Samenstelling
Raadpleeg voor hulpstoffen een apotheker.
Tetracyclinemondspoeling FNA (hydrochloride) Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Mondspoeling (5%)
- Sterkte
- 50 mg/ml
- Verpakkingsvorm
- 300 ml
(Collutio tetracyclini hydrochloridi FNA).
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Tygacil XGVS Pfizer bv
- Toedieningsvorm
- Poeder voor oplossing voor infusie
- Sterkte
- 50 mg
- Verpakkingsvorm
- flacon 5 ml
Bevat na reconstitutie 10 mg/ml tigecycline.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Bij aften kan in eerste instantie worden volstaan met een afwachtend beleid; aften zijn zelflimiterend. De aanpak bij (recidiverende) aften is gericht op symptoombestrijding. Overweeg bij problemen met eten, drinken of veel pijn door aften kortdurende pijnbestrijding met lidocaïne. Overweeg behandeling met lokale corticosteroïden alleen bij ernstige klachten die onvoldoende reageren op lidocaïne.
Lokaal tetracycline (bv. als mondspoeling) wordt ontraden als behandeling van aften, gezien de zeer lage kwaliteit van bewijs voor effectiviteit, terwijl er mogelijk wel bijwerkingen zijn.
Advies
Tigecycline komt pas voor behandeling van bacteriële huidinfecties in aanmerking op basis van onderzoek naar de aard en de gevoeligheid van de verwekker; dit onderzoek is noodzakelijk bij onvoldoende effect van de middelen die geadviseerd worden voor de initiële empirische behandeling (zie hiervoor de link).
Voor tigecycline is geen advies vastgesteld over de plaats in de behandeling van gecompliceerde intra-abdominale infecties.
Indicaties
- Persisterende aften (mondslijmvlies).
Gerelateerde informatie
Indicaties
Behandeling van volwassenen en kinderen van 8 jaar en ouder met:
- gecompliceerde infecties van huid en weke delen (cSSTI), uitgezonderd diabetische voetinfecties;
- gecompliceerde intra-abdominale infecties (cIAI).
Tigecycline alleen gebruiken als alternatieven niet geschikt zijn.
Gerelateerde informatie
Doseringen
Persisterende aften
Volwassenen en kinderen vanaf 8 jaar
5 maal per dag 5 ml tetracyclinemondspoeling 5 minuten in de mond houden en daarna uitspugen. Spoel bij voorkeur na de maaltijd. Voor een intensiever contact met het mondslijmvlies kan men een gaasje in de mondspoeling drenken en 5 maal daags gedurende 10–20 min op de aften houden. Behandelduur: veelal 5–7 dagen.
Doseringen
Gecompliceerde infecties
Volwassenen en kinderen vanaf 12 jaar
I.v. begindosis 100 mg; gevolgd door 50 mg elke 12 uur gedurende 5–14 dagen. Het infuus gedurende 30–60 minuten toedienen.
Kinderen van 12 tot 18 jaar
I.v. 50 mg elke 12 uur gedurende 5–14 dagen. Let op: in verband met een relatief hogere plasmaspiegel het infuus bij kinderen gedurende 60 minuten toedienen.
Kinderen ≥ 8 jaar tot 12 jaar
I.v. 1,2 mg/kg lichaamsgewicht elke 12 uur, max. 50 mg elke 12 uur, gedurende 5–14 dagen. Let op: in verband met een relatief hogere plasmaspiegel het infuus bij kinderen gedurende 60 minuten toedienen.
Behandelduur: afhankelijk van de ernst en plaats van de infectie en de klinische respons van de patiënt, binnen het gegeven bereik van 5–14 dagen.
Ernstige leverfunctiestoornis (Child-Pughscore 10–15): de dosis bij zowel volwassenen als kinderen met 50% verminderen. Voor volwassenen betekent dit: een i.v. begindosis van 100 mg, gevolgd door 25 mg elke 12 uur.
Bijwerkingen
Orale candidiasis ('spruw').
Bijwerkingen
Zeer vaak (> 10%): misselijkheid (bij tot 38% van de volwassen patiënten), braken (bij ca. 20%), diarree.
Vaak (1-10%): hoofdpijn, duizeligheid. Buikpijn, dyspepsie, anorexie. Abces, infecties, pneumonie, sepsis, septische shock. Verstoorde wondgenezing. Jeuk, huiduitslag. Flebitis. Verlengde geactiveerde partiële tromboplastinetijd (APTT) en protrombinetijd (PT). Verhoogd: ASAT/ALAT, amylase, ureum, bilirubine. Hypoglykemie, hypoproteïnemie.
Soms (0,1-1%): geelzucht, leverschade, meestal cholestatisch. Acute pancreatitis. Tromboflebitis. Reacties op de infusieplaats zoals ontsteking, pijn, oedeem en flebitis. Verhoogde INR-waarde. Trombocytopenie.
Zelden (0,01-0,1%): hypofibrinogenemie.
Verder zijn gemeld: anafylaxie/anafylactoïde reactie, ernstige huidreacties zoals Stevens-Johnsonsyndroom. Superinfectie, pseudomembraneuze colitis. Leverinsufficiëntie. Andere bijwerkingen gezien bij tetracyclinen zoals fotosensibilisatie, pseudotumor cerebri, anti-anabole werking met uremie, acidose en hyperfosfatemie.
Bij kinderen komen de volgende bijwerkingen vaker voor: misselijkheid (bij ca. 48%), braken (ca. 47%) en stijging serumlipasewaarde (bij ca. 7%).
Interacties
Vermijd toediening vlak vóór, tijdens of na een kuur met (orale) retinoïden, omdat er meer kans is op verhoogde intracraniële druk.
De werking van vitamine K-antagonisten kan worden versterkt.
Tigecycline is een substraat voor Pgp; mogelijk vergroten sterke Pgp–remmers (zoals ciclosporine, ketoconazol, erytromycine, claritromycine, verapamil en amiodaron) de blootstelling aan tigecycline en verlagen sterke Pgp–inductoren (zoals rifampicine) deze.
Combinatie met calcineurine-remmers zoals ciclosporine of tacrolimus kan leiden tot een toename van de serumdalconcentraties van deze middelen. Controleer daarom de serumconcentraties van deze middelen tijdens de behandeling met tigecycline, om geneesmiddeltoxiciteit te voorkomen.
Zwangerschap
Teratogenese: Er zijn onvoldoende gegevens bekend over de orofaryngeale toepassing van tetracycline tijdens de zwangerschap. Houd rekening met de schadelijkheid van tetracycline voor de vrucht in het 2e en 3e trimester. Systemisch gebruik van tetracyclinen kunnen dan nadelige effecten hebben op de tand- en botontwikkeling van het kind (irreversibele verkleuring gebit, hypoplasie tandglazuur), ook (reversibele) vertraagde osteogenese is gezien, met name bij prematuren.
Advies: Wees voorzichtig met de toepassing tijdens het 1e trimester van de zwangerschap. Vanaf week 16, gebruik van tetracycline-mondspoeling ontraden.
Zwangerschap
Tigecycline passeert de placenta.
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren aanwijzingen voor schadelijkheid (verminderd foetaal gewicht, vertraging in ossificatie).
Farmacologisch effect: Oto- en/of nefrotoxiciteit bij de vrucht kan optreden. Zoals voor tetracycline-klasse antibiotica bekend is, kan tigecycline permanente schade aan de tanden veroorzaken (irreversibele tandverkleuring, hypoplasie van het tandglazuur) en botontwikkeling vertragen in foetussen vanaf week 16 van de zwangerschap. Er is meer kans op hepatotoxische werking bij de moeder bij hoge doseringen, vooral bij gebruik tijdens de tweede helft van de zwangerschap.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken. Gebruik vanaf week 16 van de zwangerschap ontraden.
Vruchtbaarheid: Effecten bij de mens niet onderzocht. Bij dieren heeft tigecycline in supratherapeutische doseringen geen nadelige effecten op de ovaria, vruchtbaarheid of het vermogen tot voortplanting.
Lactatie
Tetracycline gaat bij systemisch gebruik in kleine hoeveelheden over in de moedermelk.
Farmacologisch effect: Bij directe toepassing bij kinderen kunnen tetracyclinen het gebit en de botten aantasten. Van kortdurend (max. 3 weken) systemisch gebruik van tetracylinen door de moeder zijn echter geen nadelige effecten via de moedermelk op de zuigeling bekend. De mondspoeling wordt niet doorgeslikt waardoor de systemische opname bij de moeder beperkt is. Bovendien wordt tetracycline in de moedermelk voor een deel geïnactiveerd door het aanwezige calcium. In het bloed van de zuigeling zijn tetracyclinen niet aangetoond. Het is daarom onwaarschijnlijk dat de minimale hoeveelheid tetracycline in de borstvoeding bij gebruik van de mondspoeling door de moeder het gebit en de botten van de zuigeling zou aantasten.
Advies: Kan waarschijnlijk veilig kortdurend worden gebruikt.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Tetracyclinen gaan in kleine hoeveelheden over in de moedermelk (concentratie veel lager dan in plasma bij moeder).
Farmacologisch effect: Een deel van de tigecycline zal door het in de moedermelk aanwezige calcium worden geïnactiveerd. Daarnaast heeft tigecycline een beperkte orale biologische beschikbaarheid. Tetracyclinen zijn voor zover bekend niet in het serum van zuigelingen aangetoond, effecten op hen zijn nooit gemeld.
Advies: Weeg het risico van het gebruik van dit geneesmiddel in combinatie met het geven van borstvoeding af.
Contra-indicaties
- Toepassing bij kinderen jonger dan 8 jaar;
- Overgevoeligheid voor tetracyclinen.
Contra-indicaties
- Overgevoeligheid voor tetracyclinen.
Waarschuwingen en voorzorgen
Tetracycline kan een (reversibele) gele verkleuring van de huid en tanden geven en vertoont fluorescentie onder UV-straling (discotheken).
Waarschuwingen en voorzorgen
Tijdens klinische onderzoeken is een hogere vroegtijdige mortaliteit waargenomen onder met tigecycline behandelde patiënten ten opzichte van de vergelijkende behandeling. Het ontstaan van een superinfectie, in het bijzonder nosocomiale pneumonie, wordt in verband gebracht met een slechtere uitkomst. Ook sepsis en septische shock komen vaker voor. Verstoorde wondgenezing kan een uiting zijn van een zich ontwikkelende superinfectie. Als zich na het begin van de behandeling een superinfectie ontwikkelt (een andere infectiehaard), overweeg dan een andere (antibacteriële) behandeling.
Bij gecompliceerde infecties van huid en weke delen is er geen ervaring met tigecycline bij de behandeling van patiënten met ernstige onderliggende aandoeningen zoals immuungecompromitteerden, zwerende decubitusinfecties, necrotiserende fasciitis. Er is weinig ervaring met het gebruik bij patiënten met gelijktijdig voorkomende bacteriëmie en met comorbiditeiten zoals diabetes, perifere vasculaire aandoeningen, HIV-infectie en intraveneus drugsgebruik.
Bij gecompliceerde intra-abdominale infecties is er weinig ervaring bij:
- patiënten met chirurgisch duidelijke, meervoudige intra-abdominale abcessen;
- patiënten met een APACHE-II-score > 15;
- bacteriëmie;
- immuungecompromitteerden.
Overweeg antimicrobiële combinatietherapie bij gecompliceerde intra-abdominale infecties bij beginnende sepsis of shock en bij intra-abdominale infecties die secundair zijn aan een klinisch manifeste intestinale perforatie.
Wees bedacht op leverinsufficiëntie, patiënten die cholestase vertonen nauwkeurig controleren omdat dit een effect kan hebben op de eliminatie van tigecycline. Bovendien kan leverinsufficiëntie veroorzaakt door tigecycline fataal verlopen.
Controleer vóór aanvang van en regelmatig tijdens de behandeling coagulatieparameters als de protrombinetijd (PT), fibrinogeen en andere coagulatieparameters, omdat tigecycline zowel de PT als geactiveerde partiële tromboplastinetijd (APTT) kan verlengen. Bovendien is melding gemaakt van hypofibrinogenemie. Wees in het bijzonder voorzichtig bij ernstig zieke patiënten en wanneer ook anticoagulantia gebruikt worden (m.n. vitamine K-antagonisten).
Bij optreden van ernstige diarree de diagnose pseudomembraneuze colitis overwegen; in dat geval gebruik staken.
Bij ontwikkeling van pancreatitis staken van de behandeling overwegen.
Verkleuring tanden en botten: Bij dierexperimentele studies is botverkleuring waargenomen bij tigecycline-gebruik. Er kan bij de mens door afzetting in groeiend tandweefsel permanente verkleuring van gebitselementen optreden.
Wees bij kinderen en alert op de ontwikkeling van dehydratie; misselijkheid en braken komen bij hen veel voor bij gebruik van tigecycline. Controleer bij deze leeftijdsgroep ook vóór de start van de behandeling en regelmatig tijdens de behandeling de leverfunctie, amylase, lipase en hematologische parameters (waaronder coagulatieparameters). De behandeling bij kinderen staken als zich een pancreatitis ontwikkelt.
Onvoldoende onderzocht: Bij kinderen van 8 jaar en ouder is weinig klinische ervaring met het gebruik van tigecycline. Beperk het gebruik tot die situaties waarin (net als voor volwassenen) geen alternatieve antibacteriële behandeling meer beschikbaar is. Bij kinderen < 8 jaar niet toedienen vanwege onvoldoende gegevens over de veiligheid en de werkzaamheid én vanwege permanente verkleuring van de tanden.
Overdosering
Symptomen
Bij dosering tot 300 mg bij gezonde vrijwilligers kwamen misselijkheid en braken vaker voor dan bij de normale dosering.
Neem voor meer informatie over een vergiftiging met tigecycline contact op met het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Tetracycline is een bacteriostatisch antimicrobieel middel, behorend tot de tetracyclinen. Het werkingsmechanisme berust op de remming van de bacteriële eiwitsynthese. Tetracyclinemondspoeling kan bacteriële contaminatie beperken en superinfectie voorkomen. Tetracyclinemondspoeling is gebruiksvriendelijker en heeft een betere smaak (dropsmaak) dan door de patiënt zelf opgeloste tetracycline-capsules.
Het werkingsspectrum is breed en omvat vele Gram-negatieve en Gram-positieve micro-organismen, waaronder stafylokokken en streptokokken.
Ongevoelig is: Pseudomonas aeruginosa.
Werking (aanvang): meestal verminderen de klachten binnen 5 dagen.
Eigenschappen
Glycylcycline-antibioticum met een bacteriostatische werking. Glycylcycline-klasse antibiotica zijn structureel vergelijkbaar met tetracycline-klasse antibiotica. Tigecycline remt de eiwittranslatie in bacteriën door te binden aan de 30S ribosomale sub-eenheid en door het binnendringen van amino-acyl tRNA-moleculen op de A-plaats van het ribosoom te blokkeren. Dit voorkomt de incorporatie van aminozuurresiduen in langer wordende peptideketens.
Gewoonlijk gevoelig zijn:
- Gram-positieve aeroben: Enterococcus spp., Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus haemolyticus, Streptococcus agalactiae, Streptococcus anginosus-groep, Streptococcus pyogenes en streptokokken uit de Viridans-groep.
- Gram-negatieve aeroben: Citrobacter freundii, Citrobacter koseri en Escherichia coli
- Anaeroben: Clostridium perfringens, Peptostreptococcus spp. en Prevotella spp.
Een verworven resistentie kan een probleem zijn bij:
- Gram-negatieve aeroben: Acinetobacter baumannii, Burkholderia cepacia, Enterobacter cloacae, Klebsiella aerogenes, Klebsiella oxytoca, Klebsiella pneumoniae en Stenotrophomonas maltophilia.
- Anaeroben: Bacteroides fragilis-groep.
Inherent resistent zijn:
- Gram-negatieve aeroben: Morganella morganii, Proteus spp., Providencia spp., Pseudomonas aeruginosa en Serratia marcescens.
Kinetische gegevens
| V d | 7–9 l/kg. |
| Overig | Er is goede verspreiding van tigecycline over de weefsels, vooral in het beenmerg, de speekselklieren, schildklier, milt en nieren. |
| Metabolisering | tot 20% in de lever. |
| Eliminatie | voornamelijk onveranderd met de feces (60%) en met de urine (30%). Hemodialyse en peritoneale dialyse zijn niet effectief in het elimineren van tigecycline. |
| T 1/2el | 42 uur (met hoge interindividuele variabiliteit), verlengd met 20–40% bij respectievelijk matige en ernstige leverfunctiestoornis. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
tetracycline (oromucosaal) hoort bij de groep tetracyclinen.
Groepsinformatie
tigecycline hoort bij de groep tetracyclinen.