Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Antabus 'dispergette' Aurobindo Pharma bv
- Toedieningsvorm
- Bruistablet
- Sterkte
- 400 mg
Refusal ACE Pharmaceuticals bv
- Toedieningsvorm
- Tablet
- Sterkte
- 250 mg
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Geef bij langdurig problematisch alcoholgebruik thiaminesuppletie. Behandel matige tot ernstige alcoholonthoudingsverschijnselen met een benzodiazepine, bij voorkeur met lorazepam (offlabel). Terugvalpreventie bestaat uit psychosociale begeleiding, eventueel medicamenteus ondersteund met acamprosaat, disulfiram (voorkeur), of naltrexon bij het doel alcoholabstinentie, of nalmefeen of naltrexon bij het doel minder drinken.
Behandel een acute alcoholintoxicatie volgens het lokale ziekenhuisprotocol.
Indicaties
- Als hulpmiddel bij de psychosociale begeleiding van alcoholisme, ter ondersteuning van het stoppen met drinken van alcohol.
Gerelateerde informatie
Doseringen
Om het effect op de patiënt te leren kennen, is een 'proefdronk' nuttig.
De bruistablet kan alleen gedoseerd worden per 400 mg, omdat een 200 mg tablet niet in de handel is in Nederland en de breukstreep niet bedoeld is voor het verdelen in gelijke doses. Daardoor kunnen sommige voorschriften niet worden opgevolgd.
Als hulpmiddel bij alcoholisme
Volwassenen
Bruistablet: begindosering: 800 mg per dag gedurende 2–3 dagen.
Onderhoudsdosering: 100–200 mg per dag óf 400–800 mg 2× per week.
Gewone tablet: begindosering: 750 mg per dag gedurende 2–3 dagen.
Onderhoudsdosering: 125–250 mg per dag óf 500–750 mg 2× per week.
Toediening
- Bruistablet dispergeren: de voorgeschreven hoeveelheid uiteen laten vallen in een kwart glas water of vruchtensap, goed roeren en direct innemen.
- Gewone tablet: innemen met een glas water. Kan in twee gelijke doses worden verdeeld.
Bijwerkingen
Polyneuropathie, optische neuropathie, perifere neuritis (meestal door hoge doses of overdosering).
Gastro-intestinale stoornissen en een aanvankelijk metaalachtige of knoflookachtige nasmaak gedurende de eerste 2 weken (door uitademen koolstofdisulfide).
Hepatotoxiciteit (meestal) t.g.v. hoge doses of overdosering. Leverschade; fatale afloop is gemeld.
(Allergische) huiduitslag.
Vermoeidheid, slaperigheid van voorbijgaande aard.
Via het Lareb zijn nog gemeld: hoofdpijn. Verminderde potentie. Psychotische reacties. Na hoge doses: insulten.
Interacties
Disulfiram remt CYP2C9 en CYP2E1; door remming van het metabolisme kan de spiegel van bijvoorbeeld vitamine K-antagonisten, diazepam, fenytoïne en theofylline worden verhoogd. Dit effect kan bij fenytoïne langdurig aanhouden; tot 3 weken na het staken van disulfiram.
Combinatie met isoniazide en metronidazol vermijden in verband met mogelijk optreden van een delier en/of psychotische reacties.
Amitriptyline kan de effecten van disulfiram versterken, op een therapeutisch bruikbare manier, echter er zijn meldingen van het organisch psychosyndroom gemaakt bij de combinatie. Ook duizeligheid, visuele en auditieve hallucinaties en desoriëntatie kunnen optreden. Disulfiram kan de blootstelling aan imipramine verhogen (ca. 30%); een mogelijke verklaring is remming van het metabolisme van deze antidepressiva door disulfiram. Er is bij gebruik van tranylcypromine en andere niet-selectieve MAO-remmers mogelijk meer kans op een delier.
Zwangerschap
Teratogenese: Zowel bij de mens als bij dieren, onvoldoende gegevens. Chronisch alcoholmisbruik is schadelijk voor de vrucht. Combinatie van disulfiram met alcohol is mogelijk teratogeen.
Farmacologisch effect: De verhoogde acetaldehyde-spiegel ten gevolge van eventuele combinatie met alcohol kan bijdragen aan het ontstaan van foetaal alcoholsyndroom.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Onbekend; maar wel waarschijnlijk omdat disulfiram een relatief laag molecuulgewicht heeft. Risico voor de zuigeling kan niet worden uitgesloten.
Advies: Borstvoeding door vrouwen met een alcoholverslaving (wel of niet met disulfiram) wordt ontraden, zie echter voor nuanceringen borstvoeding en alcohol op borstvoeding.com.
Contra-indicaties
- ernstig hersenletsel;
- hartfalen;
- levercirrose met ascites;
- manifeste psychose;
- acute alcoholintoxicatie.
Waarschuwingen en voorzorgen
Wees voorzichtig bij diabetes mellitus, hypothyroïdie, epilepsie, chronische of acute nefritis, een verminderde leverfunctie en ernstige longfunctiestoornissen.
Disulfiram níet als monotherapie toepassen, maar als hulpmiddel bij een intensieve psychologische of psychiatrische begeleiding.
De reacties duren 30 minuten tot enkele uren, meestal gevolgd door diepe slaap en volledig herstel. Ze kunnen echter ook leiden tot ernstige ademhalingsdepressie, cardiovasculaire collaps, hartaritmieën, myocardinfarct, bewusteloosheid en plotselinge dood. Ook voedingsmiddelen, dranken of geneesmiddelen die alcohol bevatten kunnen aanleiding geven tot de onaangename disulfiram-alcoholreactie.
Dit middel kan invloed hebben op de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen. Raadpleeg ‘Rij Veilig met Medicijnen’ van het IVM.
Overdosering
Symptomen
in het algemeen als beschreven bijwerkingen en de reacties beschreven in de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen. Hypotensie en aritmieën zijn mogelijk. Parkinsonisme, katatonie, convulsies, encefalopathie, een veranderde sympatische tonus en psychische effecten zijn daarnaast nog mogelijk.
Therapie
bestaat onder andere bij recente inname uit maagspoelen. Overweeg ook geactiveerde kool.
Zie voor meer symptomen en behandeling (o.a. toediening van fomepizol) de monografie op de website van het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum.
Eigenschappen
Beïnvloedt het normale stofwisselingsproces van alcohol door remming van het enzym aldehyde-dehydrogenase. De hierdoor verhoogde aceetaldehydeconcentratie in het bloed veroorzaakt onaangename gewaarwordingen zoals een rood gelaat, bonzende hoofdpijn, misselijkheid, braken en tachycardie.
Werking: na 3–12 uur, soms na 48 uur; symptomen na alcoholinname: binnen 5–10 min. Werkingsduur: de symptomen na alcoholinname kunnen optreden tot 14 dagen na de laatste dosis disulfiram.
Kinetische gegevens
| Resorptie | 80–90%. |
| T max | na 1–2 uur. |
| Metabolisering | in de lever, uitgebreid, waarbij o.a. di-ethyldi-thiocarbamaat (DDC) en koolstofdisulfide ontstaan. |
| Overig | ondergaat waarschijnlijk een enterohepatische kringloop. |
| Eliminatie | met urine en feces vnl. als metabolieten en met de longen als koolstofdioxide en koolstofdisulfide; 50% na 25 uur, 80% na 6 dagen. Hemodialyse of hemoperfusie zijn niet effectief in het uitscheiden van disulfiram. |
| T 1/2el | ca. 7,5 uur (disulfiram, ca. 16 uur (DDC). |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
disulfiram hoort bij de groep middelen bij alcoholverslaving.