Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Mebendazol XGVS OTC Diverse fabrikanten
- Toedieningsvorm
- Tablet
- Sterkte
- 100 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
De werking van anthelminthica is min of meer specifiek voor het type worminfectie. De keuze van het middel wordt daarom op geleide van de diagnose gemaakt. Bij enterobiasis en infectie met de varkenslintworm zijn hygiënische maatregelen noodzakelijk om herbesmetting van de gastheer en besmetting van huisgenoten te voorkomen.
Mebendazol is bij een intestinale nematoden-infectie (aarsmaden, spoel-, en zweepwormen) het middel van eerste keus.
Indicaties
Infecties door nematoden (rondwormen)
- enterobiasis (oxyuriasis of aarsmaden);
- ascariasis (spoelwormen);
- trichuriasis (zweepwormen);
- ancylostomiasis (mijnwormen).
Gerelateerde informatie
Doseringen
Mebendazol alleen aan kinderen van 1–2 jaar toedienen als de worminfectie duidelijk een invloed heeft op de voedingstoestand en fysieke ontwikkeling van het kind; dan dezelfde dosering als voor volwassenen en kinderen ≥ 2 jaar aanhouden.
Enterobiasis (oxyuriasis)
Volwassenen en kinderen ≥ 2 jaar
100 mg en na 14 dagen opnieuw 100 mg. Deze behandeling zo nodig na 14 dagen herhalen.
Ascariasis, trichuriasis en ankylostomiasis
Volwassenen en kinderen ≥ 2 jaar
100 mg 2×/dag ('s morgens en 's avonds) gedurende 3 opeenvolgende dagen. Als er na 3 weken geen volledige genezing is verkregen, de behandeling herhalen.
Toediening
- De tablet geheel of gekauwd met een ruime hoeveelheid water innemen.
- Vermaal de tablet voor het aan een jong kind te geven en zie altijd toe op een kind terwijl het dit geneesmiddel inneemt.
Bijwerkingen
Buikpijn en diarree treden vaker op bij een hoge 'worm load'.
Vaak (1-10%): buikpijn.
Soms (0,1-1%): buikongemak, flatulentie, diarree.
Zelden (0,01-0,1%): overgevoeligheidsreacties (incl. anafylactische en anafylactoïde reacties). Convulsies, duizeligheid. Hepatitis. Huiduitslag, exantheem, urticaria, angio-oedeem, alopecia, Stevens-Johnsonsyndroom (SJS), toxische epidermale necrolyse (TEN). Neutropenie. Abnormale leverfunctiewaarden (reversibel).
Verder zijn gemeld: misselijkheid, braken, dyspneu, koorts, malaise, hoofdpijn, exfoliatieve dermatitis, 'fixed drug eruption'. Bij langdurig gebruik of gebruik van hoger dan de aanbevolen doses: agranulocytose, glomerulonefritis.
Interacties
Vermijd gelijktijdig gebruik van metronidazol en mebendazol vanwege kanstoename op het Stevens-Johnsonsyndroom en toxische epidermale necrolyse.
Zwangerschap
Teratogenese: Ruime ervaring bij de mens laat geen aanwijzingen voor schadelijkheid zien. Mebendazol wordt in geringe mate geabsorbeerd.
Advies: Kan worden gebruikt.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja, in geringe mate.
Farmacologisch effect: Mebendazol wordt in geringe mate geabsorbeerd (zowel bij de moeder als bij het kind). Er zijn bij therapeutische doseringen geen ongewenste effecten te verwachten bij het kind.
Advies: Kan worden gebruikt.
Contra-indicaties
Er zijn van dit middel geen contra-indicaties bekend.
Waarschuwingen en voorzorgen
Bij enterobiasis
- Wanneer in een gezin meer dan één persoon besmet is en/of wanneer de besmetting frequent terugkomt, overweeg dan alle gezinsleden te behandelen. In de praktijk treft de besmetting voornamelijk de kinderen binnen een gezin;
- Als een infectie met aarsmaden (enterobiasis) na een tweede behandeling nog niet is verdwenen, dient de patiënt de arts of apotheker te raadplegen.
Als de worminfectie gepaard gaat met diarree, kan deze tegelijkertijd symptomatisch worden behandeld.
Mebendazol is niet uitvoerig onderzocht bij kinderen < 2 jaar, gebruik het bij hen alleen als de voordelen opwegen tegen de risico's. Niet gebruiken bij kinderen < 1 jaar, vanwege onvoldoende veiligheidsgegevens. Convulsies zijn zeer zelden gemeld, waaronder bij kinderen < 1 jaar, tijdens post-marketing ervaring.
Overdosering
Symptomen
Misselijkheid, braken, darmkrampen, diarree, duizeligheid, hoofdpijn.
Zie voor meer symptomen en de behandeling de monografie mebendazol op vergiftigingen.info.
Eigenschappen
Anthelminthicum met vermicide, larvicide en ovicide werking. Mebendazol interfereert met de cellulaire tubulinevorming in de darm van wormen door specifiek te binden aan tubuline, wat leidt tot degeneratieve veranderingen in de darm. Hierdoor worden de glucose-opname en de spijsverteringsfuncties van de worm zodanig verstoord dat een autolytisch proces in gang wordt gezet.
Mebendazol is werkzaam tegen nematodeninfestaties in het darmkanaal zoals die met Enterobius vermicularis, Ascaris lumbricoides, Trichuris trichiura, Ancylostoma duodenale en Necator americanus. Soms kan het tot 3 dagen na inname duren alvorens de werkzaamheid intreedt. In gevallen (vnl. zware infecties met mijnwormen of Trichuris trichiura) waarin geen volledige genezing verkregen wordt, vindt een reductie van de ei-uitscheiding met ten minste 90% plaats.
Kinetische gegevens
| Resorptie | gering (ca. 10%). |
| F | de biologische beschikbaarheid is laag (ca. 22%), vanwege de zeer lage oplosbaarheid van mebendazol en een uitgebreid first pass-effect (van ca. 80%) in de darmwand en lever. |
| T max | 2-4 uur. |
| Overig | Grote interindividuele variatie in de plasmaconcentratie, een verminderde leverfunctie kan resulteren in verhoogde concentraties. Bij kinderen 1–3 jaar is de systemische blootstelling aan mebendazol hoger dan bij volwassenen, vanwege een hogere mg/kg-dosis vergeleken met volwassenen. |
| V d | 1–2 l/kg. |
| Eiwitbinding | ca. 95%. |
| Metabolisering | uitgebreid in de lever tot inactieve metabolieten (amino-mebendazol en hydroxy-mebendazol). Er worden conjugaten gevormd met mebendazol en de metabolieten. |
| Overig | Mogelijk is er sprake van enterohepatische circulatie van conjugaten. |
| Eliminatie | vnl. in de vorm van metabolieten met de urine en gal. |
| T 1/2el | 1-2 uur. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
mebendazol hoort bij de groep anthelminthica.