Samenstelling
Raadpleeg voor hulpstoffen een apotheker.
Kaliumwaterstoftartraat Suspensie FNA Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Suspensie
- Sterkte
- 188 mg/ml
Bevat per ml: 188 mg kaliumwaterstoftartraat overeenkomend met 39 mg = 1 mmol kalium.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Zie voor hulpstoffen de productinformatie van CBG/EMA of raadpleeg een apotheker.
Kaliumchloride Drank FNA Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Drank
- Sterkte
- 75 mg/ml
75 mg kaliumchloride bevat 39 mg ofwel 1 mmol kalium.
Slow-K Essential Pharma Ltd
- Toedieningsvorm
- Tablet met gereguleerde afgifte
- Sterkte
- 600 mg
600 mg kaliumchloride bevat 314 mg ofwel 8 mmol kalium.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Zie voor het beleid en de behandeling van een hypokaliëmie Het Acute Boekje.
Advies
Zie voor het beleid en de behandeling van een hypokaliëmie Het Acute Boekje.
Indicaties
- Hypokaliëmie, die gepaard gaat met metabole acidose en hyperchloremie.
Indicaties
- Profylaxe en behandeling van hypokaliëmie.
De tablet is bedoeld als profylaxe van hypokaliëmie bij patiënten die (de smaak van) de drank niet verdragen.
Doseringen
Hypokaliëmie
Volwassenen:
Bij een plasmakaliumconcentratie ≥ 3,0 mmol/l: 20–80 mmol kalium (= 20–80 ml) per dag, bij een plasmakaliumconcentratie tussen 2,5–3,0 mmol/l: 80–160 mmol kalium (= 80–160 ml) per dag. De dagdosis verdelen over meerdere doses, max. 40 mmol kalium (= 40 ml)/keer.
- Bij het vergeten van een dosis:
- Bij dosering 2× per dag: bij een vergeten dosis < 4 uur voor de volgende geplande dosis: de vergeten dosis overslaan en doorgaan met het gebruikelijke schema. Indien de tijd tot de volgende dosis > 4 uur is, dan de vergeten dosis alsnog innemen.
- Bij dosering 3× per dag: bij een vergeten dosis < 2 uur voor de volgende geplande dosis: de vergeten dosis overslaan en doorgaan met het gebruikelijke schema. Indien de tijd tot de volgende dosis > 2 uur is, dan de vergeten dosis alsnog innemen.
Toediening
- Fles omschudden voor gebruik;
- Voor het afmeten van de juiste hoeveelheid een maatbekertje, maatlepel of doseerspuitje gebruiken;
- Innemen tijdens of direct na de maaltijd;
- Na gebruik de mond spoelen met water, ter preventie van tandbederf.
Doseringen
Behandeling van hypokaliëmie
Volwassenen
Drank: bij een plasmakaliumconcentratie ≥ 3,0 mmol/l: 1,5–6 g kaliumchloride (= 20–80 mmol kalium) per dag, bij een plasmakaliumconcentratie tussen 2,5–3,0 mmol/l: 6–12 g kaliumchloride (= 80–160 mmol kalium) per dag. De dagdosis verdelen over meerdere doses, max. 3 g (= 40 mmol kalium)/keer.
Kinderen > 1 maand
Doseren op geleide van de plasma kaliumconcentratie.
Profylaxe van hypokaliëmie
Volwassenen
Afhankelijk van de individuele behoefte. Drank: algemeen 1,2–4 g kaliumchloride/dag (= 16–53 ml). Bij patiënten die de drank niet verdragen: tabletten: 1,2–3,6 g kaliumchloride (= 2–6 tabletten) in verdeelde doses.
Bij verminderde nierfunctie: kan een lagere dosering voldoende zijn. Gebruik is gecontra-indiceerd bij ernstige nierinsufficiëntie.
Bij intermitterend diureticumgebruik: de tablet met vertraagde afgifte gebruiken op de diureticumvrije dagen.
Vergeten dosis
- Bij gebruik van de drank 2× per dag: bij een vergeten dosis < 2 uur voor de volgende geplande dosis: de vergeten dosis overslaan en doorgaan met het gebruikelijke schema. Indien de tijd tot de volgende dosis > 4 uur is, dan de vergeten dosis alsnog innemen.
- Bij gebruik van de drank 3× per dag: bij een vergeten dosis < 2 uur voor de volgende geplande dosis: de vergeten dosis overslaan en doorgaan met het gebruikelijke schema. Indien de tijd tot de volgende dosis > 2 uur is, dan de vergeten dosis alsnog innemen.
Toediening
- De drank mag gemengd worden met water of vruchtensap voor een betere smaak.
- De tabletten zittend of staand in hun geheel met ruim water innemen.
- Gebruik tijdens of na de maaltijd.
- Na gebruik van de tablet of vruchtensap de mond spoelen met water, ter preventie van tandbederf.
Bijwerkingen
Vaak (1-10%): maag-darmstoornissen, zoals misselijkheid, braken, maagpijn, diarree en flatulentie.
Soms (0,1-1%): ulcera in slokdarm, maag of darmen.
Bijwerkingen
Soms (0,1-1%): hyperkaliëmie.
Zelden (0,01-0,1%): maag-darmstoornissen zoals misselijkheid, braken, maagpijn, diarree, flatulentie en bij gebruik van de tablet tevens laesies in slokdarm, maag en duodenum (ontsteking, erosies, ulcera), gastro-intestinale bloedingen, gastro-intestinale obstructie. Huiduitslag, jeuk, urticaria.
Interacties
Vermijd bij voorkeur combinatie met de volgende middelen vanwege een verhoogde kans op hyperkaliëmie: kaliumsparende diuretica, ACE-remmers, ARB's (angiotensine-II-antagonisten), renine-remmers en tolvaptan. Dit effect wordt versterkt door gelijktijdig gebruik van trimethoprim. Dit kaliumverhogende effect van RAS-remmers wordt mogelijk versterkt door het gebruik van NSAID's. Bij combinatie de kaliumconcentratie controleren.
Tacrolimus en ciclosporine kunnen de serumkaliumspiegel verhogen; bij combinatie de kaliumconcentratie controleren.
Bij de combinatie met drospirenon kan het kaliumverhogende effect van kaliumsuppletie worden versterkt; bij combinatie de kaliumconcentratie controleren.
Interacties
Gelijktijdig gebruik van parasympathicolytica met de tablet is gecontra-indiceerd. Combinatie met middelen met duidelijk parasympathicolytische werking vertraagt de maag-darmmotiliteit en vermeerdert de kans op lokale bijwerkingen van het kaliumzout.
Gelijktijdige toediening van aldosteronantagonisten, triamtereen en amiloride (al dan niet in combinatie met thiazide-diuretica) vermijden in verband met het risico van ernstige hyperkaliëmie; monitor het kaliumgehalte zorgvuldig.
Ook bij gelijktijdig gebruik van ACE-remmers, AT1-antagonisten, β-blokkers, heparine, ciclosporine, tacrolimus, oncolytica, renineremmers zoals aliskiren, protonpompremmers of NSAID's bestaat meer kans op hyperkaliëmie. Controleer regelmatig het kaliumgehalte.
Vooral bij gedigitaliseerde patiënten is het van belang kaliumdeficiëntie te voorkomen, aangezien bij toediening van digoxine aan patiënten met hypokaliëmie er aanzienlijk meer kans is op hartglycosidenintoxicatie en ritmestoornissen.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Farmacologisch effect: Op grond van bekende fysiologische effecten van kalium, zijn van een normalisatie van een afwijkende serum-kaliumconcentratie geen nadelige effecten op de foetus te verwachten. Daarentegen kunnen hypokaliëmie of hyperkaliëmie wel schadelijke effecten hebben, o.a. op de hartfunctie van zowel de zwangere vrouw als de ongeborene.
Advies: Kan worden gebruikt indien de elektrolytspiegels van de moeder binnen de fysiologische grenzen blijven.
Zwangerschap
Teratogenese: Bij de mens, onvoldoende gegevens. Bij dieren geen aanwijzingen voor schadelijkheid.
Farmacologisch effect: Verstoring van de kaliumspiegel kan effect hebben op de hartfunctie van zowel de zwangere vrouw als de ongeborene. Wees bedacht op een vertraagde of geblokkeerde maag-darmpassage bij zwangere vrouwen; dit kan de absorptie van kalium (met name uit de tablet) verstoren.
Advies: Alleen op strikte indicatie gebruiken.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja.
Farmacologisch effect: Van een normalisatie van de kaliumconcentratie in het bloed is geen nadelig effect te verwachten op de kaliumspiegel in de moedermelk
Advies: Kan worden gebruikt indien de elektrolytspiegels van de moeder binnen de binnen fysiologische grenzen blijven.
Lactatie
Overgang in de moedermelk: Ja.
Advies: Kan volgens voorschrift worden gebruikt.
Contra-indicaties
- ernstige nierinsufficiëntie met oligurie, anurie of uremie;
- onbehandelde bijnierschorsinsufficiëntie;
- acute dehydratie;
- hyperkaliëmie.
Contra-indicaties
- ernstige nierinsufficiëntie (drank: met oligurie en anurie);
- maag-darmulcera (ook in de voorgeschiedenis);
- hyperkaliëmie, periodieke verlamming als gevolg van hyperkaliëmie;
- bij de tablet tevens: vertraagde slokdarm- en maag-darmpassage (bv. door atonie, stenose of obstructie), gelijktijdig gebruik van kaliumsparende diuretica of parasympathicolytica.
Waarschuwingen en voorzorgen
Bepaal de serumkaliumspiegel frequent bij een verminderde nierfunctie, bij ouderen > 65 jaar en bij langdurig gebruik.
Staak de toediening bij tekenen van ulceratie of perforatie van het maag-darmkanaal, zoals hevig braken, buikpijn, diarree of maag-darmbloeding.
Hulpstoffen: saccharose kan bij gebruik ≥ 2 weken de tanden beschadigen. Wees voorzichtig met de suspensie bij diabetes mellitus, vanwege het suikergehalte.
Waarschuwingen en voorzorgen
Hypokaliëmie ten gevolge van metabole acidose niet behandelen met kaliumchloride maar met een zwak-zuur-kaliumzout (bv. kaliumwaterstofcarbonaat).
Hyperkaliëmie is een soms voorkomende complicatie van kaliumsuppletie (met name bij hypokaliëmie die het gevolg is van redistributie; d.w.z. veroorzaakt door een 'shift' van kaliumionen naar de intracellulaire ruimte).
Wees voorzichtig bij nier- of leverfunctiestoornissen, bij ouderen > 65 jaar en bij langdurig gebruik. Frequente bepaling van de serumkaliumspiegel is noodzakelijk.
De toediening staken bij tekenen van ulceratie of perforatie van het maag-darmkanaal, zoals hevig braken, buikpijn, flatulentie, diarree of maag-darmbloeding.
De drank heeft een onaangename smaak. De tablet heeft een onoplosbare matrix die met de feces wordt uitgescheiden.
De effectiviteit en veiligheid bij kinderen is niet vastgesteld.
Hulpstoffen: sucrose, in de tablet, kan bij gebruik ≥ 2 weken de tanden beschadigen.
Overdosering
Symptomen
Symptomen van hyperkaliëmie, zoals paresthesieën van de extremiteiten, algehele zwakte, lusteloosheid, verwardheid, spier- of ademhalingsverlamming, hypotensie, hartritmestoornissen, hartblok en uiteindelijk hartstilstand.
Voor meer informatie over symptomen en behandeling van een vergiftiging met kaliumchloride/hyperkaliëmie, zie de monografie Kaliumzouten op toxicologie.org.
Overdosering
Symptomen
ventriculaire aritmieën, bundeltakblok en ventrikelfibrilleren, gepaard gaand met hypotensie en shock, eventueel leidend tot hartstilstand. Typische ECG-veranderingen (piekende T-golven met een toegenomen amplitude, verdwijnen van de P-golf, verbreding QRS-complex en ST-depressie). Paresthesieën, convulsies, areflexie, verlammingsverschijnselen van de dwarsgestreepte musculatuur, eventueel leidend tot ademstilstand. Farmacobezoar is gemeld.
Therapie
laten braken, maagspoelen, actieve kool, orale kationenuitwisselaars. Bij farmacobezoar kan endoscopie en operatief ingrijpen nodig zijn.
Voor meer informatie over symptomen en behandeling van een vergiftiging met kaliumchloride/hyperkaliëmie zie de monografie kaliumzouten op toxicologie.org.
Eigenschappen
Kalium speelt een essentiële rol bij het zuur-basenevenwicht, de isotonie en de elektrodynamische eigenschappen van de cel. Het is noodzakelijk bij veel enzymatische reacties en bij tal van fysiologische processen, zoals spiercontractie, overdracht van zenuwimpulsen, eiwitsynthese en koolhydraatmetabolisme.
Kinetische gegevens
| Eliminatie | voornamelijk met de urine, kleine hoeveelheden met zweet en met de feces. |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Eigenschappen
Kalium is een mineraal dat een essentiële rol speelt bij het zuur-basenevenwicht, de isotonie en de elektrodynamische eigenschappen van de cel. Het is noodzakelijk bij veel enzymatische reacties en bij tal van fysiologische processen, zoals spiercontractie, overdracht van zenuwimpulsen, eiwitsynthese en koolhydraatmetabolisme.
Kinetische gegevens
| Overig | Kaliumchloride komt bij gebruik van de tabletten tijdens de passage door het maag-darmkanaal geleidelijk vrij in de loop van circa 4 uur. De afgifte is niet pH-afhankelijk. |
| Eliminatie | via de nieren, circa 90% binnen 8 uur en ≥ 98% binnen 24 uur (bij een normaal kaliumevenwicht). |
Uitleg afkortingen
| F | biologische beschikbaarheid (fractie van de dosis die in de systemische circulatie verschijnt) |
| T max | tijdsduur tot maximale bloedspiegel na toediening |
| V d | verdelingsvolume (fictief volume waarin een geneesmiddel zich verdeelt over het lichaam) |
| T 1/2 | plasmahalfwaardetijd (tijd die nodig is om een bepaalde plasmaconcentratie te halveren) |
| T 1/2el | plasmahalfwaardetijd in de eliminatiefase, terminale halfwaardetijd |
Groepsinformatie
kaliumwaterstoftartraat hoort bij de groep kaliumzouten.
Groepsinformatie
kaliumchloride (oraal) hoort bij de groep kaliumzouten.