kaliumchloride (oraal)
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Kaliumchloride Drank FNA Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Drank
- Sterkte
- 75 mg/ml
75 mg kaliumchloride bevat 39 mg ofwel 1 mmol kalium.
Slow-K Essential Pharma Ltd
- Toedieningsvorm
- Tablet met gereguleerde afgifte
- Sterkte
- 600 mg
600 mg kaliumchloride bevat 314 mg ofwel 8 mmol kalium.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
kaliumchloride (oraal) vergelijken met een ander geneesmiddel.
Advies
Zie voor het beleid en de behandeling van een hypokaliëmie Het Acute Boekje.
Indicaties
- Profylaxe en behandeling van hypokaliëmie.
De tablet is bedoeld als profylaxe van hypokaliëmie bij patiënten die (de smaak van) de drank niet verdragen.
Doseringen
Behandeling van hypokaliëmie
Volwassenen
Drank: bij een plasmakaliumconcentratie ≥ 3,0 mmol/l: 1,5–6 g kaliumchloride (= 20–80 mmol kalium) per dag, bij een plasmakaliumconcentratie tussen 2,5–3,0 mmol/l: 6–12 g kaliumchloride (= 80–160 mmol kalium) per dag. De dagdosis verdelen over meerdere doses, max. 3 g (= 40 mmol kalium)/keer.
Kinderen > 1 maand
Doseren op geleide van de plasma kaliumconcentratie.
Profylaxe van hypokaliëmie
Volwassenen
Afhankelijk van de individuele behoefte. Drank: algemeen 1,2–4 g kaliumchloride/dag (= 16–53 ml). Bij patiënten die de drank niet verdragen: tabletten: 1,2–3,6 g kaliumchloride (= 2–6 tabletten) in verdeelde doses.
Bij verminderde nierfunctie: kan een lagere dosering voldoende zijn. Gebruik is gecontra-indiceerd bij ernstige nierinsufficiëntie.
Bij intermitterend diureticumgebruik: de tablet met vertraagde afgifte gebruiken op de diureticumvrije dagen.
Vergeten dosis
- Bij gebruik van de drank 2× per dag: bij een vergeten dosis < 2 uur voor de volgende geplande dosis: de vergeten dosis overslaan en doorgaan met het gebruikelijke schema. Indien de tijd tot de volgende dosis > 4 uur is, dan de vergeten dosis alsnog innemen.
- Bij gebruik van de drank 3× per dag: bij een vergeten dosis < 2 uur voor de volgende geplande dosis: de vergeten dosis overslaan en doorgaan met het gebruikelijke schema. Indien de tijd tot de volgende dosis > 2 uur is, dan de vergeten dosis alsnog innemen.
Toediening
- De drank mag gemengd worden met water of vruchtensap voor een betere smaak.
- De tabletten zittend of staand in hun geheel met ruim water innemen.
- Gebruik tijdens of na de maaltijd.
- Na gebruik van de tablet of vruchtensap de mond spoelen met water, ter preventie van tandbederf.
Bijwerkingen
Soms (0,1-1%): hyperkaliëmie.
Zelden (0,01-0,1%): maag-darmstoornissen zoals misselijkheid, braken, maagpijn, diarree, flatulentie en bij gebruik van de tablet tevens laesies in slokdarm, maag en duodenum (ontsteking, erosies, ulcera), gastro-intestinale bloedingen, gastro-intestinale obstructie. Huiduitslag, jeuk, urticaria.
Interacties
Gelijktijdig gebruik van parasympathicolytica met de tablet is gecontra-indiceerd. Combinatie met middelen met duidelijk parasympathicolytische werking vertraagt de maag-darmmotiliteit en vermeerdert de kans op lokale bijwerkingen van het kaliumzout.
Gelijktijdige toediening van aldosteronantagonisten, triamtereen en amiloride (al dan niet in combinatie met thiazide-diuretica) vermijden in verband met het risico van ernstige hyperkaliëmie; monitor het kaliumgehalte zorgvuldig.
Ook bij gelijktijdig gebruik van ACE-remmers, AT1-antagonisten, β-blokkers, heparine, ciclosporine, tacrolimus, oncolytica, renineremmers zoals aliskiren, protonpompremmers of NSAID's bestaat meer kans op hyperkaliëmie. Controleer regelmatig het kaliumgehalte.
Vooral bij gedigitaliseerde patiënten is het van belang kaliumdeficiëntie te voorkomen, aangezien bij toediening van digoxine aan patiënten met hypokaliëmie er aanzienlijk meer kans is op hartglycosidenintoxicatie en ritmestoornissen.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Farmacologisch effect: Verstoring van de kaliumspiegel kan effect hebben op de hartfunctie van zowel de zwangere vrouw als de ongeborene. Wees bedacht op een vertraagde of geblokkeerde maag-darmpassage bij zwangere vrouwen; dit kan de absorptie van kalium (met name uit de tablet) verstoren.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja.
Advies: Kan volgens voorschrift worden gebruikt.
Contra-indicaties
- ernstige nierinsufficiëntie (drank: met oligurie en anurie);
- maag-darmulcera (ook in de voorgeschiedenis);
- hyperkaliëmie, periodieke verlamming als gevolg van hyperkaliëmie;
- bij de tablet tevens: vertraagde slokdarm- en maag-darmpassage (bv. door atonie, stenose of obstructie), gelijktijdig gebruik van kaliumsparende diuretica of parasympathicolytica.
Waarschuwingen en voorzorgen
Hypokaliëmie ten gevolge van metabole acidose niet behandelen met kaliumchloride maar met een zwak-zuur-kaliumzout (bv. kaliumwaterstofcarbonaat).
Hyperkaliëmie is een soms voorkomende complicatie van kaliumsuppletie (met name bij hypokaliëmie die het gevolg is van redistributie; d.w.z. veroorzaakt door een 'shift' van kaliumionen naar de intracellulaire ruimte).
Wees voorzichtig bij nier- of leverfunctiestoornissen, bij ouderen > 65 jaar en bij langdurig gebruik. Frequente bepaling van de serumkaliumspiegel is noodzakelijk.
De toediening staken bij tekenen van ulceratie of perforatie van het maag-darmkanaal, zoals hevig braken, buikpijn, flatulentie, diarree of maag-darmbloeding.
De drank heeft een onaangename smaak. De tablet heeft een onoplosbare matrix die met de feces wordt uitgescheiden.
De effectiviteit en veiligheid bij kinderen is niet vastgesteld.
Hulpstoffen: sucrose, in de tablet, kan bij gebruik ≥ 2 weken de tanden beschadigen.
Overdosering
Symptomen
ventriculaire aritmieën, bundeltakblok en ventrikelfibrilleren, gepaard gaand met hypotensie en shock, eventueel leidend tot hartstilstand. Typische ECG-veranderingen (piekende T-golven met een toegenomen amplitude, verdwijnen van de P-golf, verbreding QRS-complex en ST-depressie). Paresthesieën, convulsies, areflexie, verlammingsverschijnselen van de dwarsgestreepte musculatuur, eventueel leidend tot ademstilstand. Farmacobezoar is gemeld.
Therapie
laten braken, maagspoelen, actieve kool, orale kationenuitwisselaars. Bij farmacobezoar kan endoscopie en operatief ingrijpen nodig zijn.
Voor meer informatie over symptomen en behandeling van een vergiftiging met kaliumchloride/hyperkaliëmie zie de monografie kaliumzouten op toxicologie.org.
Eigenschappen
Kalium is een mineraal dat een essentiële rol speelt bij het zuur-basenevenwicht, de isotonie en de elektrodynamische eigenschappen van de cel. Het is noodzakelijk bij veel enzymatische reacties en bij tal van fysiologische processen, zoals spiercontractie, overdracht van zenuwimpulsen, eiwitsynthese en koolhydraatmetabolisme.
Kinetische gegevens
| Overig | Kaliumchloride komt bij gebruik van de tabletten tijdens de passage door het maag-darmkanaal geleidelijk vrij in de loop van circa 4 uur. De afgifte is niet pH-afhankelijk. |
| Eliminatie | via de nieren, circa 90% binnen 8 uur en ≥ 98% binnen 24 uur (bij een normaal kaliumevenwicht). |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
kaliumchloride (oraal) hoort bij de groep kaliumzouten.