Samenstelling
Raadpleeg voor hulpstoffen een apotheker.
Cetomacrogolzalf FNA OTC Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Vette zalf
Bevat: vaseline 38% en paraffine 21%.
Koelzalf FNA OTC Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Zalf
Bevat: arachideolie 58% en water 25%.
Lanettezalf FNA OTC Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Vette zalf
Bevat: vaseline 38% en paraffine 21%.
Vaselineparaffinezalf I/II FNA OTC Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Vette zalf
Bevat: vaseline 50% en paraffine 50%. Vaselineparaffinezalf I is iets dunner dan vaselineparaffinezalf II.
Waterhoudende zalf FNA OTC Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Zalf
Bevat: vaseline 56%, water 30%.
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Samenstelling
Raadpleeg voor hulpstoffen een apotheker.
Carbomeerwatergel 1% FNA OTC Formularium der Nederlandse Apothekers
- Toedieningsvorm
- Gel
Uitleg symbolen
| XGVS | Dit geneesmiddel is niet opgenomen in het geneesmiddelen vergoedings systeem (GVS). |
| OTC | 'Over the counter', dit geneesmiddel is een zelfzorgmiddel. |
| Bijlage 2 | Aan de vergoeding van dit geneesmiddel zijn bepaalde voorwaarden verbonden, die zijn vermeld op bijlage 2 van de Regeling zorgverzekering. |
| Aanvullende monitoring | Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Extra aandacht wordt gevraagd voor onverwachte bijwerkingen. Meldt u dit via het meldformulier van het Lareb. |
Advies
Indifferente middelen zoals indifferente zalven worden wereldwijd als basisbehandeling aangeraden bij psoriasis en (constitutioneel) eczeem, om de (zeer) droge huid te hydrateren en schilfering, jeuk, droogheid en irritatie te verminderen en de barrièrefunctie van de huid te versterken. Voor de (indifferente) behandeling van eczeem en psoriasis zie Constitutioneel eczeem, Psoriasis en Contacteczeem.
De aanpak bij chronische jeuk van onbekende oorsprong is gericht op symptoombestrijding. Lokale indifferente middelen hebben een verzachtende, verkoelende en jeukstillende werking. Voeg eventueel levomenthol en/of een lokaal anestheticum toe. Start orale antihistaminica bij onvoldoende effect. Bij falen van lokale middelen en orale antihistaminica kunnen in de tweedelijnszorg enkele andere opties overwogen worden.
De vette zalven Cetomacrogol- en Lanettezalf FNA en Vaselineparaffinezalf I en II FNA zijn geschikt voor de zeer droge huid. Koelzalf FNA en Waterhoudende zalf FNA zijn geschikt voor de droge huid en hebben bij aanbrengen een tijdelijk verkoelend (jeukstillend) effect.
Indifferente middelen worden veelal volledig vergoed vanuit de basisverzekering en er worden geen afleverkosten in rekening gebracht door de apotheek.
Advies
De aanpak bij chronische jeuk van onbekende oorsprong is gericht op symptoombestrijding. Lokale indifferente middelen hebben een verzachtende, verkoelende en jeukstillende werking. Voeg eventueel levomenthol en/of een lokaal anestheticum toe. Start orale antihistaminica bij onvoldoende effect. Bij falen van lokale middelen en orale antihistaminica kunnen in de tweedelijnszorg enkele andere opties overwogen worden.
Zie voor de (indifferente) behandeling van hinderlijke jeuk bij waterpokken de NHG-behandelrichtlijn Waterpokken (2019).
Bij nattend eczeem wordt bij voorkeur een crèmebasis gekozen zoals cetomacrogol- of lanettecrème FNA. Voor de (indifferente) behandeling van eczeem zie Constitutioneel eczeem en Contacteczeem.
Indicaties
- Indifferente behandeling van (zeer) droge huidaandoeningen zoals bij een droge/jeukende huid, eczeem en psoriasis.
Gerelateerde informatie
Indicaties
Indifferente behandeling van nattende en/of jeukende huidaandoeningen zoals:
- jeuk, zoals bij waterpokken, insectenbeten of urticaria;
- nattend eczeem, bv. van de behaarde hoofdhuid.
Let op! Niet gebruiken bij jeuk veroorzaakt door een droge huid.
Gerelateerde informatie
Doseringen
Indifferente behandeling van (zeer) droge huidaandoeningen
Volwassenen en kinderen
1–2×/dag, zo nodig vaker. Altijd aanbrengen na het douchen of baden.
Toediening
- Indifferente zalf niet tegelijkertijd met een crème/zalf met een lokaal corticosteroïd of vitamine D-analogon aanbrengen, maar één uur of langer erna;
- Bij gelijktijdig gebruik met andere huidpreparaten, zoals een crème of gel, het minst vette huidpreparaat (gel) als eerste aanbrengen en het meest vette huidpreparaat (vette zalf) als laatste, daarbij een tussenpoos van ten minste een kwartier tot half uur aanhouden;
- Bij aanbrengen van meerdere zalven ten minste een half uur aanhouden tussen de beide applicaties; de vorige zalf is dan meestal voldoende in de huid getrokken en niet meer voelbaar.
Doseringen
Jeuk bij waterpokken, insectenbeten of urticaria
Volwassenen en kinderen
Naar behoefte aanbrengen zolang de jeuk aanhoudt, bv. bij waterpokken veelal 2–3×/dag. Niet gebruiken op een droge huid.
Nattend eczeem
Volwassenen en kinderen
Ten minste 1×/dag aanbrengen, bij voorkeur vaker. Toepassen zolang nodig.
Toediening: bij gelijktijdige gebruik met andere huidpreparaten zoals een crème of zalf het minst vette huidpreparaat (gel) als eerste aanbrengen en het meest vette huidpreparaat (zalf) als laatste, daarbij een tussenpoos van ten minste een kwartier tot half uur aanhouden.
Bijwerkingen
Soms (0,1-1%): irritatie voor één van de hulpstoffen, met name bij toepassing onder occlusie (huidplooien) of andere gevoelige huiddelen. Overgevoeligheid voor één van de hulpstoffen; zie ook de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.
Bijwerkingen
Vaak (1-10%): droge huid bij toepassing op een neutrale (niet natte) huid.
Soms (0,1-1%): irritatie (branderig en prikkelend gevoel), met name bij toepassing in huidplooien. Overgevoeligheid (bv. roodheid, jeuk, blaasjes; door propyleenglycol); zie de rubriek Waarschuwingen en voorzorgen.
Interacties
Indifferente zalf niet tegelijkertijd met een crème/zalf met een lokaal corticosteroïd of vitamine analogon aanbrengen, maar één uur of langer erna.
Interacties
Er zijn van dit middel geen interacties bekend.
Zwangerschap
Advies: Kan worden gebruikt.
Zwangerschap
Advies: Kan worden gebruikt.
Lactatie
Advies: Kan worden gebruikt.
Lactatie
Advies: Kan worden gebruikt.
Contra-indicaties
Er zijn van dit middel geen contra-indicaties bekend.
Contra-indicaties
Er zijn van dit middel geen contra-indicaties bekend.
Waarschuwingen en voorzorgen
Bij het optreden van overgevoeligheid of irritatie voor één van de hulpstoffen (zoals bv. wolvet in waterhoudende zalf FNA) het gebruik staken en een andere (vette) zalf proberen.
Waarschuwingen en voorzorgen
Hulpstoffen: Carbomeerwatergel FNA bevat propyleenglycol. Wees voorzichtig bij gebruik op de open of beschadigde huid, omdat huidirritatie (branderig en prikkelend gevoel) kan optreden. Bij het optreden van irritatie of overgevoeligheid het gebruik staken en een crème zonder propyleenglycol proberen.
Eigenschappen
Indifferente zalven zijn zalven die geen werkzame stof bevatten, maar waarbij gebruik wordt gemaakt van de fysische eigenschappen van de bases. Zalven zijn in de regel mengsels van vetten en zijn watervrij. Het zijn meestal 'vette zalven' die door de aanwezigheid van relatief veel emulgator vrij veel water kunnen opnemen (Cetomacrogol- en Lanettezalf FNA) of alleen uit vaseline en paraffine bestaan (Vaselineparaffinezalf FNA). Koelzalf en Waterhoudende zalf FNA zijn mengsels van water en vetten en dus eigenlijk vette crèmes, maar worden vanwege het uiterlijk ook vaak 'zalven' genoemd (voelen vettiger aan en zijn vaak dikker dan crèmes).
Zalven werken hydraterend (doordat de huid minder water verliest door verdamping), verzachtend en beschermend op de aangedane huid en zijn geschikt voor een droge huid; de droogheid vermindert en daarmee ook jeuk en irritatie. De vette zalven werken nog meer hydraterend en zijn daarmee geschikt voor de zeer droge huid.
De vette zalven Cetomacrogol- en Lanettezalf FNA en Vaselineparaffinezalf I en II FNA zijn geschikt voor de zeer droge huid; vaselineparaffinezalf is daarbij met name geschikt voor toepassing op handen en voeten. Vette zalven dringen nauwelijks in de huid door, waardoor deze na toepassing ervan vettig kan aanvoelen. Cetomacrogol- en Lanettezalf FNA bevatten naast vetten een emulgator waardoor ze met water mengbaar en afwasbaar zijn. Vaselineparaffinezalf I is een dun smeerbare zalf. Vaselineparaffinezalf II bevat een iets viskeuzere kwaliteit paraffine waardoor de zalf iets steviger is, maar nog steeds beter smeerbaar dan vaseline alleen. De vaselineparaffinezalven zijn niet met water afwasbaar en bevatten verder geen andere hulpstoffen.
Koelzalf FNA en Waterhoudende zalf FNA zijn hydrofobe crèmes (w/o crèmes; water is fijn verdeeld in de buitenste vetfase) maar worden vaak zalven genoemd vanwege de overeenkomst in eigenschappen. Ze werken tevens verkoelend doordat ze water bevatten dat na aanbrengen verdampt; het verkoelende (jeukstillende) effect houdt enkele minuten aan. Ze zijn geschikt voor een droge huid en niet met water afwasbaar.
Bij een (zeer) droge en daardoor jeukende huid wordt de huid direct na insmeren van een indifferente (vette) zalf soepel en neemt de jeuk af. De huid wordt gehydrateerd en verdere uitdroging wordt voorkomen. Bij eczeem en psoriasis verminderen schilfering, droogheid, kloven, jeuk en irritatie en wordt de barrièrefunctie van de huid zoveel mogelijk hersteld.
Eigenschappen
Indifferente gels zijn gels zonder werkzame stof maar waarbij gebruik wordt gemaakt van de fysische eigenschappen van de bases. (Hydro)gels zijn (hydrofiele) vloeistoffen zoals water, glycerol, propyleenglycol of alcohol, waarvan de viscositeit is verhoogd door toevoeging van een verdikkingsmiddel zoals carbomeer, hypromellose of methylcellulose. De eigenschappen van de gel als zodanig, zijn te vergelijken met die van water, het hoofdbestanddeel. De gelconsistentie maakt dat dit 'water' beter op de huid te smeren is dan alleen water. Een hydrogel werkt verkoelend en indrogend door verdamping van het water uit de gel. Het is daarom niet bedoeld voor gebruik op een droge (hoofd)huid. Indifferente gels kunnen als zodanig worden toegepast, echter meestal worden ze als vehiculum/basis gebruikt voor werkzame stoffen.
Hydrogels op basis van carbomeer, zoals carbomeerwatergel FNA, zijn cosmetisch aantrekkelijk omdat ze geen vliesje achterlaten op de huid (in tegenstelling tot hydrogels op basis van cellulosederivaten) en makkelijk afwasbaar zijn.
Bij nattend eczeem werkt de gel indrogend, verkoelend en jeukstillend. De vochtige huid droogt in en kan sneller genezen; effect treedt op binnen enkele dagen. Het verkoelende effect treedt meteen op doordat water in de gel op de huid verdampt; jeuk vermindert hierdoor snel.
Bij jeuk door waterpokken, insectenbeten of urticaria werkt de gel indrogend, verkoelend en jeukstillend. Het verkoelende effect treedt meteen op doordat water in de gel op de huid verdampt; jeuk vermindert hierdoor snel. Het verkoelend en jeukstillend effect houdt aan tot het water is verdampt.
Groepsinformatie
indifferente (vette) zalf hoort bij de groep indifferente middelen.
Groepsinformatie
indifferente gel hoort bij de groep indifferente middelen.