krampen terugkomen, kan opnieuw hydrokinine worden gegeven. De dosis niet verhogen, omdat het niet aannemelijk is dat dit de werkzaamheid vergroot; ook is de kans op optreden van cinchonisme groter (zie rubriek Bijwerkingen).
Bij een mogelijk beperkte metabole capaciteit, zoals bij ouderen, jongeren (< 18 jaar), patiënten met lever- of nierfunctiestoornissen, zijn er geen gegevens beschikbaar of een dosisaanpassing nodig is.
Toediening: de omhulde tablet innemen zonder kauwen, met een ruime hoeveelheid vloeistof.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): (ernstige) diarree (die kan leiden tot tijdelijk staken dantroleen). Duizeligheid, slaperigheid. Vermoeidheid, malaise, asthenie.
Vaak (1-10%): ademhalingsdepressie, respiratoir falen. Hepatotoxiciteit/hepatitis, geelzucht, cholestase. Afwijkende leverfunctietesten. Pericarditis. Spierzwakte. Verminderde eetlust. Buikkrampen, misselijkheid en braken. Rillingen, koorts. Depressie, verwardheid, nervositeit, slapeloosheid. Hoofdpijn, verstoorde spraak, epileptische aanvallen (m.n. bij kinderen met cerebrale parase). Visusstoornis.
Soms (0,1-1%): tachycardie, hartfalen, pleuropericarditis. Wisselende bloeddruk, flebitis. (Lymfocytair) lymfoom. (Aplastische) anemie, leukopenie, trombocytopenie. Anafylactische reactie, overgevoeligheid. Hallucinaties. Dysgeusie, toegenomen parese bij amyotrofische laterale sclerose (ALS) of bij aanwezigheid van symptomen van bulbaire paralyse. Myalgie, rugpijn. Obstipatie (leidend tot intestinale obstructie), dysfagie, gastro-intestinale bloeding, pijn in bovenbuik, speekselhypersecretie. Urine-incontinentie, pollakisurie, kristalurie, hematurie, urineretentie. Dubbelzien, toegenomen traanvorming. Abnormale haargroei, hyperhidrose, jeuk, fotosensibilisatie.
Zeer zelden (< 0,01%): Erectiestoornis. Mictiestoornis. Urticaria, eczeem.
Verder zijn gemeld: bradycardie. Pleurale of pericardiale effusie (beide gaan gepaard met eosinofilie). Desoriëntatie. Hypotonie. Dyspepsie, droge mond. Chromaturie, nycturie.
Houd bij doses > 200 mg dantroleen per dag rekening met toename van bijwerkingen.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): misselijkheid, braken, bittere smaak of droge mond.
Vaak (1-10%): onrust. Tinnitus. Dyspepsie, diarree. Huiduitslag. Cinchonisme (in hogere doseringen): oorsuizen, duizeligheid, gehoorstoornissen, hoofdpijn, visusstoornissen (zelfs blindheid).
Zeer zelden (< 0,01%): fotosensibilisatie.
Verder zijn gemeld: hartgeleidingsstoornissen, ventriculaire tachycardie. Allergisch astma. Hemolytische anemie, agranulocytose, trombocytopenie.
Interacties
Vermijd gelijktijdig gebruik van alcohol en andere centraal depressieve stoffen (zoals benzodiazepinen, anxiolytica, sederende antihistaminica, hypnotica en sedativa) vanwege de versterkte remming op het centrale zenuwstelsel en verzwakking van de spieren.
Bij gelijktijdig gebruik van hepatotoxische stoffen of van oestrogenen (vooral bij vrouwen > 30 jaar) is er een verhoogd risico op leverschade.
Bij gelijktijdige toediening kan dantroleen het effect van niet-depolariserende spierrelaxantia (bv. rocuronium) versterken.
Metoclopramide kan de opnamesnelheid van dantroleen verhogen en zo leiden tot een versterkte werking en bijwerkingen.
Bij patiënten gevoelig voor maligne hyperthermie zijn bij gelijktijdige toediening van intraveneus dantroleen met calciumantagonisten (zoals verapamil) en/of β-blokkers hyperkaliëmie en hartfalen waargenomen.
Interacties
Comedicatie met andere kinine-derivaten is gecontra-indiceerd. Interacties met hydrokinine zijn niet onderzocht in klinische studies; gezien de grote overeenkomst in chemische structuur is het mogelijk dat interacties die gelden voor kinine, ook gelden voor hydrokinine.
Kinine en mogelijk ook hydrokinine kunnen de concentratie van carbamazepine en fenobarbital verhogen; bij combinatie de patiënt zorgvuldig controleren.
Kinine kan de werking van anticoagulantia en spierrelaxantia (zoals pancuronium en succinylchloride) versterken en de toxiciteit van digoxine verhogen.
Kinine en diverse kinine-derivaten inhiberen in vitro de activiteit van CYP2D6, mogelijk kunnen geneesmiddelen die in belangrijke mate door dit enzym worden gemetaboliseerd in effect en in bijwerkingen toenemen.
Zwangerschap
Dantroleen passeert de placenta.
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren schadelijk gebleken. Dantroleen kan spierhypotonie induceren, vooral in de uterus. De veiligheid tijdens de zwangerschap is niet vastgesteld.
Advies: Volgens de fabrikant is gebruik gecontra-indiceerd.
Zwangerschap
Teratogenese: Zowel bij de mens als bij dieren, onvoldoende gegevens. Uit waarnemingen bij de mens zijn aanwijzingen verkregen dat het verwante kinine schadelijk kan zijn voor de vrucht; bij gebruik van zeer hoge doseringen is schade aan de oog- en gehoorzenuw gemeld. Ook kunnen hoge doseringen uteruscontracties induceren. De dosering van het structureel verwante hydrokinine bij spierkrampen is echter veel lager. Over het gebruik van kinine in lage doseringen is een relatief beperkte hoeveelheid gegevens, deze gegevens wijzen niet op een toegenomen kans op aangeboren afwijkingen.
Advies: Gebruik is volgens de fabrikant gecontra-indiceerd.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja. Een nadelig effect bij de zuigeling kan niet worden uitgesloten, vooral tijdens langdurige behandeling.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding is gecontra-indiceerd.
Lactatie
Overgang in moedermelk: Onbekend. Het verwante cinchona-alkaloïd kinine gaat over in de moedermelk.
Farmacologisch effect: Bij gebruik van kinine is er een kans op hemolyse bij G6PD-deficiënte zuigelingen. Een nadelig effect van hydrokinine bij de zuigeling kan niet worden uitgesloten.
Advies: Het gebruik van dit geneesmiddel of het geven van borstvoeding ontraden vanwege onvoldoende gegevens. NB. het gebruik van hydrokinine tijdens lactatie is volgens de fabrikant gecontra-indiceerd.
Contra-indicaties
- leveraandoeningen;
- verminderde ademhalingsfunctie;
- ernstige hartfunctiestoornissen als gevolg van hartziekte;
- gevallen waarbij een abnormaal verhoogde tonus is vereist teneinde beter te functioneren, of om een rechte houding of balans gedurende beweging te bewerkstelligen;
- overgevoeligheid voor tarwe (anders dan coeliakie).
Voor meer contra-indicaties zie de rubrieken Zwangerschap en Lactatie.
Contra-indicaties
- tinnitus;
- neuritis optica;
- myasthenia gravis;
- G6PD-deficiëntie;
- overgevoeligheid voor cinchona-alkaloïden.
Zie voor meer contra-indicaties ook de rubrieken Interacties, Zwangerschap en Lactatie.
Waarschuwingen en voorzorgen
Wees voorzichtig bij amyotrofe laterale sclerose (ALS) of in de aanwezigheid van bulbaire verlammingsverschijnselen, omdat de parese kan worden versterkt door dantroleen.
Patiënten met een hartaandoening, vooral patiënten met myocardiale schade en/of hartritmestoornissen, moeten specifiek medisch toezicht krijgen; zie ook de rubriek Contra-indicaties.
Dantroleen leidt tot milde tot ernstige leverschade bij ongeveer 9 van de 100.000 behandelde patiënten, bij wie het sterftecijfer 10-20% bedraagt. Het risico op leverschade lijkt vooral verhoogd bij dagelijkse doses > 300 mg, langdurig gebruik, vrouwen, patiënten > 30 jaar of met een voorgeschiedenis van leverschade en bij gelijktijdig gebruik van andere hepatotoxische geneesmiddelen. Bij multipele sclerose lijkt het risico op ernstige leverschade verder te zijn verhoogd. Frequente controle van de leverfunctie is noodzakelijk voor aanvang van en tijdens de behandeling. Instrueer de patiënt zich te melden bij symptomen van leverschade (plotse onverklaarde vermoeidheid of lusteloosheid, anorexie, misselijkheid, braken, gegeneraliseerde jeuk, geelzucht of ontkleurde ontlasting). Bij symptomen van leverschade of stijging van de leverfunctiewaarden tot boven de normaalwaarden, de behandeling staken.
Bij het ontwikkelen van een pleurale of pericardiale effusie of pleuro pericarditis het gebruik staken.
Bij ernstige diarree kan een tijdelijke onderbreking van de behandeling noodzakelijk zijn.
Blootstelling aan fel zonlicht (en zonnebank) zoveel mogelijk vermijden, vanwege risico op fotosensibilisatie.
Bij kinderen < 5 jaar zijn er onvoldoende gegevens over toepassing.
Dit middel kan invloed hebben op de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen. Raadpleeg ‘Rij Veilig met Medicijnen’ van het IVM.
Waarschuwingen en voorzorgen
Voorzichtig bij ouderen, bij atriumfibrilleren of een AV-blok, of een lever- of nierfunctiestoornis. Wees ook voorzichtig bij aandoeningen die predisponeren voor QT-verlenging.
Naast zonlicht kan ook kunstmatig UV-straling (zonnebank) klachten van overgevoeligheid veroorzaken.
Bij jongeren < 18 jaar voorzichtig zijn vanwege gebrek aan ervaring; er zijn geen gegevens beschikbaar of een dosisaanpassing nodig is. Niet toepassen bij kinderen onder 12 jaar.
Overdosering
Symptomen
Wijzigingen in het bewustzijn (lethargie, coma), spierzwakte, verontrustende hypotonie, duizeligheid, gezichtsstoornissen (dubbelzien), braken, diarree, kristalurie, tachycardie, hypo- of hypertensie, jeuk en schadelijke hepatotoxische reacties.
Voor meer informatie over een vergiftiging met oraal toegediend dantroleen neem contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Overdosering
Symptomen
behalve cinchonisme (zie rubriek Bijwerkingen) ook hypotensie, (ventriculaire) tachycardie, geleidingsstoornissen, delirium, convulsies en coma.
Voor meer informatie over een vergiftiging met hydrokinine neem contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Dantroleen is een perifeer werkend spierrelaxans met een directe werking op de dwarsgestreepte musculatuur. Het grijpt aan op de contractiele respons van de skeletspier voorbij de neuromusculaire synaps, in de spier zelf. Dit gebeurt waarschijnlijk door remming van de afgifte van calciumionen vanuit het sarcoplasmatisch reticulum, dit geeft relaxatie van de spier. Binnen het therapeutische dosisbereik worden de hartspier en gladde spieren over het algemeen niet beïnvloed door dantroleen.
Kinetische gegevens
| Resorptie | ca. 70%. |
| T max | ca. 3–4 uur. |
| F | ca. 84%. |
| Metabolisering | in de lever door CYP-enzymen, tot o.a. de metabolieten 5-hydroxydantroleen (farmacologisch actief) en acetylamino-dantroleen (geen spierverslappende werking). |
| Eliminatie | met de urine en via de gal, waarvan < 4 % in onveranderde vorm via de urine. |
| T 1/2el | bij volwassenen, na een orale dosis van 100 mg: biologische halfwaardetijd ca. 8,7 uur. Bij kinderen met chronische spasticiteit: eliminatie-halfwaardetijd ca. 7,3 uur. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Eigenschappen
Hydrokinine, een cinchona-alkaloïd evenals kinine en kinidine, versterkt de spiercontractie als respons op een enkelvoudige maximale stimulus, maar het verlengt de refractaire periode van de spier waardoor de respons op tetanische stimulatie vermindert. Kinine verlaagt de prikkelbaarheid van de motorische eindplaat waardoor reacties op herhaalde zenuwstimulatie en acetylcholine geringer zijn. In hoeverre deze waarnemingen klinisch relevant zijn is onduidelijk.
Kinetische gegevens
| F | 80–90%. |
| T max | ca. 1,4 uur. |
| V d | 1,2 l/kg. |
| Eiwitbinding | ca. 91% |
| Metabolisering | waarschijnlijk in de lever via hydroxylering. |
| Eliminatie | met de urine als metaboliet, 20% onveranderd. Hemodialyse en hemoperfusie hebben naar verwachting weinig effect op de serumspiegel, gezien de hoge eiwitbinding. |
| T 1/2el | sterk variabel, van 5–17 uur. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
dantroleen (oraal) hoort bij de groep spierrelaxantia, direct werkend.
Groepsinformatie
hydrokinine hoort bij de groep spierrelaxantia, direct werkend.