Samenstelling
Raadpleeg voor hulpstoffen een apotheker.
Tetracycline Crème/Smeersel/Zalf FNA (hydrochloride) Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Crème (3%)
- Sterkte
- 30 mg/g
- Toedieningsvorm
- Smeersel (1%)
- Sterkte
- 10 mg/g
Basis: zinkoxidesmeersel.
- Toedieningsvorm
- Zalf (1%) 'Zokzalf'
- Sterkte
- 10 mg/g
Basis: zinkoxidekalkwaterzalf (ZOK-zalf).
- Toedieningsvorm
- Zalf (3%)
- Sterkte
- 30 mg/g
Basis: vaseline.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Inderm Centrafarm bv
- Toedieningsvorm
- Applicatievloeistof '1%'
- Sterkte
- 10 mg/g
- Verpakkingsvorm
- 50 ml
Basis: Alcoholische oplossing (isopropylalcohol).
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Probeer met hygiënische maatregelen uitbreiding van bacteriële huidinfecties of besmetting van anderen tegen te gaan. Behandel oppervlakkige bacteriële huidinfecties met een lokaal antimicrobieel middel. Bij impetigo en impetiginisatie heeft fusidinezuur de voorkeur. Bij diepe huidinfecties zijn meestal orale antibiotica geïndiceerd of is operatief ingrijpen noodzakelijk. Bij orale antimicrobiële behandeling heeft een smalspectrum-penicilline de voorkeur. Macroliden en clindamycine zijn alternatieven wanneer bijvoorbeeld penicillinen niet worden verdragen. Bij bijtwonden heeft een breedspectrum-penicilline de voorkeur.
Bij lokale toepassing van antibiotica op de huid heeft fusidinezuur de voorkeur, vanwege de praktische bezwaren van tetracycline op de huid (geelverkleuring huid, oplichten onder UV-stralen, vlekken op kleding en beddengoed).
Advies
De behandeling van acne vulgaris in de eerstelijnszorg wordt bepaald door de ernst van de acne en de eerder toegepaste (zelf)behandeling. Behandel milde acne in eerste instantie met benzoylperoxide 5% of een lokaal retinoïde; combineer dit bij onvoldoende effect met een lokaal antibioticum. Bij matig-ernstige acne direct starten met een lokaal antibioticum in combinatie met benzoylperoxide 5% of een lokaal retinoïde. Vervang bij onvoldoende effect het lokaal antibioticum door een oraal antibioticum. Bij ernstige acne direct starten met een oraal antibioticum in combinatie met benzoylperoxide 5% of een lokaal retinoïde. Overweeg monotherapie met isotretinoïne bij ernstige of therapieresistente matig ernstige acne bij onvoldoende effect van een oraal antibioticum; verwijs hiervoor naar de dermatoloog of behandel eventueel zelf.
De lokale antibiotica clindamycine en erytromycine zijn beide effectief in het bestrijden van vooral papels en pustels. Er is geen voorkeursmiddel.
Indicaties
- Bacteriële huidinfecties zoals impetigo en bij geïmpetiginiseerd eczeem.
Gerelateerde informatie
Indicaties
- Matige tot ernstige vormen van acne vulgaris, waarbij andere lokale therapie zonder antibiotica geen of onvoldoende resultaat heeft opgeleverd of niet wordt verdragen.
Gerelateerde informatie
Doseringen
Bacteriële huidinfecties
Na reiniging van huidlaesies en hun directe omgeving 2–3×/dag op de aangedane huid aanbrengen, eventueel afdekken met een steriel verband. De behandelduur bedraagt max. 14 dagen.
Bij nattende huidinfecties kunnen het smeersel en de zinkoxidekalkwaterzalf (ZOK-zalf) worden gebruikt.
Toediening
- De zinkoxidekalkwaterzalf (ZOK-zalf) en het smeersel vóór gebruik met een spatel omroeren;
- Verwijder eventuele resten van het zinkoxidepreparaat met een tissue of gaasje met olie (bij het opnieuw aanbrengen).
Doseringen
Let op! De applicatievloeistof bevat alcohol en is ontvlambaar.
Acne vulgaris
Volgens de NHG-Standaard Acne (combinatietherapie): milde of matig-ernstige acne: 1×/dag 's morgens erytromycine (1%), in combinatie met cutane toepassing van benzoylperoxide of een lokale retinoïde 's avonds, gedurende ten minste 6 weken, max. behandelduur 3 maanden. Behandeling iedere 6 weken evalueren. Bij voldoende resultaat overgaan op onderhoud met een lokaal retinoïde of benzoylperoxide monotherapie.
Volgens de fabrikant: 's morgens en 's avonds aanbrengen op de aangedane huid. De behandeling ten minste 6–8 weken voortzetten. Bij onvoldoende of geen verbetering na deze behandelperiode rekening houden met bacteriële resistentie, bij optreden hiervan de toepassing gedurende ten minste twee maanden staken.
Bij bijwerkingen: bij irritatie toedieningsfrequentie verlagen of de behandeling onderbreken; zie voor meer informatie de rubriek Bijwerkingen.
Toediening
- Applicatievloeistof aanbrengen op de aangedane huid, na de huid te hebben gereinigd. Aanbrengen met een wattenpropje, tissue, depper of een speciale applicator;
- Vermijd contact met mond, ogen, slijmvliezen en beschadigde huid; bij incidenteel contact overvloedig spoelen met water;
- Bij gelijktijdig cutaan gebruik van benzoylperoxide of een lokaal retinoïde, deze op een ander moment van de dag aanbrengen.
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): geelkleuring van de huid, echter bij dun uitsmeren meestal niet zichtbaar. Fluorescentie onder UV-stralen (discotheken). (Voorbijgaande) irritatie of branderig gevoel van de huid, vooral in huidplooien, op slijmvliezen en andere gevoelige huiddelen. Overgevoeligheid.
Bijwerkingen
Soms (0,1-1%): huidirritatie zoals een droge huid, jeuk, huidexfoliatie, branderig gevoel en erytheem; m.n. in het begin van de behandeling (als gevolg van de alcohol).
Zeer zelden (< 0,01%): overgevoeligheidsreacties, waaronder acute gegeneraliseerde exanthemateuze pustulose (AGEP).
Interacties
Er zijn van dit middel geen interacties bekend.
Interacties
Erytromycine antagoneert de werking van clindamycine; vermijd gelijktijdig gebruik.
Gelijktijdige toepassing van andere lokale middelen bij acne, in het bijzonder die schilfering bevorderen (o.a. benzoylperoxide, tretinoïne) en alcoholbevattende cosmetica kan een extra irriterend of uitdrogend effect hebben.
Zwangerschap
Tetracycline passeert de placenta.
Teratogenese: Uit waarnemingen bij de mens is gebleken dat systemisch tetracycline vooral in het 2e en 3e trimester schadelijk is voor de vrucht omdat de osteogenese wordt vertraagd, waardoor beenderen brozer worden en de tandontwikkeling ongunstig wordt beïnvloed (irreversibele tandverkleuring, emailhypoplasie). Bij cutaan gebruik van tetracycline is de absorptie door de intacte huid minimaal. Gebruik van grote hoeveelheden tetracycline op de huid in het 2e en 3e trimester kan in theorie effecten geven op de tand- en botontwikkeling.
Advies: Kan worden gebruikt; vanaf week 16 gebruik van grote hoeveelheden op de aangedane huid vermijden en alleen op kleine onbeschadigde huidoppervlakken aanbrengen.
Zwangerschap
Teratogenese: Gegevens uit een groot aantal zwangerschappen bij de mens duiden niet op schadelijke effecten op de zwangerschap of het kind.
Advies: Kan volgens voorschrift worden gebruikt.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja.
Farmacologisch effect: Bij systemisch gebruik van tetracyclinen wordt langdurige toepassing tijdens de borstvoeding afgeraden vanwege het theoretische risico van aantasting van het gebit en botten van de zuigeling. Echter, gezien de geringe absorptie bij cutaan gebruik door de moeder zijn dergelijke effecten bij de zuigeling zeer onwaarschijnlijk.
Advies: Kan kortdurend (< 3 weken) worden gebruikt.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: In zeer geringe mate.
Farmacologisch effect: Gezien de minimale systemische absorptie bij de moeder bij cutaan gebruik zijn nadelige effecten bij de zuigeling onwaarschijnlijk.
Advies: Kan volgens voorschrift worden gebruikt.
Contra-indicaties
- Overgevoeligheid voor tetracyclinen of wolvet (zalf (3%) FNA).
Contra-indicaties
- overgevoeligheid voor macroliden en zink.
Waarschuwingen en voorzorgen
Vermijd contact met ogen en slijmvliezen. Indien contact met de ogen optreedt, het oog grondig spoelen met water.
Tetracycline kan gele vlekken op kleding en beddengoed geven.
Waarschuwingen en voorzorgen
Kruisresistentie en kruisovergevoeligheid met andere macroliden en kruisresistentie met clindamycine kan voorkomen. Indien geen verbetering is opgetreden na 1–2 maanden, rekening houden met bacteriële resistentie. Wanneer dit optreedt de toepassing gedurende ten minste twee maanden staken.
Indien overgevoeligheid of té sterke irritatie optreedt, de behandeling staken; bij lichte irritatie het aantal applicaties verminderen of de behandeling tijdelijk onderbreken.
Hulpstoffen: De applicatievloeistof bevat alcohol en is ontvlambaar.
Overdosering
Bij accidentele orale inname van de oplossing kunnen, vooral bij kinderen, symptomen van alcoholintoxicatie optreden. Bij toxiciteit van het oplosmiddel isopropylalcohol (Inderm) lijkt het klinisch beeld op een ethanolintoxicatie, met sterkere remmende effecten op het centraal zenuwstelsel die langer aanhouden. Wees bij kleine kinderen bedacht op het ontwikkelen van hypoglykemie.
Voor verdere informatie zie vergiftigingen.info.
Eigenschappen
Tetracycline is een bacteriostatisch antimicrobieel middel, behorend tot de tetracyclinen. Het werkingsmechanisme berust op remming van de bacteriële eiwitsynthese. Het werkingsspectrum is breed en omvat vele Gram-negatieve en Gram-positieve micro-organismen, waaronder stafylokokken en streptokokken. Pseudomonas aeruginosa is niet gevoelig. Zinkoxide heeft een zwak adstringerende en licht indrogende werking op de huid. De verwerkte basis kan het indrogend effect versterken, bv. door het verdampen van het water uit de basis waardoor het verkoelend en jeukstillend werkt. Zinkoxide dekt de huid af en beschermt zo de huid.
Kinetische gegevens
| Resorptie | nauwelijks door de intacte huid. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Eigenschappen
Erytromycine is een bacteriostatisch antimicrobieel middel, behorend tot de macroliden. Bij cutane toepassing bij acne is erytromycine werkzaam tegen de bij acne vaak voorkomende Cutibacterium acnes (voorheen Propionibacterium acnes), waardoor ontstekingsverschijnselen (pustels en papels) worden bestreden. Erytromycine heeft ook een anti-inflammatoire werking.
Kinetische gegevens
| Resorptie | niet of nauwelijks na lokale toediening. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
tetracycline (cutaan) hoort bij de groep antibacteriële middelen, cutaan.
Groepsinformatie
erytromycine (cutaan) hoort bij de groep antibacteriële middelen, cutaan.